Madde Detay
HASAN
(d. ?/? - ö. 903 civarı ?/1497-98 civarı ?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / Başlangıç-15. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Karaferye’de doğmuştur. Asıl adını mahlas olarak kullanmıştır. Adı, Künhü’l-Ahbâr’da Hasan Muîdî, bazı kaynaklarda ise Baba Hasan ya da Hasan-ı Rûmî olarak geçmektedir. Edirneli Nazmî’nin Mecma’u’n-Nezâ’ir’indeki bir şiirinin başlığında ise Hasan-ı Vardarî şeklinde yazılmıştır. Söz konusu başlık, onun Vardarlı olduğunu veya en azından Vardar'la, Nazmî’ye “Vardarî” dedirtecek bir ilgisi olduğunu işaret etmektedir. Talebe iken abdallara uyarak dervişlik yoluna gitmiş, yalnızlık ve uzlet yolunu seçmiştir. II. Bâyezîd (1482-1512) devrinin ortalarında öldürülmüştür. Bu konuda kaynaklarda, tekkede dövülerek ya da Hüseynîler arasında “bir şahs-ı Yezîd” veya bir “Râfizî” tarafından öldürüldüğü gibi farklı bilgiler vardır. Öldürülmesi 903/1497-98 yılı civarına tekabül eder ki bu da Sadettin Nüzhet Ergun’un (1955: 96) onu, 16. yüzyıl şairleri arasında takdim etmesinin doğru olmadığını göstermektedir. Hasan’ın tezkirelerde örnek olarak parça parça üç beyit hâlinde verilen şiiri, Edirneli Nazmî’nin Mecma’u’n-Nezâ’ir’inde tam bir gazel olarak yer almaktadır. Bu, tezkirelerde anılan “Hasan-ı Rûmî” ile Nazmî’nin mecmuasındaki Hasan’ın aynı şair olduğunu işaret etmektedir. Latîfî (1314: 131), Hasan'ın üslûbununun güzelliğine dikkati çekmektedir. Sadettin Nüzhet Ergun (1955: 96) ise, bazı şiir mecmualarında şiirleri bulunan Karaferyeli Hasan’ın, Bektaşî olmasına rağmen bu inancı terennüm ettiği şiirlerine rastlanmadığını belirtmektedir.
Kaynakça
Çiftçi, Cemil (1997). Maktul Şairler. İstanbul: Kitabevi Yay.
Ergun, Sadettin Nüzhet (1955). Bektaşi Şairleri ve Nefesleri. C. 1. İstanbul: Maarif Kitaphanesi.
Köksal, M. Fatih (hzl.) (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf [erişim tarihi: 28.07.2013].
Kurnaz, Cemal ve Mustafa
Tatçı (hzl.) (2001). Tuhfe-i
Nâilî - Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara:
Bizim Büro Yay.
Latîfî (1314). Tezkire-i Latîfî. İstanbul.
Şemseddîn Sâmî (1314). Kâmûsu’l-A’lâm. C. 3. İstanbul.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSALYayın Tarihi: 01.10.2013Güncelleme Tarihi: 06.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Mısr-ı hüsnünde ki güm kıldı gönül cân u seri
Şâm-ı zülfünde imiş aldı lebünden haberi
Haber-i fürkat-i gülden çü kelâm itdi sabâ
Bülbülün lâle-sıfat kan ile toldı cigeri
Cigeri gamzen okı deldi vü dilden geçüben
Cânuma geçdi revân tutmadı sînem siperi
Siperi pâreleyüp tîguna cânlar vireyin
Başa togarsa bu devlet güneşinün eseri
Eseri kılca belürmez bilünün bilemezem
Ne ümîde tolanur uşbu sa’âdet kemeri
Kemer-i himmet ile bilüni bagladı İlâh
Ki kemer-beste kul itdi sana şems ü kameri
Kameri bedr ü hilâl eyleyen ol mihr hakı
Hasan’un hüsnünedür evvel ü âhir nazarı
(Köksal, M. Fatih (hzl.) (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf [erişim tarihi: 28.07.2013]. 2756.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 01.10.2013Güncelleme Tarihi: 06.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Mısr-ı hüsnünde ki güm kıldı gönül cân u seri
Şâm-ı zülfünde imiş aldı lebünden haberi
Haber-i fürkat-i gülden çü kelâm itdi sabâ
Bülbülün lâle-sıfat kan ile toldı cigeri
Cigeri gamzen okı deldi vü dilden geçüben
Cânuma geçdi revân tutmadı sînem siperi
Siperi pâreleyüp tîguna cânlar vireyin
Başa togarsa bu devlet güneşinün eseri
Eseri kılca belürmez bilünün bilemezem
Ne ümîde tolanur uşbu sa’âdet kemeri
Kemer-i himmet ile bilüni bagladı İlâh
Ki kemer-beste kul itdi sana şems ü kameri
Kameri bedr ü hilâl eyleyen ol mihr hakı
Hasan’un hüsnünedür evvel ü âhir nazarı
(Köksal, M. Fatih (hzl.) (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf [erişim tarihi: 28.07.2013]. 2756.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 06.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Mısr-ı hüsnünde ki güm kıldı gönül cân u seri
Şâm-ı zülfünde imiş aldı lebünden haberi
Haber-i fürkat-i gülden çü kelâm itdi sabâ
Bülbülün lâle-sıfat kan ile toldı cigeri
Cigeri gamzen okı deldi vü dilden geçüben
Cânuma geçdi revân tutmadı sînem siperi
Siperi pâreleyüp tîguna cânlar vireyin
Başa togarsa bu devlet güneşinün eseri
Eseri kılca belürmez bilünün bilemezem
Ne ümîde tolanur uşbu sa’âdet kemeri
Kemer-i himmet ile bilüni bagladı İlâh
Ki kemer-beste kul itdi sana şems ü kameri
Kameri bedr ü hilâl eyleyen ol mihr hakı
Hasan’un hüsnünedür evvel ü âhir nazarı
(Köksal, M. Fatih (hzl.) (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf [erişim tarihi: 28.07.2013]. 2756.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Mısr-ı hüsnünde ki güm kıldı gönül cân u seri
Şâm-ı zülfünde imiş aldı lebünden haberi
Haber-i fürkat-i gülden çü kelâm itdi sabâ
Bülbülün lâle-sıfat kan ile toldı cigeri
Cigeri gamzen okı deldi vü dilden geçüben
Cânuma geçdi revân tutmadı sînem siperi
Siperi pâreleyüp tîguna cânlar vireyin
Başa togarsa bu devlet güneşinün eseri
Eseri kılca belürmez bilünün bilemezem
Ne ümîde tolanur uşbu sa’âdet kemeri
Kemer-i himmet ile bilüni bagladı İlâh
Ki kemer-beste kul itdi sana şems ü kameri
Kameri bedr ü hilâl eyleyen ol mihr hakı
Hasan’un hüsnünedür evvel ü âhir nazarı
(Köksal, M. Fatih (hzl.) (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf [erişim tarihi: 28.07.2013]. 2756.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | CEVHERÎ, İBN-İ YEMÎN | d. ? - ö. 1582/1590? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | RÂMİZ, Seyyid Mehmed Râmiz Efendi | d. ? - ö. 1758 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | ŞEYHÎ, Lamba-zâde Şeyhî Mustafa Efendi | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | CEVHERÎ, İBN-İ YEMÎN | d. ? - ö. 1582/1590? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | RÂMİZ, Seyyid Mehmed Râmiz Efendi | d. ? - ö. 1758 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | ŞEYHÎ, Lamba-zâde Şeyhî Mustafa Efendi | d. ? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | CEVHERÎ, İBN-İ YEMÎN | d. ? - ö. 1582/1590? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | RÂMİZ, Seyyid Mehmed Râmiz Efendi | d. ? - ö. 1758 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | ŞEYHÎ, Lamba-zâde Şeyhî Mustafa Efendi | d. ? - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | CEVHERÎ, İBN-İ YEMÎN | d. ? - ö. 1582/1590? | Meslek | Görüntüle |
11 | RÂMİZ, Seyyid Mehmed Râmiz Efendi | d. ? - ö. 1758 | Meslek | Görüntüle |
12 | ŞEYHÎ, Lamba-zâde Şeyhî Mustafa Efendi | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | CEVHERÎ, İBN-İ YEMÎN | d. ? - ö. 1582/1590? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | RÂMİZ, Seyyid Mehmed Râmiz Efendi | d. ? - ö. 1758 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | ŞEYHÎ, Lamba-zâde Şeyhî Mustafa Efendi | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | CEVHERÎ, İBN-İ YEMÎN | d. ? - ö. 1582/1590? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | RÂMİZ, Seyyid Mehmed Râmiz Efendi | d. ? - ö. 1758 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | ŞEYHÎ, Lamba-zâde Şeyhî Mustafa Efendi | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |