HAYÂTÎ, Hayâtî Çelebi

(d. ?/? - ö. ?/III. Murad dönemi (1574-95) ortaları)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kanuni Sultan Süleyman dönemi şairlerinden olan Hayâtî, İstanbul’da Cemal Halife mahallesinde doğdu. Latîfî’nin, onun için ilim ve irfan talibi olduğunu belirtmesinden (Canım 2000: 239) hareketle ilim tahsilinde bulunduğu anlaşılmaktadır. Sipahi zümresine dâhil olan Hayâtî, bu meslekteki maharetiyle kendini gösterdi. Sicill-i Osmânî’de III. Murad dönemi (1574-95) ortalarında öldüğü kayıtlıdır (Akbayar 1998: 656).

Latîfî, tatlı sözleri ve renkli ifadeleri olan Hayâtî’nin mürettep Dîvân sahibi olduğunu ifade eder (Canım 2000: 239). Ancak bu Dîvân şimdilik elde değildir.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1998). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî (Yâhud Tezkîre-i Meşâhir-i Osmânî). C. 2. İstanbul: KB-Tarih Vakfı Ortak Yay.

Atâ, Tayyâr-zâde Ahmed (1293). Târîh-i Atâ. İstanbul.

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ. Ankara: AKM Yay.

Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ. Tenkitli Metin B. Ankara: KTB Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014].

İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kaf-zâde Fâ’izî. Zübdetü’l-Eş’âr. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı. Belediye 11. vr. 53b.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay.

Riyâzî. Riyâzu’ş-Şu’arâ. Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu, 06 Hk 1275. vr. 41b.

Şemseddin Sâmî (1314). Kâmûsu’l-Âlâm. C. 3. İstanbul: Mihran Matbaası.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
Yayın Tarihi: 10.07.2014
Güncelleme Tarihi: 03.11.2020

Eserlerinden Örnekler

 

Tatlu geldi bana cânumdan lebün

Cân çıkar çıkmaz dehânumdan lebün

 

xxx

Peyker-i ebrû-yı dil-ber dîde-i pür-hûnda

İki mâhîdür yüzerler sanasın Ceyhûnda

 

xxx

Çîn-i zülfi kadar olmaz sana cây-ârâm

Ba’d-ezîn ey dil âvâre aleyküm bi’ş-Şâm

 

xxx

Cihânda kâse-tehîlik belâ-yı cân idigi

Hırâş-ı sîne-i tanbûrdan nümâyândur

 

xxx

Kıblegâh saf-ı maksûd olamazsın ey dil

Sîne-çâk olmayıcak sûret-i mihrâb gibi

(Atâ, Tayyâr-zâde Ahmed (1293). Târîh-i Atâ. İstanbul. 121.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RÂKIM, Giritli-zâde Abdülazîz Râkım Beyd. 1820 - ö. 1883Doğum YeriGörüntüle
2FÂ'İZE (FÂ'İZÂ), Kâmetî-zâde Fâtıma Fâ'ize Hanımd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3LİSÂNÎ, Derviş Lisânî Deded. ? - ö. 1716-17Doğum YeriGörüntüle
4RÂKIM, Giritli-zâde Abdülazîz Râkım Beyd. 1820 - ö. 1883Doğum YılıGörüntüle
5FÂ'İZE (FÂ'İZÂ), Kâmetî-zâde Fâtıma Fâ'ize Hanımd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6LİSÂNÎ, Derviş Lisânî Deded. ? - ö. 1716-17Doğum YılıGörüntüle
7RÂKIM, Giritli-zâde Abdülazîz Râkım Beyd. 1820 - ö. 1883Ölüm YılıGörüntüle
8FÂ'İZE (FÂ'İZÂ), Kâmetî-zâde Fâtıma Fâ'ize Hanımd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9LİSÂNÎ, Derviş Lisânî Deded. ? - ö. 1716-17Ölüm YılıGörüntüle
10RÂKIM, Giritli-zâde Abdülazîz Râkım Beyd. 1820 - ö. 1883MeslekGörüntüle
11FÂ'İZE (FÂ'İZÂ), Kâmetî-zâde Fâtıma Fâ'ize Hanımd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12LİSÂNÎ, Derviş Lisânî Deded. ? - ö. 1716-17MeslekGörüntüle
13RÂKIM, Giritli-zâde Abdülazîz Râkım Beyd. 1820 - ö. 1883Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14FÂ'İZE (FÂ'İZÂ), Kâmetî-zâde Fâtıma Fâ'ize Hanımd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15LİSÂNÎ, Derviş Lisânî Deded. ? - ö. 1716-17Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RÂKIM, Giritli-zâde Abdülazîz Râkım Beyd. 1820 - ö. 1883Madde AdıGörüntüle
17FÂ'İZE (FÂ'İZÂ), Kâmetî-zâde Fâtıma Fâ'ize Hanımd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18LİSÂNÎ, Derviş Lisânî Deded. ? - ö. 1716-17Madde AdıGörüntüle