Madde Detay
HÜSEYİN
(d. 1884 / ö. 1950)
çoban
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Hüseyin, 1884 yılında Kırşehir'e bağlı eski adı Hıralı olan Değirmenkaşı köyünde doğmuştur. Asıl adı hakkında kesin bir bilgi yoktur. Babasının adı Ahmet, annesinin adı ise Fatma'dır. Deve çobanlığı ile geçimini sağlamıştır. Hayatı fakirlik ve zorluklar içerisinde geçmiştir. Okuryazar değildir. Köse Veli sülalesinden gözleri az gören bir hanımla evlendiği bilinmektedir. Bir kızı vardır. 1950 yılında vefat etmiştir (Bulut 1983: 66; Kırımhan 1995: 212, 263).
Son derece dürüst ve saf bir kişiliğe sahiptir. Yaşadığı yörede Hak aşığı olarak tanınmıştır. Şair hakkında araştırma yapan H. Vahit Bulut'un yöredeki yaşlılardan yaptığı derlemelerde Âşık Hüseyin'in badeli âşık olduğu bilgisi yer alır. Şair bir gün rüyasında pirin kendisine dolu sunduğunu ancak dolunun yarısını içebildiğini söylemiştir. Zira o sırada yanında çalıştığı ağa kendisini uyandırmıştır (1983: 66). Âşık Hüseyin evliliğinde mutlu olamamıştır. Hanımı, son derece mülayim biri olan Âşık Hüseyin'e eziyet etmiş, evine ve evliliğine gereken özeni göstermemiştir. Sonunda bir başkası ile evlenen bu hanım için Âşık Hüseyin'in söylediği ve yörede meşhur olan taşlama türündeki şiir de Vahit Bulut tarafından derlenmiştir (Kırımhan 1995: 263-264). Şair bu şiirini beşlikler hâlinde söylemiştir. Eşinin kendisine yaşattığı olumsuz durumları dile getirmiştir. Şiirde hanımının müsrifliğinden, çok gezmesinden, ev ve bahçe işlerinde tembellik etmesinden yakınan şair, onu kendisine ihanet etmekle de suçlar. Hazırcevap ve nüktedan bir kişiliğe sahip olan Âşık Hüseyin, günlük hayatta başına gelen olaylar üzerine de şiirler söylemiştir. Bu şiirlerde yoksulluğundan yakınarak kendisine yapılan haksızlıkları eleştirmiştir.
Şiirlerinde yöreye ait sözcüklere yer veren Âşık Hüseyin, söz sanatlarından da yararlanmıştır. Âşık Hüseyin şiirlerini herhangi bir yere kaydetmemiştir. Onun söylediği şiirler yıllar boyunca halk arasında dilden dile aktarılarak ve araştırmacılar tarafından derlenerek günümüze kadar ulaşmıştır. Saz çalıp çalmadığı konusunda da kesin bir bilgi yoktur. Şairin ulaşılabilen şiirlerinden yalnızca birinde adını mahlas olarak kullandığı, diğerlerinde mahlas kullanmadığı dikkat çeker. Bu şiirlerde 11'li hece ölçüsünü tercih etmiştir (Bulut 1983: 66-67).
Kaynakça
Bulut, H. Vahit (1983). Kırşehir Halk Ozanları. Ankara: Filiz Yay.
Kırımhan, Nazan (1995). XIX. Yüzyılda Yaşamış Kırşehirli Âşıklar ve Âşık Said. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ÖZLEM DAĞDELENYayın Tarihi: 20.05.2019Güncelleme Tarihi: 07.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 20.05.2019Güncelleme Tarihi: 07.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | ÖZVERİ, Öztürk Erkılıç | d. 1953 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | SEYYAHİ/ÂŞIK ÇELEBİ | d. 1930? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | HÜSAYN PİRİYEV | d. 1938 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | AVAZ, Avaz Otar | d. 1884 - ö. 1919 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Ziya Şakir Soku | d. 1884 - ö. 22 Aralık 1959 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | İSMAİL, Azgurlu | d. 1884 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | DÜŞKÜN/KÜÇÜK İĞNE/NEJAT/KORKUT, Rahmi Korkut Öğütçü | d. 1898 - ö. 12.09.1950 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | MUHLİSÎ, Ali | d. 1880\\\'ler - ö. 1950\\\'ler | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | HAZNEVÎ/ŞAH-I HAZNE, Ahmed el-Haznevi | d. 1887 - ö. 1950 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | HÜSEYİN, Hüseyin Gürsoy | d. 1902 - ö. 22.07.1942 | Meslek | Görüntüle |
11 | SEYİT, Seyit Türk | d. 1911 - ö. 04.12.1986 | Meslek | Görüntüle |
12 | HÜDAÎ, Hüseyin | d. 1855-1860? - ö. 1914-1917? | Meslek | Görüntüle |
13 | DEDENOĞLU, Dilaver Dede | d. 1936 - ö. 1997 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | SADIK KAYGISUZ | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | FEDAÎ, Durmuş Ali Özkale | d. 1944 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | UYSUNÎ, Adlen Uysun | d. 01.01.1963 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | MİSKİN HESEN | d. 1875 - ö. 1941 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | YETİK OZAN/FİRKATÎ, Turgut Günay | d. 17.07.1942 - ö. 13.12.1978 | Madde Adı | Görüntüle |