HÜSEYİN

(d. 1884 / ö. 1950)
çoban
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Hüseyin, 1884 yılında Kırşehir'e bağlı eski adı Hıralı olan Değirmenkaşı köyünde doğmuştur. Asıl adı hakkında kesin bir bilgi yoktur. Babasının adı Ahmet, annesinin adı ise Fatma'dır. Deve çobanlığı ile geçimini sağlamıştır. Hayatı fakirlik ve zorluklar içerisinde geçmiştir. Okuryazar değildir. Köse Veli sülalesinden gözleri az gören bir hanımla evlendiği bilinmektedir. Bir kızı vardır. 1950 yılında vefat etmiştir (Bulut 1983: 66; Kırımhan 1995: 212, 263).

Son derece dürüst ve saf bir kişiliğe sahiptir. Yaşadığı yörede Hak aşığı olarak tanınmıştır. Şair hakkında araştırma yapan H. Vahit Bulut'un yöredeki yaşlılardan yaptığı derlemelerde Âşık Hüseyin'in badeli âşık olduğu bilgisi yer alır. Şair bir gün rüyasında pirin kendisine dolu sunduğunu ancak dolunun yarısını içebildiğini söylemiştir. Zira o sırada yanında çalıştığı ağa kendisini uyandırmıştır (1983: 66). Âşık Hüseyin evliliğinde mutlu olamamıştır. Hanımı, son derece mülayim biri olan Âşık Hüseyin'e eziyet etmiş, evine ve evliliğine gereken özeni göstermemiştir. Sonunda bir başkası ile evlenen bu hanım için Âşık Hüseyin'in söylediği ve yörede meşhur olan taşlama türündeki şiir de Vahit Bulut tarafından derlenmiştir (Kırımhan 1995: 263-264). Şair bu şiirini beşlikler hâlinde söylemiştir. Eşinin kendisine yaşattığı olumsuz durumları dile getirmiştir. Şiirde hanımının müsrifliğinden, çok gezmesinden, ev ve bahçe işlerinde tembellik etmesinden yakınan şair, onu kendisine ihanet etmekle de suçlar. Hazırcevap ve nüktedan bir kişiliğe sahip olan Âşık Hüseyin, günlük hayatta başına gelen olaylar üzerine de şiirler söylemiştir. Bu şiirlerde yoksulluğundan yakınarak kendisine yapılan haksızlıkları eleştirmiştir.

Şiirlerinde yöreye ait sözcüklere yer veren Âşık Hüseyin, söz sanatlarından da yararlanmıştır. Âşık Hüseyin şiirlerini herhangi bir yere kaydetmemiştir. Onun söylediği şiirler yıllar boyunca halk arasında dilden dile aktarılarak ve araştırmacılar tarafından derlenerek günümüze kadar ulaşmıştır. Saz çalıp çalmadığı konusunda da kesin bir bilgi yoktur. Şairin ulaşılabilen şiirlerinden yalnızca birinde adını mahlas olarak kullandığı, diğerlerinde mahlas kullanmadığı dikkat çeker. Bu şiirlerde 11'li hece ölçüsünü tercih etmiştir (Bulut 1983: 66-67).

Kaynakça

Bulut, H. Vahit (1983). Kırşehir Halk Ozanları. Ankara: Filiz Yay.

Kırımhan, Nazan (1995). XIX. Yüzyılda Yaşamış Kırşehirli Âşıklar ve Âşık Said. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ÖZLEM DAĞDELEN
Yayın Tarihi: 20.05.2019
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HACI PİRd. 1934 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Omor Sultanovd. 6 Kasım 1935 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3LEYLA ŞAHİNd. 1943 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4TAYYİPd. 1884 - ö. 1989Doğum YılıGörüntüle
5DİLDÂRÎ, Fehmîd. 1884 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Hadiye Ebüzziyad. 10 Şubat 1884 - ö. 16 Mart 1913Doğum YılıGörüntüle
7SAVAD ŞEFİ GIZId. 1885 - ö. 1950Ölüm YılıGörüntüle
8Mustafa Fehmi Gerçekerd. 1868 - ö. 16 Eylül 1950Ölüm YılıGörüntüle
9Orhan Veli Kanıkd. 13 Nisan 1914 - ö. 14 Kasım 1950Ölüm YılıGörüntüle
10İSMAİLd. 1820 - ö. 1870MeslekGörüntüle
11ŞENKAYALI MAHİRÎ, Mahiri Özyünd. 01.07.1869 - ö. 10.04.1944MeslekGörüntüle
12OSMAN, Murgullud. 1840 - ö. 1901MeslekGörüntüle
13BOYACI, Esat Hüseyin Canıtezd. 1914 - ö. 1990Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14MAHİRİ, Mehmet Özkoluaçıkd. 1888 - ö. 10.02.1952Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15CEVDET HİKMET ASLANGÜLd. 18.08.1929 - ö. 09.08.2012Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16İSA OĞUZd. 1955 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17ALİ ABBAS, Ali Abbas Bakırd. 1928 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18SEHERÎ/ALTINAY, Mustafa Altınayd. 1947 - ö. ?Madde AdıGörüntüle