Madde Detay

Asıl adı Mehmed Sâlih olup Karabagî İshak Efendi’nin oğludur. Hoca-zâde Abdullah Efendi'den mülazım oldu. Daha sonra kırk akçe medresede görev yaptı. 1047'de / 1637 babası Mekke-i Mükerreme kadısı olduktan sonra oradan ayrılmayıp Molla Çelebi'den eğitim gördü. Kırk akçe medreseden mazul iken 1061 Şevvali'nde / 1650 Abdullah Aga Medresesi haricine ulaştı. 1063 Ramazanı'nda / 1652 Bâli Efendi Medresesi’ne hareket ettiler. 1064 Şabanı'nda / 1653 Emre Hoca Medresesi’ne 1067 Recebi'nde / 1656 Sekbân Ali müderrisi olup Şaban'da Kılıç Ali Paşa Medresesi’ne; 1068 Muharremi'nde / 1657 Sanh’ın birine; 1070 Recebi'nde / 1659 Siyavuş Paşa Sultanî Medresesi’ne atandı. 1071 Şabanı'nda / 1660 Kasım Paşa Medresesi'ne atanıp 1073 Recebi'nde / 1663 Ayasofya Medresesi uygun görüldü. 1075 Muharremi'nde / 1664 Dârü’l-Hadis Medresesi’ne terfi etti. Aynı sene sonlarında Yenişehir kadılığı ile görevlendirildi. 1076 Şevvali'nde / 1665 ayrıldı. Ayazmend arpalığıyla tekrim olundılar. 1079 Ramazanı'nda / 1668 Bursa kadısı oldular. 1080 Cemaziye’l-evvelisi'nde / 1669 Galata kadılığı verildi. 1081 Zilhiccesi'nde / 1670 görevinden ayrıldı. 1082 Recebi'nde / 1671 Mısır kadısı oldu. 1083 / 1672 başlarında vefat etti.
Risaleleri ve makaleleri vardır. İbrahim Hasip Efendi, Kadı Mir ve Lâni ve Celâl ve Halhâli'nin eserlerinden Zuhurî'nin el yazısı ile olan nüshaları gördüğünü söylüyor. Lâri hakkında yazdıkları bir kitap haline getirildi. Bazı öğrencileri de Kavl-i Ahmedi üzerine olan talikatı toplayarak eser haline getirdi.

Şiirlerinde Zuhurî mahlasını seçti. İbrahim Hasîb, Zuhûrî'nin inşada Veysî; şiirde ise Ünsi kadar yetenekli olduğunu belirtir. (Kissling 1965 : 395-95.)

Kissling, Hans Joachim (1965). Uşşakizade's Zeyl-i Şakayık. Wiesbaden Otto Harrassowitz. 394-95.

Kıl âşinâya bir nigeh-i hasreti ne var

Ey çeşm-i nâz hem-dem-i bîgâne-âşinâ

Çeşmünle ancak ülfet iden mest-i gamzedür

Mestânedür ki hem ola mestâne-âşinâ

Dil nakş-ı sûretünle hem-âgûş-ı vasl iken

Tasvîr-i büt değildi sânem-hâne-âşinâ

***

Safâ-yı dil haber-i vasl-ı yâre kalmışdur

Güşâd-ı gonce nesîm-i bahâra kalmışdur

Benümle gelmedi dil kaldı kûy-ı dilberde

Esîr olup ham-ı zülf-i nigâre kalmışdır

(Kissling, Hans Joachim (1965). Uşşakizade's Zeyl-i Şakayık. Wiesbaden Otto Harrassowitz. 95.)