İZZÎ, Reis-zâde Mehmed Emîn İzzî Efendi

(d. ?/? - ö. 1180?/1766-67?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’da doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Mehmed Emin’dir. Diyarbakır mollası Reis-zâde şair Abdülkadir Zarîf Efendi’nin oğludur. Dedesi Anbarî veya Üç Anbarlı olarak bilinen Reisülküttâb Mehmed Efendi’dir. Reis-zâde Mehmed Emin İzzî Efendi olarak tanındı. Enderun’a girdi. Burada öğrenci iken Hoca Mehmed Rasim Efendi’den sülüs ve nesih hatlarını meşk etti. Koyun Halife lâkabıyla bilinen Çörekçi-zâde Münîr Ahmed Efendi’den Farsça dersleri alarak Şâhidî’yi ve Gülistân’ı okudu. Öğrenimini tamamladıktan sonra Enderun’da kiler ağası oldu. 1180 yılı sonlarında (1767) nân pâyesiyle Enderun’dan ayrıldı. Daha sonra müderris oldu. Vefat tarihi Tuhfe-i Nâ’ilî (Kurnaz vd. 2001: 668)’de 1180/1666-67 iken Sicill-i Osmanî (Akbayar 1996: 853)’de 1184/1771-72’dir.

Eserlerine dair bir bilgi bulunmamaktadır. Râmiz (Erdem 1994: 227)’e göre “pâkize-gû bir şâ‘ir-i dil-cû”dur.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmanî. C. 3. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 853.

Cunbur, Müjgân (2004). “İzzî”. Türk Dünyası Ortak Edebiyatı, Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 5. Ankara: AKM Yay. 266.

Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâsı (İnceleme-Tenkitli Metin-İndeks-Sözlük). Ankara: AKM Yay. 227.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 236.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şairleri. Ankara: Akçağ Yay. 238.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.I-II. Ankara: Bizim Büro Yay.668.

Müstakimzâde Süleyman Sa’deddin (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: Devlet Matbaası. 422.

Müstakîm-zâde Süleyman Sa’deddin Efendi (2000). Mecelletü’n-Nisâb (Tıpkıbasım). Ankara: KB Yay. 318b.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1982). “İzzî (Reiszâde)”. C. 5. İstanbul: Dergâh Yay. 48.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 29.04.2014
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Cümle tasvîrin eder levh-i derûnumda zuhûr

Etseler hem-çü kalem sînemi yer yer teşkîk

 

Eser-i hâme-i agyâra mümâsil olamaz

Hûn-ı dîdemle eger olsa da nâmım tenmîk

(Müstakimzâde Süleyman Sa’deddin (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: Devlet Matbaası. 422).


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ES'AD, Hâce-zâded. 14 Haziran 1570 - ö. 1625Doğum YeriGörüntüle
2Bekir Büyükarkınd. 1921 - ö. 6 Ağustos 1998Doğum YeriGörüntüle
3HANÎF, İbrahim Hanîf Beyd. ? - ö. Aralık 1775Doğum YeriGörüntüle
4ES'AD, Hâce-zâded. 14 Haziran 1570 - ö. 1625Doğum YılıGörüntüle
5Bekir Büyükarkınd. 1921 - ö. 6 Ağustos 1998Doğum YılıGörüntüle
6HANÎF, İbrahim Hanîf Beyd. ? - ö. Aralık 1775Doğum YılıGörüntüle
7ES'AD, Hâce-zâded. 14 Haziran 1570 - ö. 1625Ölüm YılıGörüntüle
8Bekir Büyükarkınd. 1921 - ö. 6 Ağustos 1998Ölüm YılıGörüntüle
9HANÎF, İbrahim Hanîf Beyd. ? - ö. Aralık 1775Ölüm YılıGörüntüle
10ES'AD, Hâce-zâded. 14 Haziran 1570 - ö. 1625MeslekGörüntüle
11Bekir Büyükarkınd. 1921 - ö. 6 Ağustos 1998MeslekGörüntüle
12HANÎF, İbrahim Hanîf Beyd. ? - ö. Aralık 1775MeslekGörüntüle
13ES'AD, Hâce-zâded. 14 Haziran 1570 - ö. 1625Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Bekir Büyükarkınd. 1921 - ö. 6 Ağustos 1998Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HANÎF, İbrahim Hanîf Beyd. ? - ö. Aralık 1775Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ES'AD, Hâce-zâded. 14 Haziran 1570 - ö. 1625Madde AdıGörüntüle
17Bekir Büyükarkınd. 1921 - ö. 6 Ağustos 1998Madde AdıGörüntüle
18HANÎF, İbrahim Hanîf Beyd. ? - ö. Aralık 1775Madde AdıGörüntüle