KEBÛTERÎ/HEZÂRÎ, Kebûterî Mehmed Efendi

(d. ?/? - ö. 1137/1724-25)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’da doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Mehmed’dir. Kebûterî Mehmed Efendi olarak tanındı. Sultan IV. Mehmed döneminde sadrazam ve padişahın damadı olan Musahib Paşa’nın kitapçılığını ve kâtipliğini yaptı. Râmî Mehmed Paşa’nın beylikçi ve reisülküttâplığında kîsedâr, mektupçu ve divan kâtibi oldu. Daha sonra İstanbul’da gümrük kâtipliği yaptı. 1137/1724-25 yılında İstanbul’da vefat etti. Sicill-i Osmanî (Akbayar 1996: 879)’de III. Mustafa devri (1757-1774) şairi olarak gösterilmiştir.

Devrinin ilim ve sanat meclislerinin aranan simalarındandı. Bilgisi, hoş sohbet oluşu, gezme ve eğlenceye düşkünlüğüyle tanındı. Şiirlerinde Hezârî ile birlikte Kebûterî mahlasını da kullandı. Eserlerine dair bir bilgi olmayıp Belîğ, Safayî ve Salim tezkirelerinde şiirlerinden örnekler bulunmaktadır.

Kaynakça

Abdülkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdetü’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 355.

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmanî. C. 3. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 879.

Cunbur, Müjgân (2004). “Hezârî”. Türk Dünyası Ortak Edebiyatı, Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 5. Ankara: AKM Yay. 24.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî, İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 727-730.

Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâsı (İnceleme-Tenkitli Metin-İndeks-Sözlük). Ankara: AKM Yay. 256.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 594-596.

İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu, T. Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 205.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.I-II. Ankara: Bizim Büro Yay.849-850.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1982). C. 5. “Kebûterî Mehmed Efendi”. İstanbul: Dergâh Yay. 259.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 29.04.2014
Güncelleme Tarihi: 11.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Der-Medh-i Sa‘dâbâd

Cennet-i rûy-ı zemîni görmek istersen eger

Ey nihâl-i bâg-ı işve bâg-ı Sa‘dâbâd’a gel

Her taraf olmuş müzeyyen nakl-i gülden ser-be-ser

Ey nihâl-i bâg-ı işve bâg-ı Sa‘dâbâd’a gel

Anda rükn-i devletin her kasrı bir bâg-ı güzîn

Bâ-husûs ol kasr-ı şâhî hem-çü firdevs-i berîn

Makdem-i şâhî ile buldu sa‘âdet ol zemîn

Ey nihâl-i bâg-ı işve bâg-ı Sa‘dâbâd’a gel

Çaglayan ser-çeşme-i âb-ı hayâtın aynı tâ

Her nişîmen bir müferrah câygâh-ı dil-güşâ

Ser-firâz olmak dilersen sen de ey mâh-likâ

Ey nihâl-i bâg-ı ‘işve bâg-ı Sa‘dâbâd’a gel

Görmedi çeşm-i cihân bir böyle bâg-ı dil-nişîn

Der gören bânîsine tahsîn ile sad-âferîn

Matla‘-ı burc-ı sa‘âdet çün bu bâg ey nazenîn

Ey nihâl-i bâg-ı işve bâg-ı Sa‘dâbâd’a gel

Anda teşrîf etmede her sâde-rûyân-ı cihân

İhtirâz etsen bu bâga sen de ey serv-i revân

Olmasın sensiz Hezârî bir dem ey nâ-mihribân

Ey nihâl-i bâg-ı işve bâg-ı Sa‘dâbâd’a gel

(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî. İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 729-730.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ŞEMSÎ, Sivasî-zâde Şems Ahmed Efendid. ? - ö. 1717Doğum YeriGörüntüle
2TÂLİ'Î, İshâk Tâli'î Efendid. ? - ö. 1660-61Doğum YeriGörüntüle
3Emine Osmanağaoğlud. 1935 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ŞEMSÎ, Sivasî-zâde Şems Ahmed Efendid. ? - ö. 1717Doğum YılıGörüntüle
5TÂLİ'Î, İshâk Tâli'î Efendid. ? - ö. 1660-61Doğum YılıGörüntüle
6Emine Osmanağaoğlud. 1935 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7ŞEMSÎ, Sivasî-zâde Şems Ahmed Efendid. ? - ö. 1717Ölüm YılıGörüntüle
8TÂLİ'Î, İshâk Tâli'î Efendid. ? - ö. 1660-61Ölüm YılıGörüntüle
9Emine Osmanağaoğlud. 1935 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10ŞEMSÎ, Sivasî-zâde Şems Ahmed Efendid. ? - ö. 1717MeslekGörüntüle
11TÂLİ'Î, İshâk Tâli'î Efendid. ? - ö. 1660-61MeslekGörüntüle
12Emine Osmanağaoğlud. 1935 - ö. ?MeslekGörüntüle
13ŞEMSÎ, Sivasî-zâde Şems Ahmed Efendid. ? - ö. 1717Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14TÂLİ'Î, İshâk Tâli'î Efendid. ? - ö. 1660-61Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Emine Osmanağaoğlud. 1935 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ŞEMSÎ, Sivasî-zâde Şems Ahmed Efendid. ? - ö. 1717Madde AdıGörüntüle
17TÂLİ'Î, İshâk Tâli'î Efendid. ? - ö. 1660-61Madde AdıGörüntüle
18Emine Osmanağaoğlud. 1935 - ö. ?Madde AdıGörüntüle