Madde Detay
LÜTFÎ/HÂZIM, Sağır-zâde
(d. 1275/1858-59 - ö. R.1331/1913)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Adı Lütfullah Hâzım’dır. Şiirlerinde hem Lütfî hem Hâzım mahlaslarını kullandı. 1275/1858-59'da Kilis’te doğdu. İlk eğitimini 1283/1866/67'de Hacı Dervîş Câmii’nde Amasyalı Şeyh Abdurrahman Efendi’den aldı. 1286/1869/70'te Kilis’te yeni açılan Rüştiye’nin dördüncü sınıfına kaydedilerek adı geçen okuldan “pekiyi” derece ile mezun oldu. Bundan sonraki öğrenimini medresede sürdürdü. Kilis’in meşhur bilgin ve şairlerinden Hoca Bekir, Bedrî-zâde Ahmed Hâkî ve Sağır-zâde Müftü Muharrem Kemâl Efendi'lerden Arapça ve Farsça öğrendi. 1293/1876'da annesinin ölümü ve zaruret dolayısıyla arzuhâlciliğe başladı. Bir müddet sonra memuriyete ilgi duyarak önce Antakya Duyûn-ı Umûmiye başkâtipliğine sonra Arsus nahiyesi Duyûn-ı Umûmiye memurluğuna tayin edildi. Daha sonra aynı memuriyetle Cisr-i Şuğûr ve Birecik’te çalıştı. Üç sene Birecik’te kaldıktan sonra kendi isteğiyle Kilis’e döndü ve iki sene sonra 1331/1913'te vefat etti.
Hâmî mahlasıyla şiirler yazan kardeşi Abdulhamit’in (Sağıroğlu) bildirdiğine göre şair, durgun, az konuşan, kimseyle fazla samimi olmayan, toplumdan uzak hayatı çok seven bir kimse idi. Memuriyete atanmadan önce, zamanının çoğunu, babasının evinde düzenlediği kendine mahsus ufak odasında, Şeyh Sa’dî, Hâfız-ı Şirâzî gibi şairler ve diğer seçkin ediplerin eserlerini incelemekle geçirmiştir.
Lütfî’nin müstakil bir eseri bulunmamakla birlikte kardeşi Abdulhamit, terekesinden çıkan kitapları arasında ve sandık içlerinde bulabildiği dağınık evrakın arasında irili ufaklı 42 parçadan ibaret olan şiirlerini Mecmû’a-i Lütfî adı altında toplamıştır. Muhtemelen harf inkılâbının ilk yıllarında baskı yeri ve tarihi bulunmaksızın basılan eserin, kardeşinin el yazısıyla yazılan nüshası M. Fatih Köksal özel kütüphanesi Yz. 41 D.22 numaradadır. 10 Kânûn-ı Evvel 1928 tarihinde istinsah edilen bu nüshadaki şiir adedi matbu nüshadan fazladır. Şair ve eseri, bir bildiriyle tanıtılmıştır (Köksal 2007).
Kaynakça
Başçıllar, Seyfettin (yty.). Kilisli Dîvân Şairleri Antolojisi. İstanbul: Kilis Kültür ve Dayanışma Derneği Yay.
Köksal, M. Fatih (2007). “Son Asır Divan Şairlerinden Kilisli Sağır-zâde Lütfullah Hâzım ve Divançesi”. Uluslararası Gaziantep Araştırmaları (Sözlü Kültür, Dil, Edebiyat) Sempozyumu. Gaziantep.
Lütfî Dîvânçesi (Mecmûa-i Lütfî). M. Fatih Köksal Özel Kütüphanesi. Yz. 41 D.22.
Sağıroğlu, Hamit (toplayan) (yty.). Mecmuai Lütfî. (yyy.): Diyarbakır Matbaası.
Şahin, Abdullah (1999). Kilisli Abdullah Sermest Tazebay Dîvânı. Ankara.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSALYayın Tarihi: 11.09.2013Güncelleme Tarihi: 08.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Görüp ol şem’-i fürûzân-ı cemâli gönlüm
Yandı birden bire pervâne misâli gönlüm
Rûze-i fürkat-ı cânân ile bî-tâb oldum
Ârzû etse n’ola ıyd-ı visâli gönlüm
Bir pesendîde-edâ serv-i ser-efrâz ister
Cûyveş pâyına yüz sürmege âlî gönlüm
Kendini gün gibi âlemde be-dîdâr etti
Arş-ı tahsîne asıp tîğ-ı kemâli gönlüm
Oldı sevdâ-zede nâ-geh göricek ey Lutfî
Gerden-i sîm-i dil-ârâda o hâli gönlüm
(Lütfî Dîvânçesi (Mecmûa-i Lütfî). M. Fatih Köksal Özel Kütüphanesi. Yz. 41 D.22 .vr. 18a.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 11.09.2013Güncelleme Tarihi: 08.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Görüp ol şem’-i fürûzân-ı cemâli gönlüm
Yandı birden bire pervâne misâli gönlüm
Rûze-i fürkat-ı cânân ile bî-tâb oldum
Ârzû etse n’ola ıyd-ı visâli gönlüm
Bir pesendîde-edâ serv-i ser-efrâz ister
Cûyveş pâyına yüz sürmege âlî gönlüm
Kendini gün gibi âlemde be-dîdâr etti
Arş-ı tahsîne asıp tîğ-ı kemâli gönlüm
Oldı sevdâ-zede nâ-geh göricek ey Lutfî
Gerden-i sîm-i dil-ârâda o hâli gönlüm
(Lütfî Dîvânçesi (Mecmûa-i Lütfî). M. Fatih Köksal Özel Kütüphanesi. Yz. 41 D.22 .vr. 18a.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Görüp ol şem’-i fürûzân-ı cemâli gönlüm
Yandı birden bire pervâne misâli gönlüm
Rûze-i fürkat-ı cânân ile bî-tâb oldum
Ârzû etse n’ola ıyd-ı visâli gönlüm
Bir pesendîde-edâ serv-i ser-efrâz ister
Cûyveş pâyına yüz sürmege âlî gönlüm
Kendini gün gibi âlemde be-dîdâr etti
Arş-ı tahsîne asıp tîğ-ı kemâli gönlüm
Oldı sevdâ-zede nâ-geh göricek ey Lutfî
Gerden-i sîm-i dil-ârâda o hâli gönlüm
(Lütfî Dîvânçesi (Mecmûa-i Lütfî). M. Fatih Köksal Özel Kütüphanesi. Yz. 41 D.22 .vr. 18a.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Görüp ol şem’-i fürûzân-ı cemâli gönlüm
Yandı birden bire pervâne misâli gönlüm
Rûze-i fürkat-ı cânân ile bî-tâb oldum
Ârzû etse n’ola ıyd-ı visâli gönlüm
Bir pesendîde-edâ serv-i ser-efrâz ister
Cûyveş pâyına yüz sürmege âlî gönlüm
Kendini gün gibi âlemde be-dîdâr etti
Arş-ı tahsîne asıp tîğ-ı kemâli gönlüm
Oldı sevdâ-zede nâ-geh göricek ey Lutfî
Gerden-i sîm-i dil-ârâda o hâli gönlüm
(Lütfî Dîvânçesi (Mecmûa-i Lütfî). M. Fatih Köksal Özel Kütüphanesi. Yz. 41 D.22 .vr. 18a.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | RESÎM, Kilisli Hüseyin Resîm Efendi | d. ? - ö. 9 Ağustos 1765 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | FAKRÎ, Ahmed Dede | d. ? - ö. 1543-1544 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | KÂ’İL, Mustafa Efendi | d. 1715-16 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | RESÎM, Kilisli Hüseyin Resîm Efendi | d. ? - ö. 9 Ağustos 1765 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | FAKRÎ, Ahmed Dede | d. ? - ö. 1543-1544 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | KÂ’İL, Mustafa Efendi | d. 1715-16 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | RESÎM, Kilisli Hüseyin Resîm Efendi | d. ? - ö. 9 Ağustos 1765 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | FAKRÎ, Ahmed Dede | d. ? - ö. 1543-1544 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | KÂ’İL, Mustafa Efendi | d. 1715-16 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | RESÎM, Kilisli Hüseyin Resîm Efendi | d. ? - ö. 9 Ağustos 1765 | Meslek | Görüntüle |
11 | FAKRÎ, Ahmed Dede | d. ? - ö. 1543-1544 | Meslek | Görüntüle |
12 | KÂ’İL, Mustafa Efendi | d. 1715-16 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | RESÎM, Kilisli Hüseyin Resîm Efendi | d. ? - ö. 9 Ağustos 1765 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | FAKRÎ, Ahmed Dede | d. ? - ö. 1543-1544 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | KÂ’İL, Mustafa Efendi | d. 1715-16 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | RESÎM, Kilisli Hüseyin Resîm Efendi | d. ? - ö. 9 Ağustos 1765 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | FAKRÎ, Ahmed Dede | d. ? - ö. 1543-1544 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | KÂ’İL, Mustafa Efendi | d. 1715-16 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |