MANSUR

(d. 1870 / ö. 16.03.1924)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mansur olan âşık, Diyarbakır’ın Çınar ilçesine bağlı Şükürlü köyünde 1870 yılında dünyaya gelmiştir. Şükürlü köyü, öteden beri yöredeki Alevi inancına mensup Türkmenlerin yerleşik bulunduğu bir köydür. Kaynaklarda hakkında bilgi bulunmayan Âşık Mansur hakkında burada aktardığımız sınırlı bilgiyi de yöredeki saha çalışmalarımız sırasında köylülerinden ve Diyarbakır yöresi ile ilgili folklor ve kültür araştırmaları olan araştırmacı Vedat Güldoğan’dan derlediğimizi belirtmekte fayda vardır. Bu bilgilere göre, Âşık Mansur’un çok güzel olan sesinin yanı sıra, bağlamayı da ustaca çalan bir âşık olduğu bilinmektedir. 16 Mart 1924 tarihinde vefat eden Âşık Mansur’un şiirlerinden yalnızca bir koşma tespit edilmiş durumdadır (Akın 2011: 65-66). Söz konusu koşmaya Basri Konyar tarafından hazırlanan “Diyarbekir Yıllığı” adlı eserin üçüncü cildinde de yer verilmiştir. Konyar, bu koşma dışında Âşık Mansur’un hayatı ya da edebî kişiliği hakkında herhangi bir bilgi aktarmamıştır (Konyar 1936: 84-85).

Âşık Mansur’a ait bir koşma dışında herhangi bir şiirinin elimize ulaşmamış olması nedeniyle edebî kişiliği hakkında çok fazla söz söylememiz mümkün değildir. Ancak bu koşmasından âşık tarzı şiir geleneğine hâkim olduğu ve sade bir dil kullandığı anlaşılmaktadır. Ayrıca söz konusu koşmada yer verdiği “göynünü” ve “bilmiyen” gibi sözcüklere ait ağız özelliklerinin yöredeki Alevi inancına mensup Türkmenler tarafından günümüzde hâlen korunduğunu belirtmemizde fayda vardır (Akın 2011: 65).

Kaynakça

Akın, Bülent (2011). Diyarbakırlı Türkmen Alevi Âşıklar. Köln: Önel Verlag.

Konyar, Basri (1936). Diyarbekir Yıllığı. C. 3. Ankara: Ulus Basımevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. BÜLENT AKIN
Yayın Tarihi: 03.01.2019
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1VELİ BOZALGANLId. 1880 - ö. 1933Doğum YeriGörüntüle
2IRIZA, Rıza Çağand. 1913 - ö. 18.02.1969Doğum YeriGörüntüle
3MEHEMMED, Mehemmed İskenderîd. 1960 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4KAHRAMANd. 1865-1870 (?) - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5ALİ, Ali Süleymanovd. 1870 - ö. 1953Doğum YılıGörüntüle
6ZEFİL NECMİ (KÜÇÜK ÂŞIK), Mehmetd. 1870 - ö. 1933Doğum YılıGörüntüle
7KAHRAMANd. 1865-1870 (?) - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8ALİ, Ali Süleymanovd. 1870 - ö. 1953Ölüm YılıGörüntüle
9ZEFİL NECMİ (KÜÇÜK ÂŞIK), Mehmetd. 1870 - ö. 1933Ölüm YılıGörüntüle
10KAHRAMANd. 1865-1870 (?) - ö. ?MeslekGörüntüle
11ALİ, Ali Süleymanovd. 1870 - ö. 1953MeslekGörüntüle
12ZEFİL NECMİ (KÜÇÜK ÂŞIK), Mehmetd. 1870 - ö. 1933MeslekGörüntüle
13KAHRAMANd. 1865-1870 (?) - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ALİ, Ali Süleymanovd. 1870 - ö. 1953Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ZEFİL NECMİ (KÜÇÜK ÂŞIK), Mehmetd. 1870 - ö. 1933Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16KAHRAMANd. 1865-1870 (?) - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17ALİ, Ali Süleymanovd. 1870 - ö. 1953Madde AdıGörüntüle
18ZEFİL NECMİ (KÜÇÜK ÂŞIK), Mehmetd. 1870 - ö. 1933Madde AdıGörüntüle