TEVFİK

(d. 1870 / ö. 1914)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Âşık Tevfik, Konya’nın Ereğli ilçesinde 1870 yılında doğmuştur. Ailesi Gaffaroğulları diye anılmaktadır. Âşığın ana babasıyla ve meşguliyetiyle ilgili elimizde herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Rivayete göre, Âşık Tevfik’in Subhî adında bir oğlu vardır. 1914 yılında vefat etmiştir. Rivayete göre Âşık Tevfik, Ali Süavi’nin yetiştirmelerinden olan ve Konya Ereğlisi’ne sürülmüş bulunan Naim Hoca adında birinden ders almıştır (Bayrı 1958: 1645; Yakıcı 1994: 198; Ayva 2005: 206-207).

Âşık Tevfik ile ilgili bilgiler sınırlıdır. Konya âşıklık geleneğinde üç ayrı Tevfik'in bulunması bu adların karıştırılmalarına sebep olmuştur. Mehmet Halit Bayrı, Türk Folklor Araştırmaları dergisinde yayımladığı "Âşık Tevfik" adlı yazısında onu, “Çok zeki, hür düşünceli, bilgili olduğu kadar da ahlâklı, hoşsohbet, aynı zamanda temiz giyinmeyi seven bir adam…” olarak tanıtmaktadır. Bayrı aynı yazısında, bu âşığı tanıtmasına vesile olan üç manzumenin Tevfik’in oğlu Subhî tarafından gönderilmiş olabileceğini de bildirmektedir. Eserlerini toplayamamış olan Âşık Tevfik’in çok sayıda koşma ve destanları kaybolmuştur (Bayrı 1958: 1645; Yakıcı 1994: 198; Ayva 2005: 206-207). Elde bulunan şiirleri koşma tarzında, yoğun bir lirizm etkisinde ve sade bir dil ile söylenmiştir.

Kaynakça

Ayva, Aziz (2005). Konya Âşıklık Geleneği ve Âşık Ataroğlu Hayatı, Sanatı, Şiirleri ve Şiirlerinin Tahlili. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 

Bayrı, M. Halit (1958). “Âşık Tevfik”. Türk Folklor Araştırmaları. Şubat. 9 (103): 1645.

Ergun, Sadeddin Nüzhet, Mehmed Ferid Uğur (1926). Konya Vilâyeti Halkiyat ve Harsiyatı. Konya: Konya Vilâyet Matbaası.

Özönder, Hasan (1998). Sille (Tarih-Kültür-Sanat). Konya: Merhaba Basımevi.

Yakıcı, Ali (1994). “Başlangıcından 20. Yüzyıla Kadar Konya’da Âşıklık Geleneği”. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi / Yeni Dönem, 2, Bahar, 177-201.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AZİZ AYVA
Yayın Tarihi: 01.04.2019
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1TÜRÂBÎ, Mustafâ Çelebid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2RÂSİH, Seyyid Mustafa Râsih Efendid. 1822 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3SAVTÎ, Mustafa Atamand. 1908 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4MEHMED SA'ÎD, Teke-zâded. 1870 - ö. 1913Doğum YılıGörüntüle
5MAZLUMÎ, Ahmetd. 1870 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6GİRYÂNÎ, Süleyman İbn-i İbrahimd. 1861/1870? - ö. 1915/1920?Doğum YılıGörüntüle
7CEMÎL, Köprülü-zâde Mahmûd Cemîl Beyd. 1834 - ö. 1914Ölüm YılıGörüntüle
8HİLMÎ, Dinibütün Mustafâ Hilmî Paşad. ? - ö. 1914-15Ölüm YılıGörüntüle
9HÜRMÜZ HANIMd. 1844? - ö. 1913/1914?Ölüm YılıGörüntüle
10SERDARÎ, Binali İncid. 1926 - ö. ?MeslekGörüntüle
11RAHMAN ZARİÎ KARA MELİKÎd. 21.03.1932 - ö. ?MeslekGörüntüle
12MURTEZA YALÇINKAYAd. 1927 - ö. ?MeslekGörüntüle
13KENÂNÎ, Tekkeşin Sungurd. 1913 - ö. 1983Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ÖMERÎ/ÖMER, Ömer Yerlid. 1941 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15EKREM, Ekrem Akıncıd. 01.01.1963 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16İLHAMÎ, Ali Kımıld. 1937 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17DİVANE, Niyazi Kılıçd. 1922 - ö. 2006Madde AdıGörüntüle
18FESÂDÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle