Madde Detay

Mecdî Mehmed Efendi. Beliğ'de İstanbullu Mehmet olarak tanıtılır. Babası Ahmed Efendi adlı biridir. Ahmed Efendi'nin babası Ali Efendi; onun da babası Ömer'dir. Mecdî Mehmed Efendi, 1047/1637-38 yılında doğdu. Nakîbüleşrâf olan Kudsî-zâde’ye intisâb etti. Şevval 1060/ Eylül-Ekim 1650'de mülazım oldu. Cumadelula 1079/ Ekim-Kasım 1668'de ibtidâ-i hâric elli ile İvaz Efendi Medresesi'ne ve Safer 1083/ Mayıs-Haziran 1672'de Fatma Hanım Medresesi'ne hareket ve 1084/1673-74'te Hâs Odabaşı ve 1086/1675-76'da Cafer Paşa, 1088 / 1677-78'de Hâcî Hasan-zâde'ye, 1089 /1678-79'da Koca Mustafa Paşa'ya, 1092 /1681-82'de Sahn-ı Semân'dan birine, Muharrem 1094/ Aralık-Ocak 1682-83'te Pîrî Paşa'ya, 1095 /1683-84'te Siyâvuş Paşa Sultân Medresesi'ne, Muharrem 1097/ Kasım-Aralık 1685'te Galatasaray Medresesi'ne, Muharrem 1099/ Kasım-Aralık 1687'de Galasaray'ın ûlâsına ve Recep 1102/ Mart-Nisan 1691'de Süleymaniye Medreseleri'nden birine atandı. Şevval 1104/ Haziran-Temmuz 1693'te Yenişehir Fenâr mevleviyyetine girdi ve Muharrem 1111/ Haziran-Temmuz 1699'da Edirne kadısı oldu. Rebiülahir 1115/ Ağustos-Eylül 1703'te Mekke-i mükerreme pâyesi aldı, Cemaziyelahir 1116/ Ekim 1704'te İstanbul pâyesi verilip aynı sene Şabanı/ Kasım-Aralık 1704'te Anadolu kadıaskeri oldu. Daha sonra azledildi. Maraş kazası arpalığı ile mazûl edildi. Zilkade 1120/ Ocak-Şubat 1709'da ikinci kez Anadolu kazaskeri oldu. Daha sonra Muharrem 1122/ Mart 1710'da azledilip Kütahya, İznik ve Kete kazaları arpalık verildi. Üsküdar’da bulunan sâhil-hânesinde Rebiülahir 1128/ Mart-Nisan 1716'da vefat etti. Üsküdar'da Hasan Paşa Camii'nde medfundur (Abdülkadiroğlu 1999: 375-376).

Şiirlerinde Mecdî mahlasının kullandı. Gençliğinde pek çok şiir çalışmalarında bulunduysa da ilerleyen yaşlarında şiiri bıraktı.

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay.

Yaltkaya, Şerafettin ve Kilisli Rifat Bilge (hzl.) (1941). Kâtip Çelebi Keşfü’z-Zünûn. İstanbul: MEB Yay. 528.

Ekinci, Ramazan (hzl.) (2013). Hâfız Hüseyin Ayvânsarâyî-Vefeyât-ı Ayvânsarâyî (İnceleme-Tenkitli Metin). İstanbul: Buhara Yay.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri.  C.II. Ankara: Bizim Büro Yay. 906

Mehmed Süreyya (1308-15/ 1890-97). Sicill-i Osmânî. C.4.İstanbul: Matbaa-i Âmire. 96.

Müstakim-zade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım) Ankara: KB Yay. 384

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniyye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fuzalâ”. C. 3. İstanbul: Çağrı Yay.

Derd-i 'ışk-ı yâr kim bî-ihtiyâr olmış bana

Ser-nüvişt-i kilk-i hükm-i Kirdgâr olmış bana

Germ ü serd-i rûzgâra tab kim me'lûfdur

Farkı yokdur ya hazân ya bahâr olmış bana

Yârun şemîm-i zülfini vad itdi gerçi kim

Vallahi itimâd idemem rûzgâra hîç

Rü'yâda olsa bârî kanâat kılurdı dil

Vuslat müyesser olmaz ise âşikâre hîç

KITA

Der-dest iken bizâa-i tâb u tüvân

Sad hayf itmedük ticâfret bir an

Dünyâ yolına oldı telef nakd-i şebâb

Sermâye-i ömr gitdi yok yire hemân

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 375-376)

Yâd-ı ruhunla aglasam eşkim gül-âb olur

La’lin hayâli ile su içsem şarâb olur

Fikr-i ruhunla âh-ı dil-i âteşînimin

Her bir şerâresi felege âftâb olur

(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 615.)