Madde Detay
Memmed İsmayıl Mürşüt oğlu
(d. 1 Kasım1939 / ö. -)
Şair, Yazar, Akademisyen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Türkiye Dışı)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Azerbaycan’ın Tovuz ilçesine bağlı Esrik’de, çiftçilik ile uğraşan Mürşüt İsmail ile Gülzar Hanım’ın çocukları olarak dünyaya geldi. 1947 yılında başladığı eğitim hayatının ilk ve orta kısmını köyündeki okullarda (1957) tamamladı. 1964’te Azerbaycan Devlet Üniversitesi’nden mezun oldu. Bakü’de işçi yatakhanesinde başeğitmen olarak görev yaptı (1965-1966). Azerbaycan Devlet Radyo ve Televizyon komitesinde başeditörlük görevlerinde bulundu (1966-1973). Moskova’da Gorki Dünya Edebiyatı Enstitüsü’nde Yüksek Lisans eğitimini tamamladı (1975). Bilimsel nitelikli filmler stüdyosunda başeditörlük yaptı (1976-1980). Yazıçı Yayınevi’nde şube müdürlüğü (1980-1983), Işık Yayınevi’nin genel müdürlüğü görevlerinde bulundu (1983-1987). Azerbaycan Özgürlük hareketinin öncülerinden biri olan şair, Gençlik-Molodost dergilerinin kurucusu ve genel yayın yönetmeni (1988-1991), Azerbaycan Devlet Radyo ve Televizyon komitesinin genel müdürü görevlerini üstlendi (1992-1993), Azerbaycan Devlet Üniversitesinde doktora tezini (1998) savundu. 1996’dan itibaren Türkiye’de bulunan Memmed İsmayıl, halen Çanakkale 18 Mart Üniversitesi’nde Profesör ünvanı ile çalışmaktadır.
İlk dönem şiirlerinin konusu daha çok tabiat, vatan ve anne sevgisi ile toprak/emek üzerine oldu. Yaşam-ölüm bağdaşıklığında (Deveci 2006: 42) kurduğu ve özgürlük bilincini başat değer kabul ettiği şiirlerindeki imge dünyası, epik-lirik ve duygusal yönelimlerin söze dönüşmüş şekliydi. Bu söyleyiş şekli onu, çağdaşlarından ayıran en temel özellik oldu. Memmed İsmayıl, şiirlerinin derin yapısına sinen ve özünü Türklük bilincinden alan vatan sevgisini, değerlere dönük yüzü ve kendilik bilinci ile kurulmuş bir milli kimlik söylemi halinde yansıttı. II. Dünya Savaşı’nın yetim bıraktığı şair, savaşın toplum üzerindeki etkilerini dile getirirken bireyselden toplumsala dönük bir özgürlük anlayışının temsilcisi oldu. Zamanın acısını çekebilen, onu kaderinin ağrısına dönüştürebilen, bu acıyı söze, şiire, tarihe aktaran şair (Bağırlı 2014: 125), hiçbir edebi ekole bağlı olmadı ve hiçbir zaman siyasi yapıyı övücü şiirler yazmadı. Daha çok dertleri, kederleri ve sorunları ile evrensel insan gerçeğine ayna tuttu. Yaratıcılığının esasını felsefi lirizm oluşturduğu için şiirleri, Batı çağdaşlığı ile Doğu bilgeliğinin kavşağında şekillendi (Tareseviç 1983: 45).
Hece vezni ve serbest şiir tarzında kaleme aldığı şiirleri ile Memmed İsmayıl, fikrin imgeli ifadesinde, halk deyim tarzının imkan ve ölçülerini kendine özgü yeni poetik açılımlarla genişletti (Naqiyev 1984: 54). Bu açıdan şair, Azerbaycan sahası Türk şiir geleneği içerisinde halk dilinin unsurlarını başarıyla kullanması, mısralarına yeni felsefi düşünceyi yüklemesi ve estetik zevki öncelemesi yönleri ile tanındı. Memmed İsmayıl, yaratıcılık düzleminde günümüz şairlerine etki kaynağı olurken kendisi de; M. Fuzuli, Semed Vurgun, Aşık Elesker, Osman Sarıvelli, Ehli Kerim; Necip Fazıl Kısakürek, Arif Nihat Asya’nın şiirini benimsedi.
Kaynakça
Bağırlı, Aygün (2014). “Adilikden Aliliye Yol Geden Şair”, Azerbaycan, S.12, Bakü. 123-129.
Deveci, Mutlu (1997). Memmed İsmail (Hayatı-Şiirleri). Yüksek Lisans Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi.
Deveci, Mutlu (2006). “Memmed İsmail’in Şiirlerinde Yaşam-Ölüm Bağdaşımı”, Arayışlar, S.15, Isparta. 41-48.
İsmayıl, Memmed (1981). Hele Yaşamağa Deyer, Bakü: Gençlik.
Korkin, Vladimir (1984). “Söz Vahtına Çeker”, Literaturnaya Obozrenie, S.3, Moskova. 55-57.
Naqiyev, Metleb (1984). “İlham Işığında”, Ulduz Jurnali, S.6, Bakü.53-56.
Taraseviç, Igor (1983). “Hafızanın Gözleriyle”, Literaturnaya Obozrenie, S.5, Moskova. 45-46.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. MUTLU DEVECİYayın Tarihi: 31.12.2018Güncelleme Tarihi: 08.11.2020
Yayın Tarihi: 31.12.2018Güncelleme Tarihi: 08.11.2020
Güncelleme Tarihi: 08.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Ana Elleri | Azerneşr / Bakü | 1966 | Şiir |
Dünyaya Bahıram | Gençlik / Bakü | 1969 | Şiir |
Ahşamlar, Seherler | Gençlik / Bakü | 1972 | Şiir |
Söz Vahtına Çeker | Azerneşr / Bakü | 1976 | Şiir |
Zerno Spelogo Granata | Sovyet Yazıcısı / Moskova | 1977 | Şiir |
Qoymayın Dünyanı Adileşmeye | Gençlik / Bakü | 1978 | Şiir |
Bahtıma Düşen Gün | Yazıçı / Bakü | 1978 | Şiir |
Döyüş, Qelebe | Yazıçı / Bakü | 1978 | Şiir |
Paşnya Nad Morem | Molodaya Gvardiya / Moskova | 1978 | Şiir |
Hele Yaşamağa Deyer | Gençlik / Bakü | 1981 | Şiir |
Slovo Skazannoe vo Vremya | Sovyet Yazıcısı / Moskova | 1982 | Şiir |
Dünya Bizim Evimizdir | Gençlik / Bakü | 1984 | Şiir |
Mej Neboy i Zemle | Molodaya Gvardiya / Moskova | 1986 | Şiir |
Aman Teklik Elinden | Yazıçı / Bakü | 1987 | Şiir |
Svyatıni Moi | Bedii Edebiyat / Moskova | 1989 | Şiir |
Jürek Odu | Yazıçı / Alma-Ata | 1989 | Şiir |
Ümitden Asılan Qılınclar | Yazıçı / Bakü | 1990 | Şiir |
Halk Türküleri | İşıq / Bakü | 1992 | Çeviri |
Seçilmiş Eserleri, Şiirler | Azerneşr / Bakü | 1992 | Şiir |
Lirika | Azerneşr / Bakü | 1992 | Şiir |
Ne Dayte Miru Stat Obıknovennı | Yazıçı / Bakü | 1992 | Şiir |
H. N. Atsız, Bozqurdlar | Yazıçı / Bakü | 1993 | Çeviri |
Seçkin Şiirler | Diyanet Vakfı / Ankara | 1993 | Şiir |
Bu Kan Yerde Kalan Değil | Diyanet Vakfı / Ankara | 1998 | Şiir |
Türk'ün Sevgisi | Milli Eğitim / İstanbul | 2000 | Şiir |
Yaş Altmışa Dayandı | Muhalifet Gazeti / Bakü | 2000 | Araştırma |
Molla Penah Vâgıf, Yaralı Turna | Milli Eğitim / İstanbul | 2000 | Araştırma |
Yohun Varlığı | Maarif / Bakü | 2002 | Şiir |
Sazın Söz Kervanı | Şirvan / Bakü | 2009 | Diğer |
Poemalar | Sabah / Bakü | 2010 | Şiir |
Un Nomme Dans La Tourmente De I'hıstoıre | La Compagnie Litteraire / Paris | 2010 | Roman |
V.M. Jirmunskiy Türk Kahramanlık Destanları | Türk Dil Kurumu / Ankara | 2011 | Çeviri |
Dillen Telli Sazım, Azerbaycan Aşıkları ve Saz Şairleri | Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi / Çanakkale | 2011 | Antoloji |
V Mesto Psma | İslok / Moskova | 2011 | Şiir |
Unuttuğun Yerdeyim | Bengü / Ankara | 2012 | Şiir |
Sevgi Şiirleri | Qanun / Bakü | 2014 | Şiir |
Yetmişden Sonra | Nurlan / ? | 2014 | Şiir |
İz | Teas / ? | 2015 | Roman |
Duet of Colors | Japan Universal Poets Associantion / Kyoto | 2016 | Şiir |
Sporırea Tacerıı Editura Penturi | Literatura Şi Arta / Kişinyov | 2017 | Şiir |
Mweç Nadejdı (Mastera Sovremennoy Poeziiserya) | Biblioteka Oljasa / Almatı | 2018 | Şiir |
Yele Bir Şey Söylemiştim | Akıl Fikir / İstanbul | 2018 | Şiir |
Le Loyageur Le L'eternite | Editinos Innstitut Gulturel de Solenzara / Paris | 2018 | Şiir |
Pojet E Hsrreses | Bogdani / Brüksel | 2018 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | KÖR BESTİ, Besti Kerbelayi Bayrameli Gızı | d. 1836 - ö. 1936 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | SITKI ALİ GARGALULU | d. 1904 - ö. 1984 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | ELİ KAZIM OĞLU MEMMEDOV | d. 1940 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | KÖR BESTİ, Besti Kerbelayi Bayrameli Gızı | d. 1836 - ö. 1936 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | SITKI ALİ GARGALULU | d. 1904 - ö. 1984 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | ELİ KAZIM OĞLU MEMMEDOV | d. 1940 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | KÖR BESTİ, Besti Kerbelayi Bayrameli Gızı | d. 1836 - ö. 1936 | Meslek | Görüntüle |
8 | SITKI ALİ GARGALULU | d. 1904 - ö. 1984 | Meslek | Görüntüle |
9 | ELİ KAZIM OĞLU MEMMEDOV | d. 1940 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | KÖR BESTİ, Besti Kerbelayi Bayrameli Gızı | d. 1836 - ö. 1936 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | SITKI ALİ GARGALULU | d. 1904 - ö. 1984 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | ELİ KAZIM OĞLU MEMMEDOV | d. 1940 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | KÖR BESTİ, Besti Kerbelayi Bayrameli Gızı | d. 1836 - ö. 1936 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | SITKI ALİ GARGALULU | d. 1904 - ö. 1984 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | ELİ KAZIM OĞLU MEMMEDOV | d. 1940 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |