NANECİ AHMET, Ahmet Özbakar

(d. 1910 / ö. 1995)
âşık, çiftçi, seyyar satıcı
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Ahmet Özbakar olan âşık, 1910 yılında Afyon'un Sincanlı ilçesinin eski adı Sini olan Tınaztepe kasabasında dünyaya gelmiştir. Babası I. Dünya Savaşı’nda Kafkas Cephesi’nde şehit düşmüş olan Sapıcıoğlu Ali’dir. Babasını kaybettikten sonra dedesi Molla Hüseyin tarafından büyütülmüştür. Çocukluğunun rastlamış olduğu yıllarda hâkim olan kaotik durumdan dolayı hiç eğitim alamamıştır, kendi çabalarıyla kısmen okuma yazma öğrenmiştir. İki defa evlenmiş ve bu evliliklerinden beş çocuğu olmuş ancak bunların dördü daha çok küçükken hayatını kaybetmiştir. Bir süre çiftçilik yaptıktan sonra kasabadan Afyonkarahisar’a göç edip, burada Çavuşbaş’ta bir arsa alıp ev yapmış ve buraya yerleşerek pazarlarda nane şekeri satmaya başlamıştır. Yoksulluk içinde yaşayan âşık, 1995 yılında vefat etmiştir (Nasrattınoğlu 2006: 115).

Şiirlerinde Naneci Ahmet mahlasını kullanan Ahmet Özbakar’ın âşıklık mesleğini icra etmeye başlaması, gördüğü bir rüyaya dayanmaktadır. Rüyasında bir pir gördüğünü ve onun elinden bade içtiğini söyleyen âşık, uyandıktan sonra doğaçlama şiir söyleme yeteneğini kazanmış ve icra ettiği meslekten mülhem kendine belirlediği Naneci Ahmet mahlası ile şiirler söylemeye başlamıştır. Saz çalmayı bilmemektedir ve âşıklık geleneğini öğrendiği bir usta bulunmamaktadır ancak şiirlerini üretme dinamiği ve şiirlerinin yapısı, onun âşıklık geleneğinin bir parçası olduğunu göstermektedir. Şiirlerinin çoğunu Afyonkarahisar pazarlarında, kahvehanelerinde, sinemalarında ve sokaklarında nane şekeri satarken sözlü olarak üretip kitle ile paylaşan âşığın kullandığı şiir formları arasında özellikle koşma ve semailer yer almaktadır. Bu biçimlerin dışında dağarcığında pek çok maninin bulunduğu ve bunları da söylediği bilinmektedir. Hecenin yedili, sekizli ve on birli ölçülerini kullanan aşığın şiirlerini kurgularken kullandığı dilde yerel unsurlar göze çarpmaktadır. İşlediği temalar içerisinde din, kahramanlık, sağlık, kadın erkek ilişkileri gibi konular yer almaktadır. Şiirlerinde kendini gösteren nazım türleri arasında öğütleme başı çekmektedir. Bazı şiirlerinde mizah, güçlü bir şekilde kendini göstermektedir. Şiirlerinin toplandığı bir kitap bulunmamaktadır ve kendisi üzerine akademik bir çalışma yapılmamıştır. Kendisinden kısaca bahseden tek eser İrfan Ünver Nasrattınoğlu’nun Afyonkarahisarlı Halk Ozanları adlı eseridir (2006). Bu eserde âşığın hayatı ve şiirlerinden bazı örnekler yer almaktadır (Nasrattınoğlu 2006: 115-126).

Kaynakça

Nasrattınoğlu, İrfan Ünver (2006). Afyonarahisarlı Halk Ozanları. Ankara: Halk Kültürü Araştırmaları Kurumu Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ADİL ÇELİK
Yayın Tarihi: 17.12.2018
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ZEHRA/ZEHRA SULTAN, Zehra Çakırd. 01.03.1953 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2COPCU, Mehmet Tokmand. 1921 - ö. 23.12.1993Doğum YeriGörüntüle
3CEMİLE ARIBAŞd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4İdris Ahmet Purad. 1910 - ö. 1975Doğum YılıGörüntüle
5Şerif Kurbanoğlud. 1910 - ö. 4 Nisan 1971Doğum YılıGörüntüle
6Seyfettin Tekdilekd. 1910 - ö. 1981Doğum YılıGörüntüle
7Bilge Karasud. 1930 - ö. 14 Temmuz 1995Ölüm YılıGörüntüle
8Yusuf Mardind. 16 Mart 1916 - ö. 6 Ocak 1995Ölüm YılıGörüntüle
9DERVİŞ, Derviş Ali Özuğurlud. 1907 - ö. 1995Ölüm YılıGörüntüle
10SEFİL MEHMET, Mehmet Uğurd. 1932 - ö. 1999MeslekGörüntüle
11MAHMUT, Mahmut Şahind. 1932 - ö. ?MeslekGörüntüle
12MURAT OZANOĞLU, Durdağı Özend. 1965 - ö. 2013MeslekGörüntüle
13NİZAMOĞLU, Erol Ulutaşd. 1963 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14OZAN BABA, Ali Malkoçoğlud. 03.05.1942 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15MEHMET, Mehmet Gönend. 1947 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16CEMAL, Cemal Acard. 1957 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17FADİKLİ, Fatma Çekirdekd. 1901 - ö. 1996Madde AdıGörüntüle
18YUNİS İBRAHİMOVd. 1895 - ö. 1974Madde AdıGörüntüle