NEVCİVAN, Nevcivan Özmerih

(d. 1934 / ö. -)
âşık, halk müziği sanatçısı
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Nevcivan Özmerih, 1934 yılında İzmir'de doğmuştur. Rumeli Türklerindendir (Özhan vd. 1992: 261; Halıcı 1992: 350). Anneannesinin büyük dayısı Rumelili Âşık Koçu'dur. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Paleantropoloji mezunu olan Özmerih ayrıca aynı fakültede İngiliz Dili ve Edebiyatı tahsil etmiştir (Halıcı 1992: 350’den akt. Turan vd. 2014: 381). Ankara Radyosunda halk müziği sanatçılığı yapmıştır. Nevcivan Özmerih, NATO Haberler Merkezinde, maddi anlamda iyi şartlarda çalışırken âşıklığı tercih etmiştir (Çınar 2008: 45).

Konya Âşıklar Bayramı'nda Özmerih'e "Nevcivan Bacı" mahlası verilmiştir. Özmerih, sadece ismi Nevcivan’ı mahlas olarak kullanmaktadır (Halıcı 1992: 350; Özmen 1998: 513-514). Özmerih, saz çalmakta, âşık tarzı deyişler söylemektedir (Çınar 2008: 45). “Nevcivan der sazım sazların hası/ Asım Poyracı’dır yapan ustası/ Sazımla ben Hak aşkının hastası” dizelerinde sazından ve sazını yapan ustadan bahsetmektedir.

Konya, Adana, Erzurum gibi çeşitli illerde âşık karşılaşmalarına katılmış olan Nevcivan Bacı, 1969 yılında, Âşıklar Bayramı’nda türkü dalında birinci olmuş ve Karacaoğlan ödülüne layık görülmüştür (Halıcı 1992: 350’den akt. Turan vd. 2014: 381). Özmerih, Karacaoğlan geleneğinin devam ettiğini “Elif'in kalemi bende yazıyor/ Senin dilin âşıklarda geziyor”, “Nevcivan der hak aradım hak buldum /Gâh Karacakız gâh Elif oldum/ Üç yüz yıldan sonra çağırdın geldim/ Ben kadın âşıkım bir tane tane” (Özhan vd. 1992: 261). dizelerinde anlatır.

Nevcivan Özmerih, çoğunlukla 11’li hece ölçüsünü kullanmış ve her konuda şiir yazmıştır. “İnsanı pişiren çiledir çile/ Doğru yolu evvel Allah'tan dile/ Hak affeder kâfir olsan da bile/ Yeter ki Mevlâ'na dön dem içinde" (Özmen 1998: 513) dizeleri Rabbine olan bağlılığını ve sevgisini ifade etmektedir.

Kaynakça

Çınar, Sevilay (2008). Yirminci Yüzyılın İkinci Yarısında Türkiye'de Kadın Âşıklar. Basılmamış Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Halıcı, Feyzi (1992). Âşıklık Geleneği ve Günümüz Halk Sairleri [Güldeste]. Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Yay.

Özhan, Mevlüt, Emine Kırcı, N. Zeynep Özçörekçi, Ömer Gözükızıl, Mukadder Küren (1992). Yaşayan Halk Ozanları Antolojisi. Ankara: Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Yayınları.

Özmen, İsmail (1998). Alevi-Bektaşi Şiirleri Antolojisi. C. I-V, Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ed. Nezahat Özcan. Ankara: Gazi Kitabevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: BEYDOĞDU TURAN
Yayın Tarihi: 07.01.2019
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Ahmed Rıfat Moralıd. 8 Temmuz 1900 - ö. 6 Mayıs 1977Doğum YeriGörüntüle
2ÂKİF, Hasan Âkifd. 1882 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Necdet Neydimd. 18 Haziran 1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4GAFİLÎ, Hacı Ozand. 17.11.1934 - ö. 24.04.2004Doğum YılıGörüntüle
5ZEKİYE SELAMd. 1934 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Mete Şamilgild. 1934 - ö. 2015Doğum YılıGörüntüle
7ŞİNAZ, Şinaz Sezerd. 1961 - ö. ?MeslekGörüntüle
8OZAN ARİF, Arif Şirin    d. 10.06.1949 - ö. 13.02.2019MeslekGörüntüle
9SELAMÎ, Ramazan Mengillid. 31.12.1957 - ö. ?MeslekGörüntüle
10KAYSAL, Şevki Kaysald. 1950 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11İSMAİL ÇELEBİd. 1960 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12ŞAHANÎ/ŞAHANE, Şemsinur Şahanid. 1942 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13HÜSEYİN, Hüseyin Karababad. 1908 - ö. 05.03.1953Madde AdıGörüntüle
14AYDIN/AYDIN MUSA, Musa Aydınd. 1968 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15KUL HÜSEYİNd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle