NİGÂHÎ

(d. ?/? - ö. 940/1533/34)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Bazı kaynaklara göre Aydınlı, bazılarına göre İstanbulludur. Tahsilini tamamlama fırsatını bulamayarak kâtip oldu. Sultan Divanî (Divane Mehmed Çelebi) İstanbul’a geldiğinde ona intisap ederek Mevlevî oldu. Sonradan abdâllara katılarak Melâmîlik yoluna giren şair 940/1533/34’de öldü. Kaynaklarda sıkıntılı bir ömür sürdüğü de kayıtlıdır. Sehî Bey, şair hakkında sadece “hoş-tab’dur” demekle yetinir. Latîfî Nigâhî’nin kendini beğenen, gururlu bir kimse olduğunu, “kibir uğursuzdur” sözüne uygun olarak zamanla dimağına halel gelip kaşlarını ve kirpiklerini kesmek suretiyle Kalenderîlere karıştığını, hatta “Hattın tırâş iderse ta’n itmenüz Nigâhî / Ehl-i kalemse n’ola dîvâne-râ kalem nîst” diyerek kendi hâlini ortaya koyduğunu söyler. Latîfî şiirlerinin az olmasına ve zor bulunmasına rağmen şairliğindeki incelikle tanındığını ifade etmektedir. Edirneli Nazmî’nin Mecma’u’n-Nezâ’ir’inde iki, Pervâne Bey Mecmuası’nda üç şiiri bulunmaktadır.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmanî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

Ali Enver (1309). Semâ’-Hâne-i Edeb. İstanbul: Âlem Matbaası.

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzemâ. Ankara: AKM Yay.

Genç, İlhan (2000). Esrar Dede, Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay.

İsen, Mustafa (hzl.) (1994).  Künhü’l-Ahbâr’ın Tezkire Kısmı. Ankara: AKM Yay.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 20.03.2013]

Köksal, M. Fatih (2006). “Nigâhî”. Türk Dünyası Edebiyatçılar Yazarlar ve Şairler Ansiklopedisi. C. 6. Ankara: AKM Yay. 613.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Nail Tuman, Tuhfe-i Nâ’ilî. Ankara: Bizim Büro Yay.

“Nigâhî” (1990). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 7. İstanbul: Dergâh Yay. 55.

Pervâne Bey. Mecmû’a-i Nezâ’ir. Topkapı Sarayı Kütüphanesi Bağdat No. 406, vr. 356a, 550b, 582a.

Sehî (1325). Tezkire-i Sehî. İstanbul: Matbaa-i Âmidî.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSAL
Yayın Tarihi: 09.09.2013
Güncelleme Tarihi: 30.10.2020

Eserlerinden Örnekler

 Rişte-i cân ola her târı eger pîrehenüñ

 Ditreye üstüñe tâ olmaya âzürde tenüñ

 Kilk-i kudret ki yazarken rakam-ı ruhlaruñı

 Noktadur kim varak-ı hüsnüñe tammış dehenüñ

 Ne revâ ben ayaguñ öpemezin bâd-ı sabâ

 Gire koynına seher sen nâzük bedenüñ

 Kûh-ı mihnetde gehî tîşe gehî seng-i sitem

 Veh ki başına neler geldi görüñ Kûh-ken’üñ

 Husrev-i mülk-i sühen eyleye tahsîn baña

 Ey Nigâhî eger işitse bu nazm-ı hasenüñ

(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli NazmîMecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 20.03.2013])


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ATÂ, Ebû İshak-zâde Seyyid Mehmed Atâullâh Efendid. 1 Ocak 1760 - ö. 14 Ekim 1811Doğum YeriGörüntüle
2İhsan Devrimd. 7 Ocak 1914 - ö. 6 Ocak 2010Doğum YeriGörüntüle
3Başak Daşmand. 10 Nisan 1981 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ATÂ, Ebû İshak-zâde Seyyid Mehmed Atâullâh Efendid. 1 Ocak 1760 - ö. 14 Ekim 1811Doğum YılıGörüntüle
5İhsan Devrimd. 7 Ocak 1914 - ö. 6 Ocak 2010Doğum YılıGörüntüle
6Başak Daşmand. 10 Nisan 1981 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7ATÂ, Ebû İshak-zâde Seyyid Mehmed Atâullâh Efendid. 1 Ocak 1760 - ö. 14 Ekim 1811Ölüm YılıGörüntüle
8İhsan Devrimd. 7 Ocak 1914 - ö. 6 Ocak 2010Ölüm YılıGörüntüle
9Başak Daşmand. 10 Nisan 1981 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10ATÂ, Ebû İshak-zâde Seyyid Mehmed Atâullâh Efendid. 1 Ocak 1760 - ö. 14 Ekim 1811MeslekGörüntüle
11İhsan Devrimd. 7 Ocak 1914 - ö. 6 Ocak 2010MeslekGörüntüle
12Başak Daşmand. 10 Nisan 1981 - ö. ?MeslekGörüntüle
13ATÂ, Ebû İshak-zâde Seyyid Mehmed Atâullâh Efendid. 1 Ocak 1760 - ö. 14 Ekim 1811Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14İhsan Devrimd. 7 Ocak 1914 - ö. 6 Ocak 2010Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Başak Daşmand. 10 Nisan 1981 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ATÂ, Ebû İshak-zâde Seyyid Mehmed Atâullâh Efendid. 1 Ocak 1760 - ö. 14 Ekim 1811Madde AdıGörüntüle
17İhsan Devrimd. 7 Ocak 1914 - ö. 6 Ocak 2010Madde AdıGörüntüle
18Başak Daşmand. 10 Nisan 1981 - ö. ?Madde AdıGörüntüle