NURÎ, Mehmet Nuri

(d. 1876 / ö. ?)
âşık, çiftçi
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Âşığın adı Mehmet Nuri’dir. Bazı kaynaklarda “Şeyh Nuri” olarak da geçmektedir (Sevengil 1967: 59). Nuri, 1293/1876 yılında Çankırı’nın Ilgaz ilçesine bağlı Yerkuyu köyünde dünyaya geldi. Nuri’nin babası köyünde Şeyh Abdullah Efendi olarak bilinirdi. Nuri, eğitimini babasından ve Atkaracalarlı Hasan Efendi’den alarak tamamladı. Asıl mesleği çiftçilik olan Nuri, geçimini de bu işinden sağlamıştır. Güzel ve düzgün hitabeti olan, latif, tavır ve davranışlarıyla çevresindekilere örnek teşkil edecek bir kişiliğe sahipti. Hayatı boyunca zahidane ve münzevi bir yaşam sürmüştür. Bu sebeple onu tanımayan ve ilk defa görenler sıradan bir çiftçi ve mürit sanmışlardır. Aksine zeki ve uyanık bir kişiliğe sahipti. Kadirî tarikatına mensup olan Nurî, bu tarikata bağlı öğrenciler de yetiştirmiştir. Kaynaklarda vefat tarihiyle ilgili bir bilgiye ulaşılamamıştır (Talât 1930: 245).

Elimizdeki mevcut şiirlerinde “Nûrî” mahlasını kullandığı görülen âşığın, genel olarak manzumelerinde bu mahlası tercih ettiği çıkarımında bulunulabilir. Üslubu sade olup dili de iyi kullanan bir âşık, olduğu şiirlerinden anlaşılmaktadır. Kaynaklarda çok sık olarak şiir yazmadığı belirtilmektedir. Ayrıca kaynaklarda Nâilî’ye şiirle latifelerde bulunduğu bilgisine yer verilmektedir (Talât 1930: 245). Nuri’nin yetiştirdiği öğrencilerinden olan Atkaracalarlı Bânû ile atışmaları da olmuştur. Bânû’nun şeyhine methiyeler düzdüğü koşmaları da vardır (Sevengil 1967: 61). Mevcut şiirlerinden hareketle, manzumelerini genel olarak dörtlükler hâlinde yazdığı söylenebilir. Şiirlerinde hece veznini kullanmıştır. Şiirlerinde tasavvufî aşkı ve mensubu olduğu tarikatın erkân ve adabı ile beşerî aşkı konu edinmiştir.

Kaynakça

Sevengil, Refik Ahmet (1967). Çağımızın Halk Şairleri. İstanbul: Atlas Kitabevi.

Talat, Ahmet (1930). Çankırı Şairleri. Çankırı: Çankırı Matbaası.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. SAGIP ATLI
Yayın Tarihi: 21.12.2018
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1YÂDÎ, Osmand. ? - ö. 1883Doğum YeriGörüntüle
2EFKÂRÎYÂ, Çankırılıd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Ali Dehri Dilçind. 1901 - ö. 17 Kasım 1977Doğum YeriGörüntüle
4CELÂL, Yanyalı-zâde Mahmûd Celâleddînd. 1876 - ö. 1895Doğum YılıGörüntüle
5HAKKI, İbrahim Hakkıd. 1876 - ö. 1906Doğum YılıGörüntüle
6İHYÂ, Ömer İhyâüddin Efendid. 1876-77 - ö. 1909Doğum YılıGörüntüle
7CELÂL, Yanyalı-zâde Mahmûd Celâleddînd. 1876 - ö. 1895Ölüm YılıGörüntüle
8HAKKI, İbrahim Hakkıd. 1876 - ö. 1906Ölüm YılıGörüntüle
9İHYÂ, Ömer İhyâüddin Efendid. 1876-77 - ö. 1909Ölüm YılıGörüntüle
10CELÂL, Yanyalı-zâde Mahmûd Celâleddînd. 1876 - ö. 1895MeslekGörüntüle
11HAKKI, İbrahim Hakkıd. 1876 - ö. 1906MeslekGörüntüle
12İHYÂ, Ömer İhyâüddin Efendid. 1876-77 - ö. 1909MeslekGörüntüle
13CELÂL, Yanyalı-zâde Mahmûd Celâleddînd. 1876 - ö. 1895Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HAKKI, İbrahim Hakkıd. 1876 - ö. 1906Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15İHYÂ, Ömer İhyâüddin Efendid. 1876-77 - ö. 1909Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16CELÂL, Yanyalı-zâde Mahmûd Celâleddînd. 1876 - ö. 1895Madde AdıGörüntüle
17HAKKI, İbrahim Hakkıd. 1876 - ö. 1906Madde AdıGörüntüle
18İHYÂ, Ömer İhyâüddin Efendid. 1876-77 - ö. 1909Madde AdıGörüntüle