ÖMER KALAFAT

(d. 01.10.1961 / ö. -)
memur, âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Ömer Kalafat, Afyon’da 1 Ekim 1961 tarihinde Hakkı Bey ve Şerife Hanım’ın çocukları olarak dünyaya gelmiştir. Şemseddin Karahisari Ortaokulu’ndan 1979'da mezun olduktan sonra, maddi elverişsizlikler yüzünden eğitimine devam edememiştir. Bir okulda memur olarak çalışmaya başladığı 1980’li yıllarda şiir ve edebiyatla ilgilenmeye başlamış ve emekli olduktan sonra da bu uğraşını sürdürmüştür. Çok sayıda yarışmaya katılan Kalafat, bu yarışmaların çoğundan ödüller almıştır. Ümmü Kalafat ile evli olan şairin üç çocuğu bulunmaktadır (Nasrattınoğlu 2006:175).

Âşığın şiire ilgisi ortaokul yıllarına kadar dayanmaktadır. Bu dönemde öğretmenleri Recep Yaşayacak ve Ali Onk’un kendisindeki şiir yazma becerisini keşfetmeleri ve kendisini cesaretlendirmeleri sonucunda ilk şiirlerini üretmeye başlamıştır. Gençlik dönemlerinden itibaren Türk Edebiyatı, Çınaraltı, Gülpınar, Tarla gibi dergilerde şiirleri yayımlanmıştır (Nasrattınoğlu 2006: 175; Işık 2004: 998). Âşığın yayımlamış olduğu on bir şiir kitabı bulunmaktadır .

Şiirleri biçim açısından âşıklık geleneğinin bir parçası olma niteliği göstermektedir. Bu durumun altında yatan en önemli sebep, onun gençlik yıllarında Halil Soyuer’le olan dostluğudur (Nasrattınoğlu 2006: 67). Bu dostluğun ardından Kalafat’ın şiirlerinde âşıklık geleneğinin etkileri baskın bir şekilde kendini gösterir. Bunun dışında Kalafat’ın yetişmesinde âşıklık geleneğindeki usta-çırak ilişkisi etkili olmamıştır. Kendisi şiirlerini yazarak üretmektedir ve saz çalmamaktadır. Dörtlüklerle kurgulanmış olan şiirlerinde hece ölçüsünün sekizli ve on birli kalıpları kullanılmıştır. Nazım biçimi olarak şiirlerinde en çok tercih ettiği tür koşmadır. Koşmalardan sonra en çok kullandığı ikinci nazım biçimi ise semaidir. Âşığın aşk, tasavvuf, insan ilişkileri ve hoşgörü gibi konuları ele aldığı pek çok şiirinde, modern zamanların bireyi soktuğu çıkmazlardan kurtuluş için bir reçete olarak tasavvufi öğretiye sarıldığı gözükmektedir. Yunus Emre gibi ünlü mutasavvıflara yaptığı göndermeler (Nasrattınoğlu 2006: 70), tekke şairlerinin âşık üzerindeki etkisinin kanıtıdır. Doğa, yerel kültür ve Afyonkarahisar kent kimliği gibi temalar da şiirlerinde kendini göstermektedir.

Şiirlerinin önemli bir kısmı Türk Sanat Müziği formunda ve değişik makamlarda farklı isimler tarafından bestelenerek albümler vasıtasıyla da tüketicilerle buluşma şansını yakalamıştır (Gündöner 2010: 15). Şiirlerinin bestelenmesi konusunda Sadık Atay tarafından yapılan girişimler etkili olmuştur (Gündöner 2010: 16). Bestelenen pek çok güftesi TRT repertuarına da girmiştir.

Kalafat’ın hayatı ve edebi kişiliğinden bahseden üç eser bulunmaktadır. Bunlardan ilki İrfan Ünver Nasrattınoğlu’nun Afyonkarahisarlı Halk Ozanları adını taşıyan eseri (2006: 175-184), ikincisi İhsan Işık’ın Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi adlı eseri (2004: 998), üçüncüsü ise Safiye Gündöner’in Afyonkarahisar Müzik Kültürüne Hizmet Edenler adlı yüksek lisans tezidir (2010: 15-16). Bu üç eserde de âşığın hayatı hakkında kısa bilgiler verilerek eserlerinin adları listelenmektedir. Şiirlerinin bir kısmı Naser Fainz tarafından Farsçaya çevrilip İran’da yayımlanmıştır.

Şiirle olan ilişkisinde Halil Soyuer’in yerinin çok ayrı olduğunu ifade eden âşık (Nasrattınoğlu 2006: 175), Şeref Taşlıova, Murat Çobanoğlu, Güzide Gürpınar Taranoğlu ve Ümit Yaşar Oğuzcan’ın şiirlerinden çok etkilendiğini ve bunların kendi şairliğine yansıdığını dile getirmektedir.

Kaynakça

Gündöner, Safiye (2010), Afyonkarahisar Müzik Kültürüne Hizmet Edenler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyon: Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Işık, İhsan (2004). Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi. C. II. Ankara: Elvan Yay. 

Nasrattınoğlu, İrfan Ünver (2006). Afyonkarahisarlı Halk Ozanları. Ankara: Halk Kültürü Araştırmaları Kurumu Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ADİL ÇELİK
Yayın Tarihi: 27.12.2018
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Yolumun Üstüİleri Ofset Matbaacılık / Afyon1991Şiir
İki Yüzlü DünyaZafer Yayınevi / Afyon1992Şiir
Afyonkarahisarlı Şairler AntolojisiTürkeli Gazetesi / Afyon1993Antoloji
Dostlar SağolsunEmirdağ Ofset / Afyon1993Şiir
Hasret Benden Sorulur(yayınevi belirtilmemiş) / Afyon1998Şiir
Gönlümdeki YangınÇınar Yayınevi / Eskişehir1998Şiir
Sabır İklimiSeda Yayınevi / Afyonkarahisar2002Şiir
Kanadı Kırık SevdamTürkeli Gazetesi / Afyon2003Şiir
Nihavend KuşlarıAfyonkarahisar Belediyesi Kültür Yayınları / Afyonkarahisar2011Şiir
Sevda Diye Bir Şey YokAfyon Belediyesi / Afyonkarahisar2014Şiir
Bir Kalpte İki AyrıAfyonkarahisar Belediyesi Kültür Yayınları / Afyonkarahisar2018Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1DEHŞETÎ, Salihd. 1802/1813? - ö. 1866/1875?Doğum YeriGörüntüle
2Fatih Akçad. 04 Ocak 1984 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Ahmet Urfalıd. 01 Nisan 1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4DEHŞETÎ, Salihd. 1802/1813? - ö. 1866/1875?Doğum YılıGörüntüle
5Fatih Akçad. 04 Ocak 1984 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Ahmet Urfalıd. 01 Nisan 1955 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7DEHŞETÎ, Salihd. 1802/1813? - ö. 1866/1875?MeslekGörüntüle
8Fatih Akçad. 04 Ocak 1984 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Ahmet Urfalıd. 01 Nisan 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
10DEHŞETÎ, Salihd. 1802/1813? - ö. 1866/1875?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Fatih Akçad. 04 Ocak 1984 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Ahmet Urfalıd. 01 Nisan 1955 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13DEHŞETÎ, Salihd. 1802/1813? - ö. 1866/1875?Madde AdıGörüntüle
14Fatih Akçad. 04 Ocak 1984 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15Ahmet Urfalıd. 01 Nisan 1955 - ö. ?Madde AdıGörüntüle