Madde Detay
RÂSİM, Râsim Paşa
(d. 1242/1826 - ö. 1309/1891)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Kıbrıs mutasarrıfı Cenânî-zâde İshak Paşa‘nın büyük oğlu ve Kadrî Paşa‘nın küçük kardeşidir (Dağlıoğlu 1939: 62). Cemil Cahit Güzelbey, Râsim Raşa’nın torunu Ekrem Cenânî’den naklen Râsim Paşa’nın 65 yaşında öldüğünü yazmaktadır (Güzelbey 1984: 61). Bu durumda Râsim Paşa'nın 1242/1826'da doğduğu tahmin edilebilir. Yazdığı bir kasidede çocukluk yıllarına ait bilgiler vermektedir. Râsim Paşa üç kez evlenmiştir. 1267/1850’de yazdığı 90 beyitlik bir kasideden ilkin meslek olarak askerliği seçtiği anlaşılmaktadır. Kuşadalı İbrahim Efendi‘nin Halvetî tarikatına intisap etmiştir. O zamanlar ilmiye sınıfı ile yüksek rütbeli kişilerin çocukları askerlik dışında tutulmuş olmasına rağmen, Râsim Paşa babasından askere alınması konusunda yardım istemiş bir yandan da Halep valisine başvurarak asker olmak istediğini bildirmiştir. Sadrazam Koca Reşîd Paşa makamından gelen bir emirle Halep kışlasında askerliğe başlamıştır. Oğlu Rıza Cenâni’nin anlattığına göre Râsim Paşa, Kırım savaşına katılmıştır. Mütercim Âsım‘ın Üsküdar’daki aile mezarlığı içindeki mezar kitabesinde en son memuriyetinin Malatya Mutasarrıflığı olduğu yazılıdır (Güzelbey 1977). Malatya’dan önce Urfa ve Rize‘de mutasarrıflık yapmıştır. 20 Muharrem 1309/26 Ağustos 1891 yılında vefat etmiştir.
Elde bir kaside ve bir gazeli bulunmaktadır. Paşa’nın çağdaşı Menşûrî Halîl Baba ile dostlukları olduğu şiirinden anlaşılmaktadır. Çoğu Antep şairinde olduğu gibi Paşa’nın da şiirleri Antep savunmasında yok olmuştur. Hikmet Turhan Dağlıoğlu, kendisinde bulunan ve bazı Antep şairlerinin şiirlerini ihtiva eden bir mecmuada Râsim Paşa'ya ait olduğunu sandığı bir gazelini yayımlamıştır (Dağlıoğlu 1939: 63).
Kaynakça
Dağlıoğlu, Hikmet Turhan (1939). Gaziantep Meşâhiri. Gaziantep: CHP Basımevi.
Güzelbey, Cemil Cahit (1966). Gaziantep Şer'i Mahkeme Sicilleri. Gaziantep: Sanat Matbaası.
Güzelbey, Cemil Cahit (14-21.11.1977). “Rasim Paşa”. Gaziantep Sabah Gazetesi.
Güzelbey, Cemil Cahit (1984). Cenânîler. Gaziantep.
Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. HALİL İBRAHİM YAKARYayın Tarihi: 18.09.2014Güncelleme Tarihi: 30.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Agladır üftâdeni cevr ü cefâ-yı perçemin
Kimseler şemmetmemiş bûy-ı vefâ-yı perçemin
Zîr-i festen mâh-ı nev-veş gâhice uç gösterir
Mülk-i hüsne nûr bahş eyler ziyâ-yı perçemin
Şem‘-i rüzgârın önünde yanmaga pervâne-veş
Kıl kadar kılmaz tehâşşî mübtelâ-yı perçemin
Mâlik-i iklîm-i Fes olsa ser-â-ser çok mudur
Sad-hezârân genc-i Mısr olmaz behâ-yı perçemin
Hatt-ı ruhsârınla saf tertîb idüp her rûz u şeb
Karalarda kan döker ceyş-i vegâ-yı perçemin
Bî-irâde Râsim-âsâ dil veren ey meh sana
Bî-müdârâ bend olup olsun fedâ-yı perçemin
(Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları Yay. 193.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 18.09.2014Güncelleme Tarihi: 30.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Agladır üftâdeni cevr ü cefâ-yı perçemin
Kimseler şemmetmemiş bûy-ı vefâ-yı perçemin
Zîr-i festen mâh-ı nev-veş gâhice uç gösterir
Mülk-i hüsne nûr bahş eyler ziyâ-yı perçemin
Şem‘-i rüzgârın önünde yanmaga pervâne-veş
Kıl kadar kılmaz tehâşşî mübtelâ-yı perçemin
Mâlik-i iklîm-i Fes olsa ser-â-ser çok mudur
Sad-hezârân genc-i Mısr olmaz behâ-yı perçemin
Hatt-ı ruhsârınla saf tertîb idüp her rûz u şeb
Karalarda kan döker ceyş-i vegâ-yı perçemin
Bî-irâde Râsim-âsâ dil veren ey meh sana
Bî-müdârâ bend olup olsun fedâ-yı perçemin
(Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları Yay. 193.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 30.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Agladır üftâdeni cevr ü cefâ-yı perçemin
Kimseler şemmetmemiş bûy-ı vefâ-yı perçemin
Zîr-i festen mâh-ı nev-veş gâhice uç gösterir
Mülk-i hüsne nûr bahş eyler ziyâ-yı perçemin
Şem‘-i rüzgârın önünde yanmaga pervâne-veş
Kıl kadar kılmaz tehâşşî mübtelâ-yı perçemin
Mâlik-i iklîm-i Fes olsa ser-â-ser çok mudur
Sad-hezârân genc-i Mısr olmaz behâ-yı perçemin
Hatt-ı ruhsârınla saf tertîb idüp her rûz u şeb
Karalarda kan döker ceyş-i vegâ-yı perçemin
Bî-irâde Râsim-âsâ dil veren ey meh sana
Bî-müdârâ bend olup olsun fedâ-yı perçemin
(Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları Yay. 193.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Agladır üftâdeni cevr ü cefâ-yı perçemin
Kimseler şemmetmemiş bûy-ı vefâ-yı perçemin
Zîr-i festen mâh-ı nev-veş gâhice uç gösterir
Mülk-i hüsne nûr bahş eyler ziyâ-yı perçemin
Şem‘-i rüzgârın önünde yanmaga pervâne-veş
Kıl kadar kılmaz tehâşşî mübtelâ-yı perçemin
Mâlik-i iklîm-i Fes olsa ser-â-ser çok mudur
Sad-hezârân genc-i Mısr olmaz behâ-yı perçemin
Hatt-ı ruhsârınla saf tertîb idüp her rûz u şeb
Karalarda kan döker ceyş-i vegâ-yı perçemin
Bî-irâde Râsim-âsâ dil veren ey meh sana
Bî-müdârâ bend olup olsun fedâ-yı perçemin
(Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: Yaşar Cevizli Mağazaları Yay. 193.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | MÜNÎB, Mehmed Münîb Ayıntâbî | d. 1731? - ö. 1828 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ŞÂKİR BABA | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | ÂSIM, Seyyid Ahmed Âsım Efendi (Mütercim) | d. ? - ö. 1819 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | RÂTİB, Hacı Mahmûd Râtib Bey | d. 1826 - ö. 1899 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Şinasi | d. 1826 - ö. 12 Eylül 1871 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | FÂTİH, Fâtih Efendi | d. 1826 - ö. 1849 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | HÂMÎ, Abdu’l-Gaffâr | d. ? - ö. 1891-1892 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | HİMMETÎ, Arif | d. 1811 - ö. 1891 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | SA'ÎD PAŞA, Divan Efendisi-zâde Mehmed Sa'îd Paşa | d. 1832 - ö. 1891 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | NESÎB, Hüseyin Nesîb Efendi, Karamanlı | d. 1818 - ö. 1896 | Meslek | Görüntüle |
11 | BAHÂEDDÎN, Zîver Paşa-zâde Yûsuf | d. 1851 - ö. 1916 | Meslek | Görüntüle |
12 | NÛRÎ, Mehmed Paşa | d. 1760 - ö. 1790 | Meslek | Görüntüle |
13 | LÜTFÎ, Hâfız Halîl Lütfî Bey | d. ? - ö. 1845 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | GÂLİB, Gâlib Efendi | d. ? - ö. 19. yy. | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | SÛZÎ, Mehmed | d. 1846 - ö. 1912 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | TÂYİB, Bektaş Efendi | d. 1695-96 - ö. 1773 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | YÜSRÎ/Yüsri Hızır Efendi, Satranççı Hızır Efendi | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | FEHMÎ | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |