Rıza Ümit

(d. 1922 / ö. 1977)
Şair, Öğretmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Erzurum'da doğdu. Sunucu Güner Ümit'in babasıdır. İlk ve ortaokulu Kars'ta okudu. 1939'da Sivas İlköğretmen Okulu'nu bitirerek yurdun çeşitli yerlerinde öğretmenlik ve yöneticilik yaptı. Ankara Keçiören Çizmeci İlkokulu öğretmeni iken 1970 yılında kendi isteğiyle emekliye ayrıldı. 1977 yılında öldü.

Rıza Ümit, Kars Ortaokulu'nda öğrenciyken şiirleriyle Türkçe öğretmeni olan Halide Nusret Zorlutuna'nın dikkatini çekmiştir. Onun teşvik ve himayesini gören Ümit, ilk şiirlerini Yedigün, Çınaraltı, Varlık gibi dergilerde yayımlamıştır. Hece ve aruz ölçüsüyle şiirler yazmış, Yunus Emre ve Fuzuli'nin özelliklerini birleştiren bir şair olmuştur. Mistik, sıcak, derinlikli ve düşündürücü şiirlere imza atmıştır.

Şairin son dönemdeki yakın arkadaşlarından biri olan Halil Soyuer, hatıralarında Rıza Ümit'in şiir dünyası ile ilgili şu tespitleri yapar: "Rıza Ümit'in köklü bir din eğitimi ile yuğrulduğu şiirlerinden belli oluyordu. Allah sevgisini mısra mısra dile getiriyor ve bundan gurur da duyuyordu: 'Eğer bilmeyen varsa / Şayet bizi ararsa / Arayan bana yârsa / Bir seher Allah diye / Yanarken bulsun beni.' Rıza Ümit, şiirlerini aruz ve hece vezniyle yazardı. Rubai tarzının en güzel örneklerini vermişlerden biriydi. Yunus Emre'ye deli gibi vurgun olduğundan, koşma tarzındaki şiirlerinde Allah sevgisini yüceltirdi. Şiirlerinin Allah tarafından ilham yoluyla yazdırılan dizeler olduğunu söyler dururdu. Rıza Ümit, Türk musikisine de vâkıftı. Nota ve usul bilir, çok güzel de ut çalardı. Keçiören'in Ünal Sokağı'ndaki evinin bahçesinde yaz aylarında musiki günleri düzenler, Keçiören'in gençlerine Türk musikisi sevgisini aşılamaya çalışırdı. Besteleri de vardı, bestelenmiş şiirlerinden biri şuydu: 'Hâlâ yanıyor besteler en son nefesinde / Hâlâ gülüyor bahçelerin nadide hazda / Lâkin güze girmiş ne yazık gözleri yaşlı / Hicran diye bir velvele var şimdi Boğaz'da.'" (Soyuer 1982: 147-149)

Rıza Ümit, bir ömür boyu yazdığı şiirlerini Beşgen Dünya adlı bir kitapta toplamayı tasarlamışsa da bu arzusunu gerçekleştiremeden vefat etmiştir..

Kaynakça

Soyuer, Halil (1982). Anılarla Şairler Albümü I. Ankara: Ankara Basım Sanayi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NECATİ TONGA
Yayın Tarihi: 22.05.2019
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ŞAHİNER, Erol Şahinerd. 1963 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ŞERAFETTİN SARIKAYAd. 04.03.1932 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3NÂMIK, Seb'a-zâde Ali Nâmık Efendid. ? - ö. 1853Doğum YeriGörüntüle
4Nezihe Arazd. 11 Mayıs 1922 - ö. 25 Temmuz 2009Doğum YılıGörüntüle
5Cavidan Tümerkand. 12 Mart 1922 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6GAHİRÎ, Bektaş Bilird. 1922 - ö. 11.05.1987Doğum YılıGörüntüle
7Abdülkadir Noyand. 1886 - ö. 1977Ölüm YılıGörüntüle
8Güner Sümerd. 18 Mart 1936 - ö. 27 Nisan 1977Ölüm YılıGörüntüle
9Oğuz Atayd. 12 Ekim 1934 - ö. 13 Aralık 1977Ölüm YılıGörüntüle
10Mehmet Bozkurt Esenyeld. 1920 - ö. 2005MeslekGörüntüle
11Hatice Müberra Kırand. 16 Aralık 1923 - ö. 10 Haziran 2005MeslekGörüntüle
12Abdülkadir Paksoyd. 10 Mayıs 1954 - ö. ?MeslekGörüntüle
13İsmail Özmeld. 18 Aralık 1933 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Ali Ersin Günçed. 20 Ocak 1943 - ö. 14 Ocak 2012Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Neriman Hikmetd. 22 Aralık 1912 - ö. 31 Ekim 1987Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RIZA HACI EREBd. 1973 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17MALKOÇ ALİ, Ali Rıza Malkoçd. 1965 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18RIZÂ, Alid. 1832-33 - ö. ?Madde AdıGörüntüle