Madde Detay
Rıza Ümit
(d. 1922 / ö. 1977)
Şair, Öğretmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Erzurum'da doğdu. Sunucu Güner Ümit'in babasıdır. İlk ve ortaokulu Kars'ta okudu. 1939'da Sivas İlköğretmen Okulu'nu bitirerek yurdun çeşitli yerlerinde öğretmenlik ve yöneticilik yaptı. Ankara Keçiören Çizmeci İlkokulu öğretmeni iken 1970 yılında kendi isteğiyle emekliye ayrıldı. 1977 yılında öldü.
Rıza Ümit, Kars Ortaokulu'nda öğrenciyken şiirleriyle Türkçe öğretmeni olan Halide Nusret Zorlutuna'nın dikkatini çekmiştir. Onun teşvik ve himayesini gören Ümit, ilk şiirlerini Yedigün, Çınaraltı, Varlık gibi dergilerde yayımlamıştır. Hece ve aruz ölçüsüyle şiirler yazmış, Yunus Emre ve Fuzuli'nin özelliklerini birleştiren bir şair olmuştur. Mistik, sıcak, derinlikli ve düşündürücü şiirlere imza atmıştır.
Şairin son dönemdeki yakın arkadaşlarından biri olan Halil Soyuer, hatıralarında Rıza Ümit'in şiir dünyası ile ilgili şu tespitleri yapar: "Rıza Ümit'in köklü bir din eğitimi ile yuğrulduğu şiirlerinden belli oluyordu. Allah sevgisini mısra mısra dile getiriyor ve bundan gurur da duyuyordu: 'Eğer bilmeyen varsa / Şayet bizi ararsa / Arayan bana yârsa / Bir seher Allah diye / Yanarken bulsun beni.' Rıza Ümit, şiirlerini aruz ve hece vezniyle yazardı. Rubai tarzının en güzel örneklerini vermişlerden biriydi. Yunus Emre'ye deli gibi vurgun olduğundan, koşma tarzındaki şiirlerinde Allah sevgisini yüceltirdi. Şiirlerinin Allah tarafından ilham yoluyla yazdırılan dizeler olduğunu söyler dururdu. Rıza Ümit, Türk musikisine de vâkıftı. Nota ve usul bilir, çok güzel de ut çalardı. Keçiören'in Ünal Sokağı'ndaki evinin bahçesinde yaz aylarında musiki günleri düzenler, Keçiören'in gençlerine Türk musikisi sevgisini aşılamaya çalışırdı. Besteleri de vardı, bestelenmiş şiirlerinden biri şuydu: 'Hâlâ yanıyor besteler en son nefesinde / Hâlâ gülüyor bahçelerin nadide hazda / Lâkin güze girmiş ne yazık gözleri yaşlı / Hicran diye bir velvele var şimdi Boğaz'da.'" (Soyuer 1982: 147-149)
Rıza Ümit, bir ömür boyu yazdığı şiirlerini Beşgen Dünya adlı bir kitapta toplamayı tasarlamışsa da bu arzusunu gerçekleştiremeden vefat etmiştir..
Kaynakça
Soyuer, Halil (1982). Anılarla Şairler Albümü I. Ankara: Ankara Basım Sanayi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. NECATİ TONGAYayın Tarihi: 22.05.2019Güncelleme Tarihi: 12.11.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 22.05.2019Güncelleme Tarihi: 12.11.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | RAHİM SAĞLAM/RAHİMÎ, Abdurrahim Sağlam | d. 01.01.1961 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | CANIMOĞLU, Seyfullah Durmaz | d. 20.02.1942 - ö. 06.07.2004 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | BEHÇET MAHİR | d. 1919 - ö. 22.06.1988 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | FERMAN BABA, Fermani Kızılateş | d. 1922 - ö. 1996 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | TURAN, Turan Yılmaz | d. 1922 - ö. 31.05.1991 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | Nabi Üçüncüoğlu | d. 28 Eylül 1922 - ö. 31 Ocak 1969 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | MAHMUT TÜRKTEN | d. 1909 - ö. 1977 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | Kemal Edip Kürkçüoğlu | d. 1902 - ö. 14 Nisan 1977 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | YUSUF YERGANLI | d. ? - ö. 1977 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | LİMONİ/LİMONCU BABA, Ali Limoncu | d. 1929 - ö. 2017 | Meslek | Görüntüle |
| 11 | Tevfik Nevzat | d. 1864 - ö. Mayıs 1905 | Meslek | Görüntüle |
| 12 | İhsan Üren | d. 24 Ağustos 1939 - ö. 12 Ekim 2014 | Meslek | Görüntüle |
| 13 | Mustafa Yurthan | d. 1982 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 14 | Rüştü Şardağ | d. 1917 - ö. 27 Kasım 1994 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 15 | Murat Belge | d. 16 Mart 1943 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 16 | ÂGEHÎ, Muhammed Rıza | d. 1809 - ö. 1874 | Madde Adı | Görüntüle |
| 17 | RIZÂ, Ali Rızâ Paşa, Trabzonlu | d. ? - ö. 1846 | Madde Adı | Görüntüle |
| 18 | ALİ RIZA DAVUDİ | d. ? - ö. 1998 | Madde Adı | Görüntüle |