Rkail Zeydulla

(d. 23 Ocak 1962 / ö. -)
Şair, nesir ve dram ustası.
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Türkiye Dışı)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Rkail Rafail oğlu Zeydullin (Zeydulla) 23 Ocak 1962’de Çuvaş Cumhuriyeti Komsomol ilçesi Çiçkan köyünde öğretmen bir ailede doğdu. İlk ve ortaokulu doğduğu köyde, lisans ve yüksek lisans eğitimini Kazan Devlet Üniversitesi Tatar Filolojisi Fakültesinde tamamladı (1979-1984). Yeş Leninçı (1985–87), Tatarstan Yeşlerǐ (1987–89) gazetelerinde çalıştı. 1989-2009’larda İdǐl dergisi muharriri. 1984'ten bu yana Tataristan Yazarlar Birliği’nde edebi danışman olarak görevi yapmakta. 2017'den itibaren Gaile Hem Mektep adlı derginin baş muharriri.

1990’dan beri Tataristan Yazarlar Birliği üyesi. Uluslararası PEN-klub ve Bütündünya Tatar Kongresi üyesi. Musa Celil Devlet Ödülü (1990), Fatih Hösni Edebiyat Ödülü (2005), Damir Siraziev Ödülü sahibi (2009). 2007’de “Tataristan’ın Tanınan Sanat Hizmetkârı” onur adı, 2010’da Abdullah Tukay Devlet ödülü verildi.

İlk şiirleri ve hikâyeleri 1977’de Tataristan’ın süreli yayınlarında yayınlandı. 1984’te de ilk şiir kitabı çıktı. Küreze kitabıyla Musa Celil Devlet ödülü aldı. Tez canlı, keskin kalemli, açık sözlü meydan şairi çevre ile çatışma içindedir, hayatı koyu renklerle tasvir eder, alışılan düzene, siyasete, ideolojiye başkaldırır. Yaratıcılığında temel motif, faciaya sürüklenen milletin geleceği için endişe motifidir (Xezǐrgǐ Tatar Edebiyatı 2008: 277).

Felsefi şiirlerinde yaşam hakkında düşünceler ölümün kaçınılmaz olduğu düşünceyle pekişmekte, Vakit Tarih Hatır Kader kavramları ön planda (“Ziyaret”, “Taş Turında Rivayet”, “Yokısızlık” vb.). Şiirlerinde aşk, pişmanlık, yalnızlık motifleri de mevcuttur (Yosıpova 2008: 435-436). Tatar Türklerinin tarihine, bugününe, dinine, diline, medeniyetine yoğunlaşıp bugünü milletin tarihi geçmişiyle sıkı bir bağlantıda anlatır (Xezǐrgǐ Tatar Edebiyatı 2008: 277).

İdil Boyu Bulgar Türklerinin İslam dininin kabulünü, cihangir Atilla’yı, Altın Orda ve Kazan Hanlığı dönemini anlatan tarihi-milli hikâyeleri (“Timĭr Buga”, “Tañrĭ Kılıcı”, “Şahgali”) ve macera eserleri de vardır (“Şaman”, “Töngĭ Sefer”)(Zaripova Çetin, Çulpan 2018: 815-816)

Kaynakça

Ganieva, Flöra, Yarullina, Ramilya, Sattarova, Alsu. (2007). Tatar Dramaturgları. Kazan: Tatarstan Kitap Neşriyatı.

Yosıpova, Nurfiye (2008). “Soñgı Yıllar Tatar Poeziyesǐ.” Xezǐrgǐ Tatar Edebiyatı. Kazan: Megarif.

Zaripova Çetin, Çulpan (2018). “XX. Yüzyıl Kazan Tatar Edebiyatı. Rkail Zeydulla”. Türk Dünyası Çağdaş Edebiyatları El Kitabı. İstanbul: Kesit Yayınları, s. 813-818.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. ÇULPAN ZARIPOVA ÇETIN
Yayın Tarihi: 16.06.2018
Güncelleme Tarihi: 21.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Koyaşlı KüzlerTatar.kit.neşr. / Kazan1984Şiir
KürezeTatar.kit.neşr. / Kazan1988Şiir
Urıs Kışın OzatuTatar.kit.neşr. / Kazan1993Şiir
İlTatar.kit.neşr. / Kazan1999Hikâye
Tatar TacıMegarif / Kazan2004Hikâye
MegareTatar.kit.neşr. / Kazan2005Şiir
Taşka Ordım BaşnıTatar.kit.neşr. / Kazan2009Hikâye
Sabantuy SölgĭsĭTatar.kit.neşr. / Kazan2011Hikâye
Sataşkan SandugaçTatar.kit.neşr. / Kazan2012Tiyatro
Yeşĭl Siremde Harı KĭrendilKİTAP / Ufa2013Şiir
Podarok Pobeditelü SabantuyaTatar.kit.neşr. / Kazan2015Hikâye
Beyaz Hırkalı İhtiyarBengü Yayınları / Ankara2016Hikâye
Meç TengriTatar.kit.neşr. / Kazan2016Hikâye
Sarı Kirmen XezinesĭTatar.kit.neşr. / Kazan2017Derleme
Yandı Söyü ÇatırlarıTatar.kit.neşr. / Kazan2018Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1TATAROĞLU, Ali Rıza Öztürkd. 1933 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2HASAN, Hasan Ateşd. 1962 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3MAZLUMÎ, Ali Ballıktaşd. 01.04.1956 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Fatma Karabıyık Barbarosoğlud. 01 Ağustos 1962 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5OZAN YESÂRİ, Orhan Börçekd. 1962 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6TANER CANd. 1962 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Cenap Ozankand. 1924 - ö. 13 Ekim 2005MeslekGörüntüle
8Fuat Ömer Keskinoğlud. 1906 - ö. 22 Ağustos 1967MeslekGörüntüle
9Hikmet Şinasi Önold. 1919 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Cengiz Aytmatovd. 12 Aralık 1928 - ö. 10 Haziran 2008Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Galiesgar Kamald. 6 Ocak 1879 - ö. 19 Haziran 1933Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Todur Zanetd. 14 Haziran 1958 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle