Madde Detay
SADIK, Hüseyin, Kara Hüseyin
(d. ?/1850? - ö. ?/?)
Tekke Şairi
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Şiirlerinde Sadık mahlasını kullanan âşığın asıl adı Hüseyin’dir ve Kara Hüseyin olarak tanınmaktadır. Sadık’ın doğum tarihi ile ilgili kaynaklarda kesin bir bilgi olmamakla birlikte İsmet Zeki Eyuboğlu Aşık Sadık (Kara Hüseyin) adlı kitabında âşığın, 1850’li yıllarda Gemerek’in Kuruözü köyünde doğduğunu ifade etmiştir. Eyuboğlu, yoksul bir aileden gelen Kara Hüseyin’in geçimini sağlamak için Ermeni Nakkaşoğlu denen bir kimsenin yanında çalıştığını belirtmiştir. Ayrıca 1865-1866 dolaylarında Bektaşi Çelebi’den el aldığının sanıldığından, on beş - on altı yaşlarında kendince koşuklar söylemeye başladığından ve at kuyruğundan bir keman yaparak çalgı öğrenmeye koyulduğundan söz etmiştir. Kara Hüseyin, Kuruözü köyünde koşuklar düzenlemeyi sürdürünce, köyün kadınları arasında kadınlara ve kızlara sataştığına dair bir dedikodu başlamış ve halk, bu arada Amasya’dan dönen Hacı Bektaş ermişlerinden Ali Celâleddin Çelebi’ye (1817-1871) Kara Hüseyin ile ilgili şikâyette bulunmuştur. Çelebi ise, gerçeği öğrenmek için Kara Hüseyin’i yanına çağırmış, Hüseyin’in çalgısını ve koşuklarını dinleyerek onda özlü bir yeteneğin bulunduğunu sezmiş, koruyuculuğu altına almış ve Kara Hüseyin’e “Sadık” tapşırmasını verdiğini açıklamıştır. Sadık, uzun süre Çelebi’nin yanında kalmış, şiirini ve çalgı çalmayı ilerletmiş ve köyün ünlü bir kişisi durumuna gelmiştir. On yıl sonra döndüğü köyünde (1876 dolayları), halk yine dedikodular çıkarınca olay Tokat Beyi’ne duyurulmuş ve beyin adamları tarafından Sadık boynundan zincirle bağlanarak Hekimhan’a sürülmüştür. Orada yıllarca tutuklu kaldıktan sonra ölmüştür. Sadık’ın aynı yerde bir de türbesi bulunmaktadır (Eyuboğlu 1997: 7-8). Alim Yıldız ise Sivaslı Şairler Antolojisi adlı kitabında on yıl kadar Ali Celâleddin’in yanında tekkede kalan Hüseyin’in tekrar köyüne döndüğünde hakkında çıkan dedikodular sebebiyle Hekimhan beyi tarafından Hekimhan’ın Güveç köyüne sürüldüğünü ifade etmiştir (2003: 757).
Sadık’ın, İsmet Zeki Eyuboğlu’nun Aşık Sadık (Kara Hüseyin) adlı kitabında ve Alim Yıldız’ın Sivaslı Şairler Antolojisi adlı kitabında şiirleri yayımlanmıştır (Eyuboglu 1997: 11-105; Yıldız 2003: 757-760). İsmet Zeki Eyuboğlu, bu kitapta yer alan şiirleri emekli tarih öğretmeni Sakıp Özbek’ten aldığını belirtmiştir (1997: 5).
Kaynakça
Eyuboğlu, İsmet Zeki (1997). Aşık Sadık (Kara Hüseyin). İstanbul: Pencere Yay.
Yıldız, Alim (2003). Sivaslı Şairler Antolojisi. İstanbul: Sivaslılar Eğitim Kültür ve Yardımlaşma Vakfı.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. ZEYNEP SAFİYE BAKİYayın Tarihi: 17.02.2015Güncelleme Tarihi: 11.12.2020Eserlerinden Örnekler
Nefes
Cebrail o demde üç şal getirdi
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Getirdi de Muhammed'e yetirdi
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Biri sarı bir kırmızı bir siyah
Üçü bir madenden ne güzel mubah
Çeşmi kabağından döküldü beytullah
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Adem bin yıl yattı kusurum dedi
Adem özün birleyip hakkını buldu
Ehli Beyt cümleye serfiraz oldu
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Nedir gökten yere yağan rahmet
Rahmetten izhar oldu nebatat
Kırklar meydanında sürülen vahdet
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Kalksın aradan senlik benlik hatalar
Benliğe yuh dedi gerçek atalar
Çekilen gülbanklar yenen lokmalar
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Takdiri ilahiden budur nazarı
Gerçek andelibler çeker bi zarı
Kerbela'da hür şehidin mezarı
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Hasan Hüseyin'dir gözümün nuru
İmam Abidin'dir Seyid'in piri
Severim Bakır'ı İmam Cafer'i
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Musa-yı Kâzıma dosdoğru yoldur
Rıza'ya ermek bir özge haldır
Taki'yi sevenler Naki'ye kuldur
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Askeri'ye asker olan kardaşlar
Mehdi'ye beden olan münkiri taşlar
Bu didemden akar kan ile yaşlar
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Sadık der bu demde ağlamak çarem
Derunumda sızlar yeniler yarem
Ahmed'i severim Ali'den kerem
Hasan ile Hüseyin’in aşkına
Eyuboğlu, İsmet Zeki (1997). Aşık Sadık (Kara Hüseyin). İstanbul: Pencere Yay. 13-14.
Yola Bak Yola
Gönül yüksek uçma katı havadan
Hâke in turaba yola bak yola
Kur’anda okunan kelama inan
Çık yetmiş ikiden hala bak hala
Kamiller müşkilin özünden seçer
Hakk’ın emrin tutar nehyinden kaçar
Ârifler katreyi özünden içer
Rahmet deryasından göle bak göle
Sarraf gevherini alana satar
İlm-i hâlin bilen mürşide yeter
Yarın mahşer günü peşinden tutar
Sıdkile yapışan ele bak ele
Ferdi Ali vahit oldu Muhammed
Onların aşkına yapıldı cennet
Museyri öldürdü canına minnet
Hudâ sensin diyen dile bak dile
Er olanlar seçer goncayı harı
Âşıklar üstattan aldı haberi
Sadık’ı kurt iken eyledi arı
Kudret kovanından bala bak bala
Yıldız, Alim (2003). Sivaslı Şairler Antolojisi. İstanbul: Sivaslılar Eğitim Kültür ve Yardımlaşma Vakfı. 757-760.
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 17.02.2015Güncelleme Tarihi: 11.12.2020Eserlerinden Örnekler
Nefes
Cebrail o demde üç şal getirdi
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Getirdi de Muhammed'e yetirdi
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Biri sarı bir kırmızı bir siyah
Üçü bir madenden ne güzel mubah
Çeşmi kabağından döküldü beytullah
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Adem bin yıl yattı kusurum dedi
Adem özün birleyip hakkını buldu
Ehli Beyt cümleye serfiraz oldu
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Nedir gökten yere yağan rahmet
Rahmetten izhar oldu nebatat
Kırklar meydanında sürülen vahdet
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Kalksın aradan senlik benlik hatalar
Benliğe yuh dedi gerçek atalar
Çekilen gülbanklar yenen lokmalar
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Takdiri ilahiden budur nazarı
Gerçek andelibler çeker bi zarı
Kerbela'da hür şehidin mezarı
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Hasan Hüseyin'dir gözümün nuru
İmam Abidin'dir Seyid'in piri
Severim Bakır'ı İmam Cafer'i
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Musa-yı Kâzıma dosdoğru yoldur
Rıza'ya ermek bir özge haldır
Taki'yi sevenler Naki'ye kuldur
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Askeri'ye asker olan kardaşlar
Mehdi'ye beden olan münkiri taşlar
Bu didemden akar kan ile yaşlar
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Sadık der bu demde ağlamak çarem
Derunumda sızlar yeniler yarem
Ahmed'i severim Ali'den kerem
Hasan ile Hüseyin’in aşkına
Eyuboğlu, İsmet Zeki (1997). Aşık Sadık (Kara Hüseyin). İstanbul: Pencere Yay. 13-14.
Yola Bak Yola
Gönül yüksek uçma katı havadan
Hâke in turaba yola bak yola
Kur’anda okunan kelama inan
Çık yetmiş ikiden hala bak hala
Kamiller müşkilin özünden seçer
Hakk’ın emrin tutar nehyinden kaçar
Ârifler katreyi özünden içer
Rahmet deryasından göle bak göle
Sarraf gevherini alana satar
İlm-i hâlin bilen mürşide yeter
Yarın mahşer günü peşinden tutar
Sıdkile yapışan ele bak ele
Ferdi Ali vahit oldu Muhammed
Onların aşkına yapıldı cennet
Museyri öldürdü canına minnet
Hudâ sensin diyen dile bak dile
Er olanlar seçer goncayı harı
Âşıklar üstattan aldı haberi
Sadık’ı kurt iken eyledi arı
Kudret kovanından bala bak bala
Yıldız, Alim (2003). Sivaslı Şairler Antolojisi. İstanbul: Sivaslılar Eğitim Kültür ve Yardımlaşma Vakfı. 757-760.
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020Eserlerinden Örnekler
Nefes
Cebrail o demde üç şal getirdi
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Getirdi de Muhammed'e yetirdi
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Biri sarı bir kırmızı bir siyah
Üçü bir madenden ne güzel mubah
Çeşmi kabağından döküldü beytullah
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Adem bin yıl yattı kusurum dedi
Adem özün birleyip hakkını buldu
Ehli Beyt cümleye serfiraz oldu
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Nedir gökten yere yağan rahmet
Rahmetten izhar oldu nebatat
Kırklar meydanında sürülen vahdet
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Kalksın aradan senlik benlik hatalar
Benliğe yuh dedi gerçek atalar
Çekilen gülbanklar yenen lokmalar
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Takdiri ilahiden budur nazarı
Gerçek andelibler çeker bi zarı
Kerbela'da hür şehidin mezarı
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Hasan Hüseyin'dir gözümün nuru
İmam Abidin'dir Seyid'in piri
Severim Bakır'ı İmam Cafer'i
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Musa-yı Kâzıma dosdoğru yoldur
Rıza'ya ermek bir özge haldır
Taki'yi sevenler Naki'ye kuldur
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Askeri'ye asker olan kardaşlar
Mehdi'ye beden olan münkiri taşlar
Bu didemden akar kan ile yaşlar
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Sadık der bu demde ağlamak çarem
Derunumda sızlar yeniler yarem
Ahmed'i severim Ali'den kerem
Hasan ile Hüseyin’in aşkına
Eyuboğlu, İsmet Zeki (1997). Aşık Sadık (Kara Hüseyin). İstanbul: Pencere Yay. 13-14.
Yola Bak Yola
Gönül yüksek uçma katı havadan
Hâke in turaba yola bak yola
Kur’anda okunan kelama inan
Çık yetmiş ikiden hala bak hala
Kamiller müşkilin özünden seçer
Hakk’ın emrin tutar nehyinden kaçar
Ârifler katreyi özünden içer
Rahmet deryasından göle bak göle
Sarraf gevherini alana satar
İlm-i hâlin bilen mürşide yeter
Yarın mahşer günü peşinden tutar
Sıdkile yapışan ele bak ele
Ferdi Ali vahit oldu Muhammed
Onların aşkına yapıldı cennet
Museyri öldürdü canına minnet
Hudâ sensin diyen dile bak dile
Er olanlar seçer goncayı harı
Âşıklar üstattan aldı haberi
Sadık’ı kurt iken eyledi arı
Kudret kovanından bala bak bala
Yıldız, Alim (2003). Sivaslı Şairler Antolojisi. İstanbul: Sivaslılar Eğitim Kültür ve Yardımlaşma Vakfı. 757-760.
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Nefes
Cebrail o demde üç şal getirdi
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Getirdi de Muhammed'e yetirdi
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Biri sarı bir kırmızı bir siyah
Üçü bir madenden ne güzel mubah
Çeşmi kabağından döküldü beytullah
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Adem bin yıl yattı kusurum dedi
Adem özün birleyip hakkını buldu
Ehli Beyt cümleye serfiraz oldu
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Nedir gökten yere yağan rahmet
Rahmetten izhar oldu nebatat
Kırklar meydanında sürülen vahdet
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Kalksın aradan senlik benlik hatalar
Benliğe yuh dedi gerçek atalar
Çekilen gülbanklar yenen lokmalar
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Takdiri ilahiden budur nazarı
Gerçek andelibler çeker bi zarı
Kerbela'da hür şehidin mezarı
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Hasan Hüseyin'dir gözümün nuru
İmam Abidin'dir Seyid'in piri
Severim Bakır'ı İmam Cafer'i
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Musa-yı Kâzıma dosdoğru yoldur
Rıza'ya ermek bir özge haldır
Taki'yi sevenler Naki'ye kuldur
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Askeri'ye asker olan kardaşlar
Mehdi'ye beden olan münkiri taşlar
Bu didemden akar kan ile yaşlar
Hasan ile Hüseyin'in aşkına
Sadık der bu demde ağlamak çarem
Derunumda sızlar yeniler yarem
Ahmed'i severim Ali'den kerem
Hasan ile Hüseyin’in aşkına
Eyuboğlu, İsmet Zeki (1997). Aşık Sadık (Kara Hüseyin). İstanbul: Pencere Yay. 13-14.
Yola Bak Yola
Gönül yüksek uçma katı havadan
Hâke in turaba yola bak yola
Kur’anda okunan kelama inan
Çık yetmiş ikiden hala bak hala
Kamiller müşkilin özünden seçer
Hakk’ın emrin tutar nehyinden kaçar
Ârifler katreyi özünden içer
Rahmet deryasından göle bak göle
Sarraf gevherini alana satar
İlm-i hâlin bilen mürşide yeter
Yarın mahşer günü peşinden tutar
Sıdkile yapışan ele bak ele
Ferdi Ali vahit oldu Muhammed
Onların aşkına yapıldı cennet
Museyri öldürdü canına minnet
Hudâ sensin diyen dile bak dile
Er olanlar seçer goncayı harı
Âşıklar üstattan aldı haberi
Sadık’ı kurt iken eyledi arı
Kudret kovanından bala bak bala
Yıldız, Alim (2003). Sivaslı Şairler Antolojisi. İstanbul: Sivaslılar Eğitim Kültür ve Yardımlaşma Vakfı. 757-760.
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | MEHBUB, Mehbub Esgerî | d. 1966 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ŞAMHAL BAYRAMOV | d. 1914 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | HALİL İBRAHİM, Halil İbrahim Yörük | d. 1907 - ö. 1969 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | MEHBUB, Mehbub Esgerî | d. 1966 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | ŞAMHAL BAYRAMOV | d. 1914 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | HALİL İBRAHİM, Halil İbrahim Yörük | d. 1907 - ö. 1969 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | MEHBUB, Mehbub Esgerî | d. 1966 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | ŞAMHAL BAYRAMOV | d. 1914 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | HALİL İBRAHİM, Halil İbrahim Yörük | d. 1907 - ö. 1969 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | MEHBUB, Mehbub Esgerî | d. 1966 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | ŞAMHAL BAYRAMOV | d. 1914 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | HALİL İBRAHİM, Halil İbrahim Yörük | d. 1907 - ö. 1969 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | MEHBUB, Mehbub Esgerî | d. 1966 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | ŞAMHAL BAYRAMOV | d. 1914 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | HALİL İBRAHİM, Halil İbrahim Yörük | d. 1907 - ö. 1969 | Madde Adı | Görüntüle |