Madde Detay

Asıl adı Haydar Birgör olan Âşık Şah Haydari Kerrar, 18 Haziran 1954'te, Erzincan'ın Tercan ilçesinin, eski adıyla Kilise Kaçağı, yeni ismiyle Balyayla köyünde doğmuştur. Babasının ismi Seyit Hüseyin, annesinin ismi Hanife, dedesinin ismi Derviş Ali’dir. Haydar Birgör, dört kardeştir. Şah Kerrar, ailenin en küçük ferdidir. Çocukluğunu köyünde geçiren şairin ailesinin geçim kaynağı hayvancılıktır. Küçük yaşta gurbete çıkmak zorunda kalan Haydar Birgör, eğitim alma fırsatı bulamamıştır. Görücü usulüyle evlenen şairin, bu evlilikten bir oğlu olmuştur. Devlet dairesinde uzun yıllar hizmet eden Haydar Birgör emekli olmuştur (Turan vd. 2010: 200).

Anadan doğma şair olduğunu söyleyen âşık, ilk deyişlerini 7 yaşında yazdığını söylemiştir. Ancak aklına gelen bu deyişleri unutmamak için kâğıda yazmak istese de kâğıt bulamaz. Şah Kerrar’ın ilk şiiri bir aşk şiiridir. İlk şiirlerini daha çok aşk, sevgi ve tasavvuf ağırlıklı deyişler oluşturmuştur. Ağabeyi Mustafa Hayrani de hem Alevi dedesi hem de âşıktır. Dolayısıyla yetişmesinde ağabeyinin önemli rolü vardır. Dedesinin derviş olarak anılması da onun iyi bir âşık kültürü etrafında yetiştiğini göstermesi bakımından önemle zikredilmelidir. Çevresinde ağabeyinden başka âşık yoktur ancak Davut Sulari, İsmail Daimi, Âşık Veysel gibi âşıkları örnek alarak yetişmiştir. Şah Haydari Kerrar mahlasını kendi kendine vermiştir. Rüya ve bade içmeye inanan şair, net olmasa da bazı rüyalar gördüğünü söylemiştir. Şah Haydari Kerrar'ın şiirlerinde en çok 11 ve 8'li hece ölçüsü dikkat çekmektedir. Sade bir dil tercih etmiştir. Kendinden önce kullanılan mazmunları kullanmıştır. Halk hikâyelerinden şiirlerinde faydalanmıştır. Edebî sanatlarda ise en çok mecaz ve teşbih kullanmıştır. Cümle ve kelime bazında tekrarlar bir hayli fazladır. Kendisine ait bir üslubu vardır. Herhangi bir âşık koluna mensup olmayan Haydar Birgör derneklere giderek buralarda çalıp söylemiştir. Âşık makamları bildiğini söyleyen ozan kendinden önce hazır bulduğu usta mallarını kullandığını vurgulamıştır. Aşkla şiirlerini kaleme aldığını söyleyen ozan; özellikle sevgi ve taşlama tarzı şiirleri daha çok tercih eder. İlk söylediği şiirler üzerinde özellikle kafiye düzeltmeleri yapar (Turan vd. 2010: 200-220).

Tespit edilebilen şiirlerinin toplam sayısı 258’dir. İlk şiirinin tarihi 1967, son yazdığı şiirinin tarihi 2008’dir. Bu aradaki 41 yıllık zaman diliminde şair, birçok şiir kaleme almıştır (Turan vd. 2010: 206). Şiirlerini yazıya geçirmiştir. Âşık atışmalarına katılmaz ve sadece derneklere gidip sanatını icra eder. Ayrıca kutlama ve şenliklerde de sanatını icra etmiştir (Sinemi 2007: 460-469). Ozanlar Derneği ve Cem Vakfına üyedir. AN-DER Şiir Antolojisi'nin içinde âşıkla ilgili bilgiler bulunmaktadır (Turan vd. 2010: 206).