Madde Detay
Aclan Sayılgan
Fatma Kan, Gaga, Tahsin İskeçeli
(d. 1924 / ö. 5 Eylül 2001)
Yazar, Oyuncu, Yönetmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İsmail Hilmi Bey ve Hatice Devlet Hanım'ın oğlu olarak İzmir'de dünyaya geldi. İlk tahsilini İzmir Muallim Mektebi'nde yaptı. Lise öğrenimini 1944'te İzmir İnönü Lisesi'nde tamamladı. 1944'te İstanbul'da (Eyüp ilçesinde) levazım subayı olarak askerliğini yaptı. 1948'de Ankara Devlet Konservatuvarı Drama Bölümü’nden mezun oldu. 1946'da TKP'ye girdi. 8 Eylül 1952'de Ceza Kanunu’nun 141. Maddesine muhalefetten tutuklandı. 24 Haziran 1953’te cezaevinden çıktı. Serbest kaldıktan sonra parti üyeliğinden ayrıldı. Memduha Diker ile evlendi. Gülcan ve Şahap adında iki çocuğu oldu. Ankara Devlet Tiyatrosu'nda ve TRT’de oyuncu ve yönetmen olarak uzun yıllar çalıştı. Devlet Tiyatrosu’ndan emekli oldu. 5 Eylül 2001 tarihinde İzmir'de hayata gözlerini yumdu.
Edebiyata 1949 yılında Kaynak dergisinde yayımlanan bir şiiriyle girdi. Bu dergide başlayan yazı hayatını daha sonra çeşitli dergilerde yazı ve şiirlerini yayımlayarak sürdürdü. Esas olarak tanınması Türkiye’deki sol hareketler üzerine yaptığı incelemelerle oldu. 1960'ta Aydınlık Savaşı adlı eseri Doğuş Matbaası'nca neşredildi. İnkâr Fırtınası adlı otobiyografik çalışması Ülke Yayınları'nca 1962'de basıldı. 1963'te Yakın Tehlike Komünizm, 1966'da Soldaki Çatlaklar adlı eserleri yayımlandı. 1966'da Mehmet Arif Demirer ile birlikte hazırladıkları Parazit: Bir Şairin Yargılanması adlı yedi tabloluk tiyatro oyunu Kişisel Kitaplar Yayınevi tarafından basıldı. 1967'de Sovyetlerde Eğitim ve Türk Öğrenciler, 1968'de Solun 94 Yılı: Türkiye de Sosyalist, Komünist Hareketler, 1969'da Mazlum Milletlerin Kurtuluş Şavaşı Karşısında SSCB, Komuna, Bizim Radyo ve Hoparlörleri, 1970'te Yeni Kavga Milli Demokratik Devrim Nedir, Soldaki Bitmeyen Kavga, Yüzüncü Yaş Gününde Lenin'in Kadavrası, 1972'de Türkiye’de Sol Hareketler adlı eserleri yayımlandı. Ansiklopedik Marksist Sözlük (Kavramlar Terimler Kurumlar) adlı çalışması 1972'de Altınok Matbası'nca basıldı.
Tutuklama adlı romanı Ötüken Yayınevi tarafından 1974'te neşredildi. Mahir Çayan’ın hayatından yola çıkarak yazdığı Deprem adlı belgesel-roman niteliğindeki eseri 1975'te Tur Yayınevi tarafından yayımlandı. Tutuklama (1974) ve Deprem (1975) adlı romanlarında sol çevrelerde geçen günlerinin anılarından derlediği malzemeyi, 1960 İhtilali ve 1971 askeri müdahalesi gibi önemli yakın tarihsel dönemlerin toplumsal çalkantılarının perde arkasını yansıtmakta kullandı (Yalçın 2010: 901). SSCB-Marksist Diyalektiğin Sonu adlı eseri Şafak Matbaası tarafından 1986'da basıldı. Çok sayıda basılmamış tiyatro oyunu bulunmaktadır.
Kaynakça
Necatigil, Behçet (2007). "Sayılgan, Aclan". Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü. İstanbul: Varlık Yayınları. s. 322.
Yalçın, Murat (2010). "Sayılgan, Aclan". Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. C. 2. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. s. 901.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ZEHRA ERGEÇYayın Tarihi: 05.09.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 05.09.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Aydınlık Savaşı | Doğuş Matbaası / Ankara | 1960 | Diğer |
İnkâr Fırtınası | Ülke Yayınları / İstanbul | 1962 | Otobiyografi |
Yakın Tehlike Komünizm | Kardeşler Matbaası / İstanbul | 1963 | Diğer |
Parazit: Bir Şairin Yargılanması | Kişisel Kitaplar / Ankara | 1966 | Tiyatro |
Soldaki Çatlaklar | Uygar / Ankara | 1966 | Diğer |
Sovyetlerde Eğitim ve Türk Öğrenciler | Mars Matbaası / Ankara | 1967 | Diğer |
Solun 94 Yılı: Türkiye ’de Sosyalist, Komünist Hareketler | Mars Matbaası / Ankara | 1968 | Diğer |
Mazlum Milletlerin Kurtuluş Şavaşı Karşısında SSCB | Kardeş Matbaası / Ankara | 1969 | Diğer |
Komuna | Milli Hareket Yayınları / İstanbul | 1969 | Diğer |
Bizim Radyo ve Hoparlörleri | Kardeş Matbaası / Ankara | 1969 | Diğer |
Yeni Kavga Milli Demokratik Devrim Nedir | Ayşe Yayınevi / Ankara | 1970 | Diğer |
Soldaki Bitmeyen Kavga | Ayşe Yayınevi / Ankara | 1970 | Diğer |
Yüzüncü Yaş Gününde Lenin'in Kadavrası | Objektif Yayınları / Ankara | 1970 | Diğer |
Türkiye’de Sol Hareketler | Milli Hareket Yayınları / İstanbul | 1972 | Diğer |
Ansiklopedik Marksist Sözlük (Kavramlar Terimler Kurumlar) | Altınok Matbaası / Ankara | 1972 | Diğer |
Tutuklama | Ötüken / İstanbul | 1974 | Roman |
Deprem | Tur Yayınevi / İstanbul | 1975 | Roman |
SSCB - Marksist Diyalektiğin Sonu | Şafak Matbaası / Ankara | 1986 | Diğer |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Pakize Suda | d. 23 Nisan 1952 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Fırat Sunel | d. 21 Şubat 1966 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Abdullah Mollaoğlu | d. 11 Kasım 1976 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | EKBER BAHTİYAROĞLU | d. 1924 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Salih Mehmet Baklacıev (Baklacı) | d. 1924 - ö. 14 Şubat 2002 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Muhterem Orhan | d. 1924 - ö. 1 Şubat 2019 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Göktürk Mehmet Uytun | d. 27 Eylül 1935 - ö. 2 Temmuz 2001 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Osman Türkay | d. 16 Şubat 1927 - ö. 21 Ocak 2001 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Abdullah Rıza Ergüven | d. Ekim 1925 - ö. 16 Ağustos 2001 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Ali Nar | d. 15 Mayıs 1941 - ö. 16 Temmuz 2015 | Meslek | Görüntüle |
11 | Erkut Deral | d. 26 Ağustos 1967 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | KUL CEVRİ, Nejat Birdoğan | d. 1934 - ö. 2001 | Meslek | Görüntüle |
13 | Gürkal Gençay | d. 11 Kasım 1960 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Aziz Gökdemir | d. 03 Temmuz 1967 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | İlkay Adalı | d. 14 Ocak 1944 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | RİF'AT, Mîr-i Alem-zâde, İskeçeli | d. ? - ö. 1835 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | SÂNİYE, Fatma Sâniye Hanım | d. 1836 - ö. 1905 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | FATMA HANIM KEMİNE | d. 1840-1842? - ö. 1898 | Madde Adı | Görüntüle |