Madde Detay

Âşık Sefil Ahmet,1937 yılının haziran ayında Hatay’ın Kırıkhan ilçesinin Kodallı köyünde doğmuştur. Asıl adı Ahmet Baki'dir. Ahmet Baki'nin şiire, halk kültürüne, halk edebiyatına çok küçük yaşlarda ilgi duymaya başladığı, henüz beş, altı yaşlarındayken ölçülü sözler söylediği ifade edilmektedir. İlkokul mezunu olan âşık, eğitimini kendi köyünde tamamlamıştır. Sefil Ahmet, 1955 yılında yine kendi köylerinden Elif Hanım ile evlenmiş, bu evlilikten 14 çocuğu olmuştur. Bu çocuklardan 4'ü hayatını kaybetmiş, diğer 10’u ise yaşamlarını devam ettirmektedirler.

Âşık Sefil Ahmet, çiftçilik yaparak geçimini sağlamıştır. Ancak, yaşadığı sürece geçim sıkıntısı onun peşini hiç bırakmamıştır. Âşık, bu durumu bir şiirinde şu şekilde ifade etmektedir: "Bozuk işim düzenini bulmadı / Kadir mevlam hiç yüzüme gülmedi." Çileli ve yoksulluk içerisinde bir ömür süren Sefil ahmet, 9 Ocak 1996 tarihinde, geçirdiği bir kalp krizi sonucu vefat etmiştir (Arı 2005: 32).

Âşık Sefil Ahmet, mahlasını kendisi seçmiştir. Bir rivayete göre bu mahlası kendisini sefil hissettiği için kullanmayı tercih etmiştir. Sefil Ahmet, şiir yazmaya 5-6 yaşlarındayken Karacaoğlan, Dadaloğlu, Âşık Hasan ve Âşık Hacı’nın şiirlerinden etkilenerek başlamıştır. Âşık, saz çalmasını bilmektedir. Ancak, sazı eşi Elif Hanım tarafından kırıldıktan sonra bir daha eline sazı almamıştır. O, daha sonra din ağırlıklı şiirlere yönelmiştir. Âşığın bu konulara yönelmesi bir rüyaya bağlanır. Anlatıldığına göre, rüyasında ak sakallı bir ihtiyarın yanına gelerek, ona adını sorduğu, “Ahmet” deyince, ona bir at gösterdiği ve: “Mirac’a gidilen at bu”, diyerek oradan uzaklaştığı söylenmektedir. Âşık Sefil Ahmet’in bu olaydan sonra ibadete ve dini konularda şiir söylemeye başladığı ifade edilmektedir. Kısacası âşık, rüya görmüş; ama bâde içmemiştir. Âşık Sefil Ahmet, usta- çırak ilişkisi içerisinde yetişmemiştir. Karacaoğlan, Dadaloğlu ve Âşık Hacı gibi âşıkların şiirlerinden etkilenerek kendisini geliştirmiştir. O, yeğenleri Aziz, Hüseyin, Hasan ve Celil’i de etkilemiş; onları da şiir yazmaya yönlendirmiştir.

Âşık, şiirlerini 11’li hece ölçüsü ile yazmıştır. Şiirlerinde koşma nazım şakli olan; xaxa / bbba...; aaab /cccb... kafiye düzenini sıklıkla kullanmıştır. Sefil Ahmet'in şiirlerinde genellikle yarım kâfiye kullandığı ve “z,l,ş,r” sesleriyle kafiye yaptığı dikkati çekmektedir (Arı 2005:35). Âşık, şiirlerinde hikaye yoluyla anlatım, soru-cevap yoluyla anlatım, doğrudan anlatım ve nasihat-hitap yoluyla anlatım tekniklerini daha sık kullanmıştır. Yine şiirlerinde, anlatımı daha güçlü ve etkili kılmak için anlatım kalıplarından tekrir - ikilemelere (gele gele, delik delik, mertoğlu mert, doktor doktor...), atasözlerine (Cevh u mafuz yazmış, yazgı silinmez...), deyimlere (sevdaya düş-, iflah eyle-, kem düşür-, aşa zehir kat-, karalar bağla-...), halk söyleyişlerine (oğsüz, yaralarım sızılar, el aman, guvat, görpe kuzu, melil mahzun, farı-,sina, acel, mahana, mefasız, düşücüm...), dua ve beddualara (Mevla’m seni ataşlara yakmasın. Yavrularım el eline bakmasın. İntizarım sizi iflah eylemez.) sıkça yer vermiştir (Arı 2005:35). Âşık Sefil Ahmet'in şiirlerinin genellikle koşma nazım şekliyle güzelleme, nasihat ve ağıt türlerinde olduğu görülmektedir. Sefil Ahmet'in bu tür şiirlerinde ağırlıklı olarak aşk, hasret, ayrılık, yoksulluk, ölüm ve zamandan şikayet temalarını ele aldığı dikkati çekmektedir (Arı 2005: 36).”