Madde Detay

Asıl adı Kâsım’dır. Niksar’da doğdu. Seyyid Kâsım-ı Niksarî olarak tanındı. Hâşimî, yani Hz. Muhammed neslinden gelen seyyidlerdendir. Medrese tahsilini tamamladıktan sonra Şehzâde Selîm'le, Mehmed Süreyyâ Bey'e (1311: 181) göreyse Kanûnî'yle Trabzon’da iken yakınlık kurdu. Yavuz Sultân Selîm padişah olunca onunla İstanbul’a geçti ve saltanatı döneminde padişahtan çok ihsan ve iltifat gördü. Yine Yavuz Selîm’in ilk saltanat yıllarında (1512’den sonra) vefat etti. Şehîdî’nin sanat kabiliyetinin yüksek, şiirlerinin güzel olduğunu söyleyen Sehî, onun Farsça şiir söylemede yetkin olduğunu bildirmektedir. Edirneli Nazmî’nin Mecma’u’n-Nezâ’ir’inde 10, Pervâne Bey Mecmû'ası’nda 9 gazeli yer almaktadır.

Köksal, M. Fatih (2007). “Şehîdî”. Türk Dünyası Edebiyatçılar Yazarlar ve Şairler Ansiklopedisi. C. 8. Ankara: AKM Yay. 50.

Köksal, M. Fatih (hzl.) (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf [erişim tarihi: 20.07.2013].

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Kutluk, İbrahim (hzl.) (1989). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. C. 1. Ankara: TTK Yay.

Mehmed Süreyyâ (1311). Sicill-i Osmânî. C. 3. İstanbul.

Meredith-Owens, G. M. (hzl.) (1971). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-şu’arâ (Meşâ’irü’ş-şu’arâ or Tezkire of Âşık Çelebi). London: Brydone Printers Ltd. vr. 253b.

Pervâne Bey. Mecmû’a-i Nezâ’ir. Topkapı Sarayı Kütüphanesi. Bağdat. No. 406. vr. 60a, 62b, 223b…

Sehî (1325). Tezkire-i Sehî. İstanbul.

Şemseddîn Sâmî (1311). Kâmûsu’l-A’lâm. C. 4. İstanbul.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1998). C. 8. “Şehîdî”. İstanbul: Dergâh Yay. 115.

Murabba’

Cânuma kıyma benüm ey gözi mekkâr meded

Bülbül-i haste-dilem ey yüzi gülzâr meded

Agladup ben kuluna gülmesün agyâr meded

Meded Allâh’ı seversen meded ey yâr meded

Geçdi ömrüm nice müddet elem ü mihnet ile

Görmeyelden yüzüni âh iderem hasret ile

Hay esirge beni öldürme begüm fürkat ile

Meded Allâh’ı seversen meded ey yâr meded

Niceye dek gam u endûh ile mahzûn olayum

Ya nice mihnet ile cân vireyin cân alayın

Bâri bir kerre yüzüni göreyin andan öleyin

Meded Allâh’ı seversen meded ey yâr meded

Düşeli ışkuna dâyim çekerem cevr ü cefâ

Âh kim cânuma kâr itdi benüm derd ü belâ

Şerbet-i la’lün ile eyle bu derdüme devâ

Meded Allâh’ı seversen meded ey yâr meded

N’ola lutfunla Şehîdî’yi begüm yâd idesin

Nice bir hem-demini âh ile feryâd idesin

Demidür cevr ü sitemden anı âzâd idesin

Meded Allâh’ı seversen meded ey yâr meded  

(Köksal, M. Fatih (hzl.) (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf [erişim tarihi: 20.07.2013]. 504.)