Madde Detay

Manisa’da doğdu. Asıl adı Mehmed’dir. Kanuni Sultan Süleyman’ın oğullarından Mustafa, Manisa’da şehzade iken hizmetinde bulundu. Onun sayesinde mülazım oldu. Bazı kazalarda kadılık yaptı. Şehzade Mustafa Amasya’ya gidince onunla birlikte Amasya’ya gitti. Sicill-i Osmânî’de 960/1552-53 (Akbayar 1998: 1495), Osmanlı Müellifleri’nde ise 970/1562-63’te (Yavuz ve Özen 1972: 340) Amasya’da öldüğü kayıtlıdır.

Şerh-i Maksûd, Menâkıb-ı Emîr Sultan Muhammed Şemseddin-i Buhârî ve Şebistân-ı Hayâl tarzında Neyistân-ı Zülâl adlı eserleri bulunmaktadır.

Âşık Çelebi, Senâyî’nin güzel, selis ve tatlı bir edaya sahip şiirlerinin olduğunu söyler (Kılıç 2010: 1489).

Akbayar, Nuri (hzl.) (1998). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî (Yâhud Tezkîre-i Meşâhir-i Osmânî). C. 5. İstanbul: KB-Tarih Vakfı Ortak Yay.

Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkîretü’ş-Şu’arâ. Ankara: KTB Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83502/beyani----tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014].

Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Tenkitli Metin A. Ankara: KTB Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014].

İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

İsen, Mustafa (hzl.) (1994). Künhü’l-Ahbâr’ın Tezkire Kısmı. Ankara: Akçağ Yay.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ, İnceleme-Metin. C. 3. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay.

Şemseddin Sâmî (1314). Kâmûsu’l-Âlâm. C. 3. İstanbul: Mihran Matbaası.

xxx

Müneccim cevher-i nâ-yâb-ı la’lin bî-nişân söyler

Ne dem kim nokta-i reml ile gâ’ibden nişân söyler

Degül ‘ışk ehli güftâr-ı lebünden bir zemân hâlî

Ne mümkin başını kessende cânân bir zemân söyler

xxx

Sükkerî itdi halâvetde kelâmun lutfı deng

Yâr-ı şîrînkâr imiş yâkûta la’lün virdi reng

Hatt-ı ruhsârı gamından öldüm ol sengîn-dilün

Ehl-i derd itsün gubârı cism-i zerdüm mürde-seng

xxx

Görinmez nokta-i hâl-i lebün cânâna hâl oldı

Perîşân hâtırum zülfün gibi âşüfte hâl oldı

xxx

‘Ayârın cevher-i nazmun bilen sarrâf-ı mâhirdür

Senâyî ma’nî-i hâssı ne bilsün degme bir ‘âmmî

xxx

Görüp nâz-ı ruhun zünnâr-ı zülfün bir gün âh itdüm

Yirüm od oldı san küfre berâber bir günâh itdüm

Na’lçen nakşîdür ey mâh-rû yiryir degül ebrû

Gubâr-ı çehre-i zerdüm yolunda hâk-i râh itdüm

Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Tenkitli Metin A. Ankara: KTB Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014]. 199.