Madde Detay
SİHRÎ, Kız Memi
(d. ?/? - ö. ?/Murat devri (1574-1595) sonları.)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbul’da doğdu. Asıl adı hakkında kaynaklarda herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. “Kız Memi” sanıyla meşhur oldu. Öğrenimini tamamlayıp Serezli Defterdar Hasan Çelebi’den mülazım oldu. Defterdar Hasan Çelebi, şehremini olunca Sihrî de onun yanında kâtiplik yaptı. Hasan Çelebi'nin Halep’e defterdar tayin edilmesi üzerine onunla birlikte Halep’e gitti ve at pazarı emini oldu. Halep’te kendisine isnat edilen bir suç iddiasıyla Üveys Paşa tarafından hadım edildi (Kılıç 2010: 957, Eyduran 2009: 373-74). Bu olaydan sonra Sihrî, dünya işlerini bir kenara bırakarak İbrahim Gülşenî’ye intisap etti. Tasavvufi eğitimini tamamladıktan sonra İstanbul’a dönen şair, burada ilim erbabına hizmet etti (Solmaz 2005: 354). Sicill-i Osmânî’de III. Murat devri (1574-1595) sonlarında öldüğü kayıtlıdır (Akbayar 1998: 1508).
Sihrî’nin herhangi bir eserinin olup olmadığı hakkında kaynaklarda bilgi bulunmamaktadır. Ancak çeşitli mecmularda şaire ait birçok şiire rastlanmaktadır.
Yazdığı âşıkane şiirleri döneminde çok beğenilen Sıhrî, özellikle de tarih düşürmede bir hayli meşhur olmuştur (Solmaz 2005: 355, Eyduran 2009: 374).
Kaynakça
Akbayar, Nuri (hzl.) (1998). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî (Yâhud Tezkîre-i Meşâhir-i Osmânî). C. 5. İstanbul: Kültür Bakanlığı-Tarih Vakfı Ortak Yay.
Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkîretü’ş-Şu’arâ. Ankara: KTB. Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83502/beyani----tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014].
Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Tenkitli Metin A. Ankara: KTB. Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014].
Gündoğdu, Betül (2002). Pervâne Beg Nazire Mecmuası (30a-67b). Transkripsiyonlu ve Edisyon Kritikli Metin. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.
İsen, Mustafa (hzl.) (1994). Künhü’l-Ahbâr’ın Tezkire Kısmı. Ankara: Akçağ Yay.
İsen, Mustafa (hzl.) (1998). Sehî Bey Tezkiresi, Heşt-Behişt. Ankara: Akçağ Yay.
Kaf-zâde Fâ’izî, Zübdetü’l-Eş’âr. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı, Belediye 11. vr. 89a.
Kaya, Hasan (2002). Pervâne Beg Nazire Mecmuası (165a-199b). Transkripsiyonlu ve Edisyon Kritikli Metin. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ-İnceleme-Metin. C. 2. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Ens. Yay.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 2. Ankara: Bizim Büro Yay.
Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Başkanlığı Yay.
Şemseddin Sâmî (1314). Kâmûsu’l-Âlâm. C. 4. İstanbul: Mihran Matbaası.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLANYayın Tarihi: 22.03.2014Güncelleme Tarihi: 28.10.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Egmeyen ebrû-yı yâra başı Hakdan dûrdur
Ka’be hakkı secde ilmin bilmedi makhûrdur
Gerden-i sîmîni tûmâr-ı mahabbetdür anun
Levh-i hüsninde hatı gûyâ du’â-yı nûrdur
Gussanı ben yimeyüp canâ rakîbün mi yisün
Kimsenün kimse nasîbini yimez meşhûrdur
Dâr-ı ‘alemde ene’l-Hak dise bir ‘âşık eger
Zâhidâ ta’n itme sakın her gönül Mansûrdur
Sihri dîvâne olup efsâne söylerse n’ola
Zülf-i sâhirler elinden neylesün meşhûrdur
Kaya, Hasan (2002). Pervâne Beg Nazire Mecmuası (165a-199b). Transkripsiyonlu ve Edisyon Kritikli Metin. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi. 28-29.
Gazel
Gey yaraşur dimiş oldum ben ana gül-gûn kabâ
Kıldı alı al üzere geydi tâ gül-gûn kabâ
Serv gibi sebze-pûş olmak yaraşurdı velî
Kana girmiş geymiş ol kaddi livâ gül-gûn kabâ
Lâcüverdî reng ile gerçi yaraşıkdur benefş
Gey yaraşur sana ey gül-gûn kabâ gül-gûn kabâ
Gök gök itdüm seng-i cevr ile dögmekden tenüm
Tâ görelden geydügin iy bî-vefâ gül-gûn kabâ
Âh-ı Şebdîz eşk-i gül-gûn n’ola olursa revân
Husrevâne giydi dilber Sihriyâ gül-gûn kabâ
Gündoğdu, Betül (2002). Pervâne Beg Nazire Mecmuası (30a-67b). Transkripsiyonlu ve Edisyon Kritikli Metin. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi. 142.
Kaptan Sinân Paşa’nın Vefatına Söylediği Tarih
Virür âhir fenâye fülk-i teni
Nûh dahı olursa keştîbân
Her kaçan dem çeke neheng-i ecel
Katrece gelmiye ana ‘ummân
Yûsuf-ı Sânî idi ahbâba
Görinürdi ‘adû gözine Sinân
Sihriyâ gel du’â-yı hayr idelüm
Rûh-ı pâkını şâd ide Subhân
Hâtif-i gayb didi târîhin
Taldı rahmet denizine Kapudan
Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Tenkitli Metin A. Ankara: KTB. Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014]. 374-75.
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 22.03.2014Güncelleme Tarihi: 28.10.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Egmeyen ebrû-yı yâra başı Hakdan dûrdur
Ka’be hakkı secde ilmin bilmedi makhûrdur
Gerden-i sîmîni tûmâr-ı mahabbetdür anun
Levh-i hüsninde hatı gûyâ du’â-yı nûrdur
Gussanı ben yimeyüp canâ rakîbün mi yisün
Kimsenün kimse nasîbini yimez meşhûrdur
Dâr-ı ‘alemde ene’l-Hak dise bir ‘âşık eger
Zâhidâ ta’n itme sakın her gönül Mansûrdur
Sihri dîvâne olup efsâne söylerse n’ola
Zülf-i sâhirler elinden neylesün meşhûrdur
Kaya, Hasan (2002). Pervâne Beg Nazire Mecmuası (165a-199b). Transkripsiyonlu ve Edisyon Kritikli Metin. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi. 28-29.
Gazel
Gey yaraşur dimiş oldum ben ana gül-gûn kabâ
Kıldı alı al üzere geydi tâ gül-gûn kabâ
Serv gibi sebze-pûş olmak yaraşurdı velî
Kana girmiş geymiş ol kaddi livâ gül-gûn kabâ
Lâcüverdî reng ile gerçi yaraşıkdur benefş
Gey yaraşur sana ey gül-gûn kabâ gül-gûn kabâ
Gök gök itdüm seng-i cevr ile dögmekden tenüm
Tâ görelden geydügin iy bî-vefâ gül-gûn kabâ
Âh-ı Şebdîz eşk-i gül-gûn n’ola olursa revân
Husrevâne giydi dilber Sihriyâ gül-gûn kabâ
Gündoğdu, Betül (2002). Pervâne Beg Nazire Mecmuası (30a-67b). Transkripsiyonlu ve Edisyon Kritikli Metin. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi. 142.
Kaptan Sinân Paşa’nın Vefatına Söylediği Tarih
Virür âhir fenâye fülk-i teni
Nûh dahı olursa keştîbân
Her kaçan dem çeke neheng-i ecel
Katrece gelmiye ana ‘ummân
Yûsuf-ı Sânî idi ahbâba
Görinürdi ‘adû gözine Sinân
Sihriyâ gel du’â-yı hayr idelüm
Rûh-ı pâkını şâd ide Subhân
Hâtif-i gayb didi târîhin
Taldı rahmet denizine Kapudan
Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Tenkitli Metin A. Ankara: KTB. Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014]. 374-75.
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 28.10.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Egmeyen ebrû-yı yâra başı Hakdan dûrdur
Ka’be hakkı secde ilmin bilmedi makhûrdur
Gerden-i sîmîni tûmâr-ı mahabbetdür anun
Levh-i hüsninde hatı gûyâ du’â-yı nûrdur
Gussanı ben yimeyüp canâ rakîbün mi yisün
Kimsenün kimse nasîbini yimez meşhûrdur
Dâr-ı ‘alemde ene’l-Hak dise bir ‘âşık eger
Zâhidâ ta’n itme sakın her gönül Mansûrdur
Sihri dîvâne olup efsâne söylerse n’ola
Zülf-i sâhirler elinden neylesün meşhûrdur
Kaya, Hasan (2002). Pervâne Beg Nazire Mecmuası (165a-199b). Transkripsiyonlu ve Edisyon Kritikli Metin. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi. 28-29.
Gazel
Gey yaraşur dimiş oldum ben ana gül-gûn kabâ
Kıldı alı al üzere geydi tâ gül-gûn kabâ
Serv gibi sebze-pûş olmak yaraşurdı velî
Kana girmiş geymiş ol kaddi livâ gül-gûn kabâ
Lâcüverdî reng ile gerçi yaraşıkdur benefş
Gey yaraşur sana ey gül-gûn kabâ gül-gûn kabâ
Gök gök itdüm seng-i cevr ile dögmekden tenüm
Tâ görelden geydügin iy bî-vefâ gül-gûn kabâ
Âh-ı Şebdîz eşk-i gül-gûn n’ola olursa revân
Husrevâne giydi dilber Sihriyâ gül-gûn kabâ
Gündoğdu, Betül (2002). Pervâne Beg Nazire Mecmuası (30a-67b). Transkripsiyonlu ve Edisyon Kritikli Metin. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi. 142.
Kaptan Sinân Paşa’nın Vefatına Söylediği Tarih
Virür âhir fenâye fülk-i teni
Nûh dahı olursa keştîbân
Her kaçan dem çeke neheng-i ecel
Katrece gelmiye ana ‘ummân
Yûsuf-ı Sânî idi ahbâba
Görinürdi ‘adû gözine Sinân
Sihriyâ gel du’â-yı hayr idelüm
Rûh-ı pâkını şâd ide Subhân
Hâtif-i gayb didi târîhin
Taldı rahmet denizine Kapudan
Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Tenkitli Metin A. Ankara: KTB. Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014]. 374-75.
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Egmeyen ebrû-yı yâra başı Hakdan dûrdur
Ka’be hakkı secde ilmin bilmedi makhûrdur
Gerden-i sîmîni tûmâr-ı mahabbetdür anun
Levh-i hüsninde hatı gûyâ du’â-yı nûrdur
Gussanı ben yimeyüp canâ rakîbün mi yisün
Kimsenün kimse nasîbini yimez meşhûrdur
Dâr-ı ‘alemde ene’l-Hak dise bir ‘âşık eger
Zâhidâ ta’n itme sakın her gönül Mansûrdur
Sihri dîvâne olup efsâne söylerse n’ola
Zülf-i sâhirler elinden neylesün meşhûrdur
Kaya, Hasan (2002). Pervâne Beg Nazire Mecmuası (165a-199b). Transkripsiyonlu ve Edisyon Kritikli Metin. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi. 28-29.
Gazel
Gey yaraşur dimiş oldum ben ana gül-gûn kabâ
Kıldı alı al üzere geydi tâ gül-gûn kabâ
Serv gibi sebze-pûş olmak yaraşurdı velî
Kana girmiş geymiş ol kaddi livâ gül-gûn kabâ
Lâcüverdî reng ile gerçi yaraşıkdur benefş
Gey yaraşur sana ey gül-gûn kabâ gül-gûn kabâ
Gök gök itdüm seng-i cevr ile dögmekden tenüm
Tâ görelden geydügin iy bî-vefâ gül-gûn kabâ
Âh-ı Şebdîz eşk-i gül-gûn n’ola olursa revân
Husrevâne giydi dilber Sihriyâ gül-gûn kabâ
Gündoğdu, Betül (2002). Pervâne Beg Nazire Mecmuası (30a-67b). Transkripsiyonlu ve Edisyon Kritikli Metin. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi. 142.
Kaptan Sinân Paşa’nın Vefatına Söylediği Tarih
Virür âhir fenâye fülk-i teni
Nûh dahı olursa keştîbân
Her kaçan dem çeke neheng-i ecel
Katrece gelmiye ana ‘ummân
Yûsuf-ı Sânî idi ahbâba
Görinürdi ‘adû gözine Sinân
Sihriyâ gel du’â-yı hayr idelüm
Rûh-ı pâkını şâd ide Subhân
Hâtif-i gayb didi târîhin
Taldı rahmet denizine Kapudan
Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Tenkitli Metin A. Ankara: KTB. Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014]. 374-75.
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Gökçenur Ç. | d. 03 Mart 1971 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Sadık Yemni | d. 2 Ocak 1951 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | EMÎN/VAHÎD, Solaklar Kethudâsı-zâde Mehmed Emîn Vahîd Efendi | d. 1824 - ö. 1887 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Gökçenur Ç. | d. 03 Mart 1971 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Sadık Yemni | d. 2 Ocak 1951 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | EMÎN/VAHÎD, Solaklar Kethudâsı-zâde Mehmed Emîn Vahîd Efendi | d. 1824 - ö. 1887 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Gökçenur Ç. | d. 03 Mart 1971 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Sadık Yemni | d. 2 Ocak 1951 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | EMÎN/VAHÎD, Solaklar Kethudâsı-zâde Mehmed Emîn Vahîd Efendi | d. 1824 - ö. 1887 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Gökçenur Ç. | d. 03 Mart 1971 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Sadık Yemni | d. 2 Ocak 1951 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | EMÎN/VAHÎD, Solaklar Kethudâsı-zâde Mehmed Emîn Vahîd Efendi | d. 1824 - ö. 1887 | Meslek | Görüntüle |
13 | Gökçenur Ç. | d. 03 Mart 1971 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Sadık Yemni | d. 2 Ocak 1951 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | EMÎN/VAHÎD, Solaklar Kethudâsı-zâde Mehmed Emîn Vahîd Efendi | d. 1824 - ö. 1887 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Gökçenur Ç. | d. 03 Mart 1971 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Sadık Yemni | d. 2 Ocak 1951 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | EMÎN/VAHÎD, Solaklar Kethudâsı-zâde Mehmed Emîn Vahîd Efendi | d. 1824 - ö. 1887 | Madde Adı | Görüntüle |