SÜLEYMAN ERDOĞMUŞ

(d. 1924 / ö. 11.09.2013)
âşık, işçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Süleyman Erdoğmuş, Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı Ortaköy’de 1924'te doğmuştur (Kırcı ve Gözükızıl vd. 1992: 126). İlkokula başlar ancak çok istemesine rağmen geçim sıkıntısı nedeniyle tamamlayamaz. Babasıyla birlikte Adana’ya çalışmaya gider. 1947'ye kadar Adana’ya gidip gelerek çeşitli yerlerde işçi olarak çalışır. 1947'de evlenen âşığın biri kız, üç evladı vardır. 1964'te geçim sıkıntısı iyice artınca ailesiyle birlikte Ankara’ya gelir (Demirel 2011: 427). Ankara'da muhtelif işlerde çalışan âşık, 1984'te emekli olur. 11 Eylül 2013 tarihinde vefat eden Erdoğmuş, vasiyeti üzerine memleketi Sivas Ortaköy’e defnedilir.

Daha küçük yaşlarda gurbetin ve hasretliğin ne olduğunu öğrenen Erdoğmuş, yaşadıklarından etkilenerek şiir yazmaya başlar. Şiir yazmaya başlamadan önce Âşık Garip, Kerem ile Aslı gibi halk hikâyelerini ve Karacaoğlan’ın şiirlerini okur. Ustası yoktur, ancak köyünün büyüklerinden Salih Sağanak, şiir yazmasına destek olmuştur. Şiirlerinde mahlas olarak bazen adını bazen de soyadını kullanır. Rüya gören, ama bade içmeyen Süleyman Erdoğmuş, rüyasında Hz. Peygamberi, Hz. Hasan ile Hüseyin’i, Hz. Muhammed’in eşini ve Celal Abbas’ı gördüğünü söyler (Demirel 2011: 427).

Erdoğmuş’un bir şiirinde yer alan “Şiir çeşmesinden içtim suyumu”, “Erdoğmuş der şiir benim canımdır. Damarda dolaşan kızıl kanımdır” dizeleri şiir yazmaya olan isteğini ve bağlılığını anlatır. Doğan Kaya, Erdoğmuş’un şiir tekniğinin sağlam olduğunu özellikle vurgular (2009: 186). Erdoğmuş, şiirlerini genellikle yaşadıklarından etkilenerek yazar. Şiirlerinin konularını gurbet, memleket özlemi, tabiat, vatan, bayrak sevgisi, Atatürk’e olan sevgi sevda, ayrılık, ölüm ve haksızlıklar oluşturur. İlk yazdığı şiirlerinin bulunduğu defteri ablasına verir, acak defteri ablasının yanlışlıkla yaktığını söyler. Kızı İsmihan Erdoğmuş da âşıklık geleneği içinde yetişmiş, şiirleri olan bir âşıktır. Erdoğmuş, 2005'te Gönül Bahçem adındaki şiir kitabını yayımlar.

Kaynakça

Demirel, Mehtap (2011). “Süleyman Erdoğmuş”. Yaşayan Halk Şairleri Sazın ve Sözün Sultanları. C. VII. Ed: Fatma Ahsen Turan, Özlem Ünalan. Ankara: Gazi Kitabevi. 427-439.

Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri. C. V. Sivas: Sivas Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yay.

Özhan, Mevlüt, Emine Kırcı vd (1992). Yaşayan Halk Ozanları Antolojisi. Ankara: Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. FATMA AHSEN TURAN
Yayın Tarihi: 06.01.2019
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Gönül BahçemGenç Ofset / Ankara2005Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NUSRETd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2KAHRAMAN, Ali Kahramand. 1948 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ALİ DEDEd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Sabahattin Kömürcüoğlud. 5 Haziran 1924 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Necdet Ökmend. 1924 - ö. 17 Mayıs 1995Doğum YılıGörüntüle
6M. HANEFİ ŞEKERCİd. 1924 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Sabahattin Kömürcüoğlud. 5 Haziran 1924 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8Necdet Ökmend. 1924 - ö. 17 Mayıs 1995Ölüm YılıGörüntüle
9M. HANEFİ ŞEKERCİd. 1924 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10Sabahattin Kömürcüoğlud. 5 Haziran 1924 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Necdet Ökmend. 1924 - ö. 17 Mayıs 1995MeslekGörüntüle
12M. HANEFİ ŞEKERCİd. 1924 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Sabahattin Kömürcüoğlud. 5 Haziran 1924 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Necdet Ökmend. 1924 - ö. 17 Mayıs 1995Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15M. HANEFİ ŞEKERCİd. 1924 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Sabahattin Kömürcüoğlud. 5 Haziran 1924 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Necdet Ökmend. 1924 - ö. 17 Mayıs 1995Madde AdıGörüntüle
18M. HANEFİ ŞEKERCİd. 1924 - ö. ?Madde AdıGörüntüle