VECHÎ

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Hakkında bilgi veren tek tezkire olan Heşt Bihişt’te Gelibolulu “hoş-tab’ bir yiğit” olduğu ibaresi bulunmaktadır. Bu hâlde Sehî’nin tezkiresini yazdığı dönemde genç olan şairin Kanunî devri şairlerinden olduğunu söyleyebiliriz. Nâil Tuman’ın Sicill-i Osmânî, Riyâzu’ş-Şu’arâ ve Zübdetü’l-Eş’âr’da hakkında bilgi bulunan diğer Vechî’yle bunu aynı şair olarak takdim etmesi yanlış olmalıdır. Çünkü 1019/1610-11'de ölen o Vechî’nin Sehî’nin tezkiresini yazdığı zamanda hayatta olması çok zordur. Hele bu şairin Edirneli Nazmî’nin Mecma’u’n-Nezâ’ir’inde ve Pervâne Bey Mecmuası’nda nazirelerinin bulunduğunu göz önüne aldığımızda ikisinin aynı şair olmasının imkânsız olduğu ortaya çıkar. Vechî’nin Pervâne Bey Mecmuası’nda 10, Mecma’u’n-Nezâ’ir’de sekiz adet şiiri yer almaktadır. Dîvân'ı vardır, eser hakkında bir yüksek lisans çalışması hazırlanmıştır (Atalay 2017).

Kaynakça

Atalay, Veli (2017). Vechî Dîvânı: İnceleme, Metin. Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi. 

Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 20.03.2013]

Köksal, M. Fatih (2007). “Vechî”. Türk Dünyası Edebiyatçılar Yazarlar ve Şairler Ansiklopedisi. C. 8. Ankara: AKM Yay. 515.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Nail Tuman, Tuhfe-i Nâ’ilî. Ankara: Bizim Büro Yay.

Pervâne Bey. Mecmû’a-i Nezâ’ir. Topkapı Sarayı Kütüphanesi Bağdat No. 406, vr.

Sehî (1325). Tezkire-i Sehî. İstanbul: Matbaa-i Âmidî.

“Vechî” (1998). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 8. İstanbul: Dergâh Yay. 522.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSAL
Yayın Tarihi: 05.09.2013
Güncelleme Tarihi: 15.12.2022

Eserlerinden Örnekler

  GAZEL 

 Hâ çeker yaşum beni her lahza sahrâdan yaña

 Seyre çıkmışdur meger dil-ber Musallâ’dan yaña

 

 Kandasın ey serv kim gülşende cüst ü cûy içün

 Cûybâr oldı yaşum sen serv-i bâlâdan yaña

 

 Yâ Pıñarbaşı durur yâ Tunca’dur yaşum benüm

 Kim komaz meylin Edirne ile Bursâ’dan yaña

 

 Seyr iden kişi Gelibolicek’üñ dil-berlerin

 Bakmadı hergiz Sitanbul u Kalatâ’dan yaña

 

 Ol sanem tasvîrini görürse kâfirler dahı

 Varmaya hergiz müselmânlar kilîsâdan yaña

 

 Mu’ciz-i Îsâ lebüñde zâhir olaldan senüñ

 Mürde cismüm gam yimez âlemde ihyâdan yaña

 

 Bahr-i gamda zevrak-ı vasl-ı nigârı Vechiyâ

 Ben kenâra çekdügümce gitdi deryâdan yaña 

(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli NazmîMecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 20.03.2013]. 191)  


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ZÂTÎ, Süleymân Efendid. 1684 - ö. 1761Doğum YeriGörüntüle
2YAZICIOĞLU MEHMED EFENDİ, Şeyh Mehmed Efendid. ? - ö. 1451Doğum YeriGörüntüle
3NÜVÎDÎ, Mehmed Nüvîdî Efendid. ? - ö. 1674-75Doğum YeriGörüntüle
4ZÂTÎ, Süleymân Efendid. 1684 - ö. 1761Doğum YılıGörüntüle
5YAZICIOĞLU MEHMED EFENDİ, Şeyh Mehmed Efendid. ? - ö. 1451Doğum YılıGörüntüle
6NÜVÎDÎ, Mehmed Nüvîdî Efendid. ? - ö. 1674-75Doğum YılıGörüntüle
7ZÂTÎ, Süleymân Efendid. 1684 - ö. 1761Ölüm YılıGörüntüle
8YAZICIOĞLU MEHMED EFENDİ, Şeyh Mehmed Efendid. ? - ö. 1451Ölüm YılıGörüntüle
9NÜVÎDÎ, Mehmed Nüvîdî Efendid. ? - ö. 1674-75Ölüm YılıGörüntüle
10ZÂTÎ, Süleymân Efendid. 1684 - ö. 1761Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11YAZICIOĞLU MEHMED EFENDİ, Şeyh Mehmed Efendid. ? - ö. 1451Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12NÜVÎDÎ, Mehmed Nüvîdî Efendid. ? - ö. 1674-75Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13ZÂTÎ, Süleymân Efendid. 1684 - ö. 1761Madde AdıGörüntüle
14YAZICIOĞLU MEHMED EFENDİ, Şeyh Mehmed Efendid. ? - ö. 1451Madde AdıGörüntüle
15NÜVÎDÎ, Mehmed Nüvîdî Efendid. ? - ö. 1674-75Madde AdıGörüntüle