Madde Detay

İstanbul'da doğdu. Asıl adı Ahmed olup, Hacı Yûsuf-zâde adıyla tanındı. Yusuf adlı birinin oğludur. Zengin bir ailenin çocuğu olan Zamirî, Arapça, Farsça ve inşa konusunda üç özel hocadan ders aldı. Hocalar Zamirî'ye "talim-i ulum-ı Arabiyye", "tefhim-i lugat-ı Farsî" ve "kitabet sanatı" öğretti. Öğrenimini tamamlayıp mülâzım ve müderris oldu. Kırk akça medreseden azledildi. Elli akçe ile Kürkçübaşı Medresesi (1042/1632-33), Gazanfer Ağa Medresesi (1049/1639-40), Medrese-i Cedid (1051/1641-42), Sahn-ı Seman Medresesi (1051/1641-42), Zâl Paşa Sultânî Medresesi (1053/1643-44) ve Eyüp Medresesi (1056/1646-47)'nde görev yaptı. 12 Zilhicce 1057/ 8 Ocak 1648'de Eyüp Medresesi müderrisiyken vebadan öldü. (Özcan 1989: 141-42). Ölüm tarihi Nuhbetü'l-Âsâr'da 1057/1647-48; Osmanlı Müellifleri ve Safayî'de 1058/ 1648-49'dur. Mürettep Dîvân'ı ve Şerh-i/Haşiye-i Akâyid-i Celâl'i vardır.

Rıza ve Mucib, Zamirî'yi yeni sözler söyleme kabiliyetli "tâze-gû" bir şair olarak niteler. (Zavotçu 2009 354: Altun 1997.: 42 ). Üç dilde şiir söyleme yeteneğine sahiptir. Nitekim bu hususutaki yeteneğini göstermesi bakımından İbrahim Hasip Efendi, Zeyl-i Zeylü'ş-şakayık'ta Farsça beş beyitlik bir gazelini kaydetmiştir (Coşkun 1972: 17). 

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay.

Bursalı Mehmed Tâhir (1333-42). Os­manlı Müellifleri. C. I-III. İstanbul: Matbaa-i Âmire Yay.

Altun, Kudret (hzl.) (1997). Tezkire-i Mûcib. Ankara: AKM Yay.

Coşkun, Ali Osman (hzl.)(1985). Seyrekzâde Mehmet Âsım. Zeyl-i Zübdetül-Eş'âr. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Coşkun, Ali Osman (hzl.)(1972). İbrahim Hasip Efendi. Zeyl-i Zeylüşşakayık. Edebiyat Fakültesi. Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî: Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idi’l-Eş’âr İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay.

İpekten, Halûk, M. İsen, R.Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Müstakimzade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı BasımAnkara ). KB Yay.

Özcan, Abdülkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi, Vekayiü’l-Fuzalâ. Şakayık-ı Numaniye ve Zeyilleri. 3 C. İstanbul: Çağrı Yay.

Zavotçu, Gencay (hzl.)(2009). Rıza Tezkiresi (İncelenme-Metin). İstanbul: Sahhaflar Kitap Sarayı.

Şehâ gamzen yine şemşîrine âb u eser virsün

Şarâb-ı hûn-ı dil ol nergis-i bîmâra fer virsün

Nesîm-i nâz çîn-i zülfünün emvâcın artursun

Habâbâsâ gönüller lücce-i hayretde ser virsün

Dil-i pür-sûzı itsün tâze tâze nâzlar tezyîn

Nihâl-i şu'ledür gülzâr-ı hasretde semer virsün

Felekden bâliş-i zerkâr ümîdin eylemez âşık

Ser-i Mecnûn seng-i kûy-ı leylâdan haber virsün

(Özcan, Abdülkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi, Vekayiü’l-Fuzalâ. Şakayık-ı Numaniye ve Zeyilleri. 3 C. İstanbul: Çağrı Yay. 290)

Zamîrî mihrveş âfâkı seyrân eyleyim dersen

Ana nâr-ı muhabbet-i şulelerden bâl u per versin

(Coşkun, Ali Osman (hzl.)(1972). İbrahim Hasip Efendi. Zeyl-i Zeylüşşakayık. Edebiyat Fakültesi. Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.17)