Mehmet Abut

(d. 24 Ağustos 1915 / ö. 2 Şubat 2002)
Yazar, Müzisyen, Ressam, Heykeltıraş
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’un ileri gelenlerinden Abud ailesine mensup sanatçı, baba tarafından II. Abdülhamid’in başkâtibi Süreyya Paşa’nın; anne tarafından da tüccar Mehmet Abud Efendi’nin torunu olup Süreyya Abid Bey ile Belkıs Hanım’ın çocuğudur.

1980'e kadar Abud Yalısı’nda yaşadı. Yazı denemelerinin ilkini kardeşleri ve kuzenleriyle çıkardıkları Mebusan-ı Çocuk dergisinde gerçekleştirdi. 16 yaşındayken babasını kaybeden sanatçı,1979'da vefat edene kadar yanında kaldığı annesine çok düşkündür. 1928’de girdiği Galatasaray Lisesi’nden Eylül 1940’ta mezun oldu. Okulda müzik hocası Muhittin Sazak sayesinde piyanosunu ilerletti. 1941’de Sabih Güzen’in La Chat Botté (Çizmeli Kedi) adlı çocuk piyesine müzik yapmak için gittiği Şehir Tiyatroları’nda Muhsin Ertuğrul’la tanışarak 36 yıl çalışacağı işine başladı.

Yerli ve yabancı birçok oyunun müziklerini yapan Abut, önemli isimlerle aynı projelerde yer aldı. Aynı zamanda soyut ve abstre resimler yapan sanatçı, Prof. Leopard Lévy’nin davetiyle akademide Cemal Tollu’nun atölyesine girdi. Heykel çalışmaları da yapan sanatçının çeşitli sergileri bulunur. 1994’ten sonra görme problemleri başladı. 2002’de vefat etti.

Aile ortamındaki huzursuzluklardan ve kadınlar arası ilişkilerden etkilenen Mehmet Abut, kırılgan bir mizaca sahiptir. Küçük yaşlardan itibaren yaşadığı travmalar onu intihar girişimlerine ve eşcinselliğe yönlendirir. Annesinin baskın gücünü sürekli üzerinde hisseden sanatçının psikolojik kırılmalarında bu aşırı ilginin etkisi yadsınamaz. Sanata müzik ve resimle başlayan Abut, ilk bestesi “Çağlayanın Şarkısı”nı matematik hocası Bedros Adruni’nin evinde akan sudan ilham alarak oluşturur. Yine aynı evdeki bir yazıdan etkilenerek ilk öyküsü “Bu da Geçer Ya Hû”yu yazar. Öykü Hüseyin Cahit Yalçın tarafından beğenilerek gazetede tefrika edilir.

Sanatçı, Emine Çaykara ile gerçekleştirdiği görüşmelerinde eşcinsellik içeren Marius adlı bir roman yazdığını ve dönemin şartları gereği bu eseri yayımlamayıp müsveddelerini yok ettiğini söyler (Çaykara 2001: 248). Yine bu eserde Gölgeler adlı bir romanı daha olduğunu ve bu eserinde de kırılgan mizacını ve cinsel tercihlerini çeşitli semboller üzerinden anlattığını ifade eder (220). Abut, Gülen Gözler romanında ise kendi hayatından izler barındıran konak yaşamına ve kişisel çekişmelerin doğurduğu yıkımlara yer verir.

Kaynakça

Arslan, Mustafa (2018). “Tiyatro Sahnesi Bir Büyük Ustasını Yitirdi”. Yeni Şafak. 04 Mart 2002. https://www.yenisafak.com/arsiv/2002/mart/04/k2.html [erişim tarihi: 01.10.2018].

Çaykara, Emine (2001). Abud Yalısı’nın Gölgesinde Melek Annem ve Ben. İstanbul: İletişim Yay.

http://www.oktayaras.com/gulen-gozler/tr/45836 [erişim tarihi: 01.10.2018].

https://egoistokur.com/ah-bilmezsiniz-orada-ne-hikayeler-yasanmisti%E2%80%A6/ [erişim tarihi: 28.09.2018].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: OSMAN EROĞLU
Yayın Tarihi: 14.02.2019
Güncelleme Tarihi: 16.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Gülen GözlerSemih Lütfi Kitabevi / İstanbul1942Roman
Öldükten SonraMarifet Basımevi / İstanbul1943Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NESÎBÂ, Nesîbâ Tevfîka Hanımd. ? - ö. 1844Doğum YeriGörüntüle
2RE'FET PAŞA, Süleyman Re'fet, İstanbullud. 1807 - ö. 1865Doğum YeriGörüntüle
3Serdar Rifatd. 8 Ocak 1956 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4MAHMUT GOLOĞLUd. 1915 - ö. 11.10.1982Doğum YılıGörüntüle
5Mümtaz Zeki Taşkınd. 15 Temmuz 1915 - ö. 2001Doğum YılıGörüntüle
6VEZİR UMMANÎ, Vezir Köroğlud. 1915 - ö. 1995Doğum YılıGörüntüle
7Mustafa Karahasand. 14 Temmuz 1920 - ö. 11 Mart 2002Ölüm YılıGörüntüle
8Ali Ulvi Kurucud. 1922 - ö. 3 Şubat 2002Ölüm YılıGörüntüle
9Melih Cevdet Andayd. 5 Temmuz 1331/1915 - ö. 28 Kasım 2002Ölüm YılıGörüntüle
10Erendiz Atasüd. 10 Nisan 1947 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Erdal Erkutd. 10 Mayıs 1935 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Selahattin Savcıd. 1913 - ö. 1992MeslekGörüntüle
13Vefa Enverd. 27 Eylül 1976 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Nursel Saygınerd. 15 Ocak 1959 - ö. 01 Şubat 2018Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Hasan Ulusoyd. 1 Ocak 1959 - ö. 12 Ağustos 2017Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16KÜLAHÇIZÂDE MEHMET EFENDİd. ? - ö. 1926Madde AdıGörüntüle
17BEDRİ YÜCESU, Mehmet Bedri Yücesud. 1901 - ö. 12.11.1998Madde AdıGörüntüle
18ŞEMSİ/ŞEMSİ YASTIMAN, Mehmet Galipd. 10.07.1923 - ö. 10.07.1994Madde AdıGörüntüle