Madde Detay
Mehmet Sıtkı Akozan
Çubukçuzâde, Ebünnevvâre, Müftizâde, S. Şinâver
(d. 1890 / ö. 4 Ocak 1948)
Öğretmen, Yazar, Şair
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Kesriye’de doğdu. Şebinkarahisar’da Çubukçuoğulları ailesinden "Kesriye Müftüsü" namıyla tanınan Hoca Ahmed Hamdi Efendi’nin oğludur. İlk ve orta öğrenimi Makedonya’da ve yükseköğrenimi İstanbul Dârülfünûnu Edebiyat Bölümünde tamamladı. Dönemin Maarif Nezareti ve Maarif Müdüriyeti Kaleminde çalıştı. Daha sonra çeşitli ortaokul ve liselerde öğretmenlik yaptı, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Başkitâbetinde çalıştı (İnal 1970: 1682-1683). Bu memuriyet son memuriyeti olarak bilinmektedir. 4 Ocak 1948’de İstanbul’da öldü (Birinci 2001: 35-49).
Dîvânçesinin önsözünden ve ilk eserlerinin telif tarihlerinden edebiyat hayatına 1900'lerin başında başladığı anlaşılan Akozan, II. Meşrutiyet Dönemi Türk Edebiyatı içinde değerlendirilebilir. (Özdemir 2010: 243-251). İmzalı bir yazısı ve siyasi mizâhî rubâisi ile Volkan'da en çok görülen isim olan M. Sıtkı Akozan'ın, Payıtaht, Hayâl, Milli Mecmua ve Musavver Erganun'da yazı ve şiirleri yayımlandı. Eserlerinde Kesriyeli Mehmet Sıtkı, Kesriyeli Müftizâde, Ebünnevvâre Mehmet Sıtkı, Sıtkî-i Şinâver, S. Şinâver, Çubukçuzâde Mehmet Sıtkı imzalarını; soyadı kanunu sonrasında ise Mehmet Sıtkı Akozan imzasını kullandı (Birinci 2001: 35-49). Yaşadığı dönemin edebiyat camiasınca münşiliğinden ziyade şair kimliği ile tanınan Akozan, eserlerinde savaş yıllarını, yaşadığı dönemin gündelik hayatını, sosyal, siyasi ve ekonomik durumunu tarizli ve mizahi bir dille işledi. Şiirlerinde dîvân edebiyatı nazım şekilleri yanısıra Servet-i Fünûn ve Fecr-i Âtî etkisinde de kalarak sone ve terza rimaya benzeyen ama tam olarak bu şekilleri karşılamayan değişik kafiye şemaları kullanarak yeni şekiller de denedi (Özdemir 2010: 243-251). Gazete ve dergilerde yayımlanan şiir ve yazılarının yanısıra manzum ve mensur matbu eserleri de mevcuttur.
Kaynakça
Akozan, Sıtkı (1330). Dîvânçe-i Şinâver, İstanbul: Nefâset Matbaası.
Birinci, Ali (2001). “Kesriye‟li M. Sıtkı ve Küllüknâmesi”, Müteferrika Kitabiyat Dergisi, İstanbul: Sayı Yaz/19, s. 35-49.
İnal, (İbnülemin) Mahmut Kemal (1970). Son Asır Türk Şairleri, Ankara: MEB Yayınları, c. 4.
Özdemir, Muhammet (2010). "Kesriyeli Mehmet Sıtkı Akozan ve Dîvançe-i Şinâver’i,", Uluslararası Balkanlarda Türk Varlığı Sempozyumu-II, Manisa: c. 2, s. 243-251.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: MUHAMMET ÖZDEMİRYayın Tarihi: 04.07.2019Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Yayın Tarihi: 04.07.2019Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
| Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
|---|---|---|---|
| Âhenk-i Millî | Matbaa-yı Kütübhâne-i Cihân / İstanbul | 1324 | Şiir |
| Dul Kadın | ? / İstanbul | 1328 | Diğer |
| Zâyiât | Necm-i İstikbâl Matbaası / İstanbul | 1911 | Diğer |
| Divançe-i Şinaver | Nefâset Matbaası / İstanbul | 1330 | Şiir |
| Salâ-yı Cihâd | Karabat Matbaası / İstanbul | 1334 | Şiir |
| Oğlumun Defteri: Kurtuluş Günleri | Evkaf Matbaası / İstanbul | 1339 | Deneme |
| Lâmiâ: Millî Roman | Mesâî Matbaası / İstanbul | 1911 | Roman |
| Kervan | Ebüzziya Matbaası / İstanbul | 1927 | Şiir |
| Âveng-i Yârân | Sinan Matbaası / İstanbul | 1931 | Şiir |
| İleri Geri | Remzi Kütüphanesi / İstanbul | 1932 | Şiir |
| Dikenler | Bürhâneddin Matbaası / İstandul | 1933 | Şiir |
| Küllüknâme | Bürhâneddin Matbaası / İstanbul | 1936 | Şiir |
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Hilmi Yücebaş | d. 1915 - ö. 21 Şubat 1996 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | Mehmet Sıtkı | d. 1882 - ö. 19 Mayıs 1932 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | AHMED CAZİM | d. 10.06.1879 - ö. 26.01.1926 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | Zekeriya Sertel | d. 1890 - ö. 11 Mart 1980 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | HEYRANÎ, Muhammet Işıkdemir | d. 1890 - ö. 1958 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | YARIM ALİ, Ali Bozkurt | d. 1890 - ö. 1953 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | İsmail Safa Semenderoğlu | d. 1896 - ö. 03 Nisan 1948 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | PERDAHÎ, Osman | d. 1868 - ö. 1948 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | SADIKÎ, Ahmet (Kürdoğlu Molla Ahmet) | d. 1892 - ö. 1948 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | Mehmet Kurtoğlu | d. 01 Ocak 1969 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 11 | Fahri Kaya | d. 1930 - ö. 24 Mart 2020 | Meslek | Görüntüle |
| 12 | Mustafa Gökçek | d. 02 Ekim 1953 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 13 | Tahsin Nahit Uygur | d. 1899 - ö. 21 Temmuz 1992 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 14 | Tarık Mümtaz Göztepe | d. 1893 - ö. 24 Ocak 1977 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 15 | Bilal Köyden | d. 1894 - ö. 3 Haziran 1967 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 16 | HIFZÎ, Mehmet | d. 1860 - ö. 1913 | Madde Adı | Görüntüle |
| 17 | EMEKTAR, Mehmet Ali Emektar | d. 1942 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 18 | Mehmet S. Fidancı | d. 05 Temmuz 1964 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |