ÇÖREKÇİ-ZÂDE LÜTFÎ

(d. 1221/1806 - ö. 1299/1881)
tekke şairi
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kastamonu’nun İsfendiyar Mahallesinde 1806 yılında dünyaya gelmiştir. "Çörekçizâde" lakabıyla tanınan Lütfî, Medrese eğitimini Kastamonu’da tamamlamış ardından İstanbul’a geçerek tahsil hayatına devam etmiştir. Daha sonra Kastamonu’ya dönüp Nasrullah meydanındaki İlmiye Medresesi’ne bitişik dükkânında sahaflık ve attarlık yaparak geçimini sağlayan Çörekçizâde Lütfî, Şâdi ve Meftûnî gibi Kastamonulu şairlerden etkilenmiş, Mahvî, Hasbî, Sırrî, Hıfzî gibi âşıklarla dostluk kurarak sanatını geliştirmiştir. Medrese tahsilinin de etkisiyle divan edebiyatı tarzında eserler de veren Lûfî’nin, halk edebiyatı tarzında çok sayıda koşması olduğu bilinmektedir (Şenel 2009: XXXIV).

Kastamonu’da bulunan Şeyh Şaban-ı Velî tekkesi zaâkirbaşlığını yapmış olan Lütfî'nin tekke edebiyatı içinde değerlendirilecek çok sayıda manzum eseri de bulunmaktadır. Çörekçizâde'nin bu manzumeleri de dâhil pek çok şiirinin kayıtlı olduğu 600 sayfalık bir nüsha Abdulkerim Abdulkadiroğlu'nun koleksiyonunda mevcuttur. Neslihan Yücel tez çalışmasında, Abdulkadiroğlu'nun bu eserleri Eş'ar-ı Lütfî Efendi adıyla yayımlamayı planladığını aktarsa da (Yücel 1993: 100) günümüzde Çörekçizâde Lütfî'ye ait bütünlüklü bir eser henüz yayımlanmamıştır. Şiirlerinde Lütf'î ve Lütfiyâ mahlasını kullanan şair 1881 yılında Kastamonu’da hayata gözlerini yummuştur. Çörekçizâde Lütfî’nin hayatı ve eserleri ile ilgili daha geniş bilgilere cönkler ve mecmualar üzerine yapılacak çalışmalarla ulaşmak mümkündür.

Kaynakça

Şenel, Süleyman (2009). Kastamonu’da Âşık Fasılları Türler/Çeşitler/Çeşitlemeler. C. 1. İnceleme. Kastamonu Valiliği İl Özel İdaresi Yay. 

Yücel, Neslihan (1993). Kastamonu'da Âşıklık Geleneği ve Kastamonu'da Yetişen Âşıklar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: EBRU KİPAY
Yayın Tarihi: 18.02.2015
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Koşma 

Seyre çıkmış gördüm bir melek-sûret,

Mısr-ı dilde Yusuf Kenan'a benzer.

Bu reviş, bu şîve, nedir bu hâlet,

Gonca-ı ruhsârı gülşâne benzer.

Afitâb-ı hüsnü şöhretin bulmuş,

Gören âşıkların aklı zây olmuş,

Nice üftâdeler hâk-i pay olmuş,

Cihânda emsalsiz hûbâne benzer.

Nigâh-ı hûnrîzi âşıka neşter,

Her nazar kıldıkça ciğerden geçer,

Lütfiyâ âşıkın yolunda dilber,

Şöyle bil kim hâk-i yeksâra benzer.

 Yücel, Neslihan (1993). Kastamonu'da Âşıklık Geleneği ve Kastamonu'da Yetişen Âşıklar. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi. 100-101. 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KEL ÇAVUŞd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2KÂNİ'Îd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3HASANd. 1865 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ŞEMSÎ HAYAL, Leblebici Baba, Süleymand. 1806 - ö. 1877Doğum YılıGörüntüle
5ÇAVUŞ-ZÂDE, Hâcı Hâlid Fâhir Efendid. 1806-1807 - ö. 1847\'den sonraDoğum YılıGörüntüle
6ÂRİFd. 1806 - ö. 1863Doğum YılıGörüntüle
7PERİŞAN, Vartand. 1820 - ö. 1881Ölüm YılıGörüntüle
8İRŞÂDÎ, Ahmedd. 1819-1820 - ö. 1880-1881Ölüm YılıGörüntüle
9HÜSEYİN HÜSNÎ EFENDİd. ? - ö. 1881Ölüm YılıGörüntüle
10HÂTİF, Mehmed Hâtif Efendid. ? - ö. 1849MeslekGörüntüle
11HIZIR, Hacı Hızır, Kürd Hızır, Güranlıd. ? - ö. 1845MeslekGörüntüle
12RÜŞDÎ, Sahaf Ebu'r-Reşid Ahmed Rüşdî Efendid. 1637-38 - ö. 3 Mayıs 1700MeslekGörüntüle
13İHLASÎ, Mehmedd. ? - ö. 1899Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14MİHRÂBÎd. ? - ö. 1920Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15KARA DEDEMd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16REŞÎD, Mustafad. ? - ö. 1759-60Madde AdıGörüntüle
17VÂKIF, Hoca Sa'adeddîn-zâde, Seyyid Yahyâ Vâkıf Efendid. ? - ö. 1737-38Madde AdıGörüntüle
18SÂ’İLÎ/SÂLİKÎ, Mehmed Efendid. ? - ö. 1553Madde AdıGörüntüle