Madde Detay
ÇÖREKÇİ-ZÂDE LÜTFÎ
(d. 1221/1806 - ö. 1299/1881)
tekke şairi
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Kastamonu’nun İsfendiyar Mahallesinde 1806 yılında dünyaya gelmiştir. "Çörekçizâde" lakabıyla tanınan Lütfî, Medrese eğitimini Kastamonu’da tamamlamış ardından İstanbul’a geçerek tahsil hayatına devam etmiştir. Daha sonra Kastamonu’ya dönüp Nasrullah meydanındaki İlmiye Medresesi’ne bitişik dükkânında sahaflık ve attarlık yaparak geçimini sağlayan Çörekçizâde Lütfî, Şâdi ve Meftûnî gibi Kastamonulu şairlerden etkilenmiş, Mahvî, Hasbî, Sırrî, Hıfzî gibi âşıklarla dostluk kurarak sanatını geliştirmiştir. Medrese tahsilinin de etkisiyle divan edebiyatı tarzında eserler de veren Lûfî’nin, halk edebiyatı tarzında çok sayıda koşması olduğu bilinmektedir (Şenel 2009: XXXIV).
Kastamonu’da bulunan Şeyh Şaban-ı Velî tekkesi zaâkirbaşlığını yapmış olan Lütfî'nin tekke edebiyatı içinde değerlendirilecek çok sayıda manzum eseri de bulunmaktadır. Çörekçizâde'nin bu manzumeleri de dâhil pek çok şiirinin kayıtlı olduğu 600 sayfalık bir nüsha Abdulkerim Abdulkadiroğlu'nun koleksiyonunda mevcuttur. Neslihan Yücel tez çalışmasında, Abdulkadiroğlu'nun bu eserleri Eş'ar-ı Lütfî Efendi adıyla yayımlamayı planladığını aktarsa da (Yücel 1993: 100) günümüzde Çörekçizâde Lütfî'ye ait bütünlüklü bir eser henüz yayımlanmamıştır. Şiirlerinde Lütf'î ve Lütfiyâ mahlasını kullanan şair 1881 yılında Kastamonu’da hayata gözlerini yummuştur. Çörekçizâde Lütfî’nin hayatı ve eserleri ile ilgili daha geniş bilgilere cönkler ve mecmualar üzerine yapılacak çalışmalarla ulaşmak mümkündür.
Kaynakça
Şenel, Süleyman (2009). Kastamonu’da Âşık Fasılları Türler/Çeşitler/Çeşitlemeler. C. 1. İnceleme. Kastamonu Valiliği İl Özel İdaresi Yay.
Yücel, Neslihan (1993). Kastamonu'da Âşıklık Geleneği ve Kastamonu'da Yetişen Âşıklar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: EBRU KİPAYYayın Tarihi: 18.02.2015Güncelleme Tarihi: 08.12.2020Eserlerinden Örnekler
Koşma
Seyre çıkmış gördüm bir melek-sûret,
Mısr-ı dilde Yusuf Kenan'a benzer.
Bu reviş, bu şîve, nedir bu hâlet,
Gonca-ı ruhsârı gülşâne benzer.
Afitâb-ı hüsnü şöhretin bulmuş,
Gören âşıkların aklı zây olmuş,
Nice üftâdeler hâk-i pay olmuş,
Cihânda emsalsiz hûbâne benzer.
Nigâh-ı hûnrîzi âşıka neşter,
Her nazar kıldıkça ciğerden geçer,
Lütfiyâ âşıkın yolunda dilber,
Şöyle bil kim hâk-i yeksâra benzer.
Yücel, Neslihan (1993). Kastamonu'da Âşıklık Geleneği ve Kastamonu'da Yetişen Âşıklar. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi. 100-101.
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 18.02.2015Güncelleme Tarihi: 08.12.2020Eserlerinden Örnekler
Koşma
Seyre çıkmış gördüm bir melek-sûret,
Mısr-ı dilde Yusuf Kenan'a benzer.
Bu reviş, bu şîve, nedir bu hâlet,
Gonca-ı ruhsârı gülşâne benzer.
Afitâb-ı hüsnü şöhretin bulmuş,
Gören âşıkların aklı zây olmuş,
Nice üftâdeler hâk-i pay olmuş,
Cihânda emsalsiz hûbâne benzer.
Nigâh-ı hûnrîzi âşıka neşter,
Her nazar kıldıkça ciğerden geçer,
Lütfiyâ âşıkın yolunda dilber,
Şöyle bil kim hâk-i yeksâra benzer.
Yücel, Neslihan (1993). Kastamonu'da Âşıklık Geleneği ve Kastamonu'da Yetişen Âşıklar. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi. 100-101.
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020Eserlerinden Örnekler
Koşma
Seyre çıkmış gördüm bir melek-sûret,
Mısr-ı dilde Yusuf Kenan'a benzer.
Bu reviş, bu şîve, nedir bu hâlet,
Gonca-ı ruhsârı gülşâne benzer.
Afitâb-ı hüsnü şöhretin bulmuş,
Gören âşıkların aklı zây olmuş,
Nice üftâdeler hâk-i pay olmuş,
Cihânda emsalsiz hûbâne benzer.
Nigâh-ı hûnrîzi âşıka neşter,
Her nazar kıldıkça ciğerden geçer,
Lütfiyâ âşıkın yolunda dilber,
Şöyle bil kim hâk-i yeksâra benzer.
Yücel, Neslihan (1993). Kastamonu'da Âşıklık Geleneği ve Kastamonu'da Yetişen Âşıklar. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi. 100-101.
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Koşma
Seyre çıkmış gördüm bir melek-sûret,
Mısr-ı dilde Yusuf Kenan'a benzer.
Bu reviş, bu şîve, nedir bu hâlet,
Gonca-ı ruhsârı gülşâne benzer.
Afitâb-ı hüsnü şöhretin bulmuş,
Gören âşıkların aklı zây olmuş,
Nice üftâdeler hâk-i pay olmuş,
Cihânda emsalsiz hûbâne benzer.
Nigâh-ı hûnrîzi âşıka neşter,
Her nazar kıldıkça ciğerden geçer,
Lütfiyâ âşıkın yolunda dilber,
Şöyle bil kim hâk-i yeksâra benzer.
Yücel, Neslihan (1993). Kastamonu'da Âşıklık Geleneği ve Kastamonu'da Yetişen Âşıklar. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi. 100-101.
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | KEL ÇAVUŞ | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | KÂNİ'Î | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | HASAN | d. 1865 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ŞEMSÎ HAYAL, Leblebici Baba, Süleyman | d. 1806 - ö. 1877 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | ÇAVUŞ-ZÂDE, Hâcı Hâlid Fâhir Efendi | d. 1806-1807 - ö. 1847\'den sonra | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | ÂRİF | d. 1806 - ö. 1863 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | PERİŞAN, Vartan | d. 1820 - ö. 1881 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | İRŞÂDÎ, Ahmed | d. 1819-1820 - ö. 1880-1881 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | HÜSEYİN HÜSNÎ EFENDİ | d. ? - ö. 1881 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | HÂTİF, Mehmed Hâtif Efendi | d. ? - ö. 1849 | Meslek | Görüntüle |
11 | HIZIR, Hacı Hızır, Kürd Hızır, Güranlı | d. ? - ö. 1845 | Meslek | Görüntüle |
12 | RÜŞDÎ, Sahaf Ebu'r-Reşid Ahmed Rüşdî Efendi | d. 1637-38 - ö. 3 Mayıs 1700 | Meslek | Görüntüle |
13 | İHLASÎ, Mehmed | d. ? - ö. 1899 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | MİHRÂBÎ | d. ? - ö. 1920 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | KARA DEDEM | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | REŞÎD, Mustafa | d. ? - ö. 1759-60 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | VÂKIF, Hoca Sa'adeddîn-zâde, Seyyid Yahyâ Vâkıf Efendi | d. ? - ö. 1737-38 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | SÂ’İLÎ/SÂLİKÎ, Mehmed Efendi | d. ? - ö. 1553 | Madde Adı | Görüntüle |