Zebercet Coşkun

(d. 11 Aralık 1933 / ö. -)
Yazar, araştırmacı, derlemeci
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

11.12.1933'te Bursa'nın Gemlik ilçesinde doğmuştur. Annesi Lütfiye Hanım, babası ise İbrahim Turan Bursa'dır. İstanbul'da Arnavutköy Kız Koleji'nin orta kısmını bitirmiştir. Resim çalışmaları yapmış, bazı karma sergilere katılmıştır. Eşi Suat Coşkun'un doktorluk görevi dolayısıyla on dört yıl Anadolu'nun çeşitli yerlerini dolaşmış ve Anadolu'yu, Anadolu insanını yakından tanıma imkânı bulmuştur. İstanbul'da yaşayan sanatçı iki çocuk annesidir.

Zebercet Coşkun, 1975 yılında yayımlanan ilk romanı Haçin ile Milliyet Roman Yarışması'nda dördüncü olmuştur.

Zebercet Coşkun, yazı hayatına Bitlis dergisinde 1966 yılında yayınladığı bir hikâye ile girmiştir. Araştırmaya dayalı "Efsaneler Şehri Bursa" ve "Efsanelerle Anadolu" başlıklı yazılarını Eflatun adlı dergide, "Tarih İçinde Gemlik ve Havalisi" yazı dizisini ise Gemlik Körfez gazetesinde yayımlamıştır.

Coşkun, 1975 yılında yayımlanan ve aynı yıl Milliyet Roman Yarışması'nda dördüncü olan Haçin adlı romanla tanınmıştır. Eski adı Haçin olan Adana'nın Saimbeyli ilçesinde geçen romanın çıkış noktası, yazarın Saimbeyli'de duydukları ve yaşadıklarıdır. Doktor olan kocasının görevi gereği Saimbeyli'ye gelen yazar, manastır bahçesinde gezerken geçmişte orada yaşananları dinlemiştir. Yazarı gezdiren hanımlar aynı zamanda içli ağıtlar yakmışlardır. Dinlediklerinden etkilenen yazar, Haçin'de yaşananların geçmişte gömülü kalmaması için, yazma kararı almıştır. (Aksoy 2004: 217). Romanda iki nokta göze çarpar, Haçin'de işgalci Fransızlar tarafından görevlendirilen kaymakam Çallıyan Efendi'nin tuttuğu notlar ve 1963 yılında Haçin'de olan yazarın geçmişte orada yaşananlar a dair dinledikleri. Milli Mücadele dönemini işleyen roman, Haçin'in zengin bölgesinde yaşayan Ermenileri, yoksul mahalledeki Türkleri, Amerikalıların idaresindeki bir kolejdeki gelişmeleri ön plana çıkararak Haçin'deki zor günleri ve kurtuluş mücadelesini irdelemektedir. Eser, Haçin'de Türkler ve Fransızlar tarafından kışkırtılan Ermeniler arasında yaşananları tarafsız, insani bir gözle ele almakta, karşılıklı olarak acıların yaşandığını vurgulamaktadır.

Yazarın ikinci romanı Elmanın Kurdu da yazarın gözlemlerine bağlı bir eserdir. Roman, Güneydoğu Anadolu'daki yokluklar, sıkıntılar üzerinde durmaktadır. Coşkun bu eserde kendisine Doktor Ali Yıldız tarafından verilen Sağlık Oteli adlı romandan yola çıkarak bölgenin problemlerini anlatmaya çalışmıştır.

Zebercet Coşkun, romanların dışında üç masal kitabı yayımlamıştır. Bunlardan ilki olan Altın Kale'nin Esrarı, yazarın çocukluğunda dinlediği ve Anadolu'da duyduğu anlatılara dayanmaktadır. İkincisi Kara Dev ile Kotan Ermeniceye de çevrilmiştir. Son masal kitabı Sihirli İnci ise yurt dışında yayımlanan Dünya Masal Antolojisi'nde yer bulmuş, beş masaldan oluşan bir eserdir.

Yazarın yayımladığı tek araştırma kitabı olan Kimler Geldi Kimler Geçti:Tarih İçinde Gemlik, başlıklı eser adından da anlaşılabileceği gibi yazarın doğduğu yer olan Gemlik'in geçmişi, tarihi ile ilgili bir çalışmadır.

Kaynakça

Aksoy, Ali (2004). "Haçin'i Yazmak Hüneri". Bursa Yazıları. Bursa. Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı Yay. 208-220.

Karaca, Nesrin Tağızade (2007). "Haçin Dedikleri... veya Bir Bölge ve Bir Roman". 38. Icanas Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi/Edebiyat Bilimi Sorunları ve Çözümleri Bildiriler Kitabı. Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yay. II: 899-921.

Necatigil, Behçet (1960). Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü. İstanbul: Varlık Yayınları.

Necatigil, Behçet (1971). Edebiyatımızda Eserler Sözlüğü. İstanbul: Varlık Yayınları.

? (2001). "Coşkun, Zebercet". Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. Cilt no: I. İstanbul: Yapı Kredi Yay. 271.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. HASAN YÜREK
Yayın Tarihi: 15.03.2018
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
HaçinMilliyet / İstanbul1975Roman
Altın Kale'nin EsrarıMilli Eğitim / İstanbul1988Masal
Kara Dev ile KotanRedhouse / İstanbul1990Masal
Sihirli İnciKültür Bakanlığı / Ankara1997Masal
"Kimler Geldi Kimler Geçti" (Tarih İçinde Gemlik)Körfez Ofset / Bursa1998Araştırma
Elmanın KurduDüşlem / Bursa2001Roman

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ZEKÎ, Refîk Efendi-zâde Mehmed Zekî Deded. 1821 - ö. 1882-83Doğum YeriGörüntüle
2ULVÎ, Yegânoğlu Ulvî Çelebid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3NÂMIK, Mehmed Nâmık Çelebi b. Hayyat İsmail Çelebid. ? - ö. 1712-13Doğum YeriGörüntüle
4Teoman Sarıkahyad. 1933 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5A. Necmettin Çangad. 10 Ekim 1933 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6UMMANÎ, Kurşun Saraçd. 1933 - ö. 1984Doğum YılıGörüntüle
7İBRAHİM AKSUd. 01.03.1956 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Fatma Günerd. 16 Mart 1926 - ö. 05 Aralık 2004MeslekGörüntüle
9Hasan Bülent Kahramand. 1 Eylül 1957 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Ümran Dağaşan Özlükd. 23 Mayıs 1954 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Mehmet Butakınd. 17 Nisan 1979 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Metin Balayd. 22 Ekim 1956 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13COŞKUNd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14İlkay Coşkund. 07 Şubat 1971 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15Gülbeyaz Hava Coşkund. 18 Mart 1977 - ö. ?Madde AdıGörüntüle