DİLSÛZ, Mehemmed Emîn

(d. ?/? - ö. ?/19. yy.)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mehemmed Emîn Tebrîzî'dir. Dilsûz şiirlerinde kullandığı mahlasıdır. Tebriz'de doğdu. Yoksul bir ailenin çocuğu olduğu için çocukluğu çok zor şartlarda geçti. Hicve eğilimi olması biraz da bu sebepledir. Medresede hocalık yaptığı için "Üstâd" sanıyla tanındı. Ufak çapta ticaretle uğraştı. Ölüm yeri ve ölüm tarihi bilinmemekle beraber Tebriz'de vefat ettiği tahmin edilmektedir.

Bilinen tek eseri Dîvân'ıdır. Farsça ve Türkçe manzumelerden oluşan bu Dîvân Tebriz'de defalarca basılmıştır. Dîvân'ı Hz. Ali için yazdığı Farsça bir kasideyle başlar. Hz. Muhammed ve Hz. Ali için yazdığı Türkçe kasidelerle devam eder ki bu kasideler en güzel manzumelerindendir. Daha sonra Kerbelâ Vak'ası için yazılmış nevha ve sînezenler gelir. Ardından Türkçe gazeller, muhammesler, sâkînâme, medhnâme ve rubâ'îler yer alır. Şiirleri hiciv ağırlıklıdır. Özellikle devrin şeyhülislamına "buğda" hakkında yazdığı hicviyesi ile muhammes şeklindeki Esnaftan Şikayet adlı hicviyesi çok ünlüdür. Şeyhülislama yazdığı hicviyeye daha sonra Seyyid Azim Şirvânî aslından daha güzel bir nazire yazmıştır.

Kaynakça

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1977). "Dilsûz, Mehemmed Emin Tebrîzî". C. II. İstanbul: Dergah Yay.

Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi (2003). "Dilsûz". Ankara: AKM Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 10.06.2014
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1YÛSUF/MUHLİS, Yûsuf Efendid. ? - ö. 1861-1876 arasıDoğum YeriGörüntüle
2ÂRİF, Ağa Hüseyind. ? - ö. 1813Doğum YeriGörüntüle
3CANİBÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4YÛSUF/MUHLİS, Yûsuf Efendid. ? - ö. 1861-1876 arasıDoğum YılıGörüntüle
5ÂRİF, Ağa Hüseyind. ? - ö. 1813Doğum YılıGörüntüle
6CANİBÎd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7YÛSUF/MUHLİS, Yûsuf Efendid. ? - ö. 1861-1876 arasıÖlüm YılıGörüntüle
8ÂRİF, Ağa Hüseyind. ? - ö. 1813Ölüm YılıGörüntüle
9CANİBÎd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10YÛSUF/MUHLİS, Yûsuf Efendid. ? - ö. 1861-1876 arasıMeslekGörüntüle
11ÂRİF, Ağa Hüseyind. ? - ö. 1813MeslekGörüntüle
12CANİBÎd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13YÛSUF/MUHLİS, Yûsuf Efendid. ? - ö. 1861-1876 arasıAlan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ÂRİF, Ağa Hüseyind. ? - ö. 1813Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15CANİBÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16YÛSUF/MUHLİS, Yûsuf Efendid. ? - ö. 1861-1876 arasıMadde AdıGörüntüle
17ÂRİF, Ağa Hüseyind. ? - ö. 1813Madde AdıGörüntüle
18CANİBÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle