NÛRÎ, Mehmed Nureddin Cerrahî

(d. ?/1678 - ö. ?/1721)
divan-tekke şairi
(Divan-Tekke / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mutasavvıf şair ve hattat olan Nûrî, 1678'de İstanbul’da Cerrahpaşa Camiinin karşısındaki Yağcızâde Konağında doğdu. Asıl adı Mehmed Nureddin Cerrahi’dir. Babası IV. Mehmed devrinde mirahor-ı sânîlik yapan Abdullah Ağa, annesi Emine Nesime Hanım'dır. Soyu ashaptan Ebu Ubeydetü’l-Cerrah’a ulaştığı için kendisine Cerrahi nisbesi verildiği söylenmekte ise de Cerrahpaşalı oluşundan dolayıdır, diyenler çoğunluktadır. Çocukluğunda Kur’an okumayı öğrendi, sülüs-nesih ve talik yazılarını meşketti. İstanbul’da medrese öğrenimi gördü. Şeyhülislâm Yenişehirli Abdullah Efendinin talebesi oldu. Meşhur Divan şairi Nâbî’den edebiyat dersleri aldı. 1696’da Mısır Mevleviyetine kadı olarak tayin edildi; ancak yola çıkmadan Üsküdar’daki Köstendil Müftüsü Şeyh Ali Efendi ile tanışarak Mısır’a gitmeyeceğini bildirip Şeyhe intisab etti. 1703’te sülûkunu tamamlayarak Halvetiye tarikatından icazet aldı. Karagümrük semtinde Canfeda Hatun Camiinin sağ yanında Bakkal İsmail Efendi adında bir zat tarafından yaptırılan eve yerleşerek ibadet ve irşatla meşgul oldu. Daha sonra Darüssaade Ağası Beşir Ağa, bir söylentiye göre de III. Ahmed tarafından Karagümrük’te inşa edilen Cerrahi Dergâhına taşındı ve vefatına kadar burada şeyhlik yaptı. Halvetiye tarikatının Ramazaniye kolunun bir şubesi olan Cerrahiye tarikatını tesis etti. İstanbul’da 1721 yılında vefat etti ve Cerrahi Dergâhı'nın mukabelehanesinde defnedildi. Hayatı, menakıbı ve tarikatı hakkında üç eser kaleme alındı. Nûrî mahlasıyla şiirler yazdı. Eserleri: Murşid-ı Dervişân, Evrâd-ı Kebîr, Evrâd-ı Sağir, Divan. 

Kaynakça

 "Nûrî" (2006). Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 6. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay. 654-655.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. YELİZ ÖZAY
Yayın Tarihi: 27.02.2015
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Ebû Seyyid Mehmed Efendi-zâde, Feyzullah Feyzî Efendid. 16 Ocak 1631 - ö. 1698Doğum YeriGörüntüle
2ŞÂKİR, Gümrükçü Hüseyin Paşa-zâde Hüseyin Şâkir Beyd. ? - ö. 1744-45Doğum YeriGörüntüle
3BODUR, Tevfikd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4İSHÂK, Ebûishâk-zâde İshâk Efendid. 1678-79 - ö. 1734Doğum YılıGörüntüle
5OPİJAČ, İbrahim el-Mostârîd. 1678 - ö. 1724-25Doğum YılıGörüntüle
6TATLI, Hasand. 1677/1678 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7SA'ÎD, Topkapılı-zâde Mehmed Efendid. ? - ö. 1721Ölüm YılıGörüntüle
8NİGÎNÎ, Mehmed (Mühürdâr) Çelebid. ? - ö. 18 Aralık 1721Ölüm YılıGörüntüle
9EDÎB, Rikabdâr Abdullah Ağa-zâde Hazîneli Süleyman Edîb Beyd. ? - ö. 1721-1722Ölüm YılıGörüntüle
10EMÎN/ÂRİF, Tokadî Şeyh Mehmed Emîn Efendid. 1664-65 - ö. 12 Eylül 1745MeslekGörüntüle
11MÜNÎF, Antâkî/Antakyalı Münîf Mustafa Efendid. ? - ö. 1743-44MeslekGörüntüle
12TÂC-ZÂDE, Mehmed Çelebi b. Tâceddin Buhârîd. ? - ö. 1587MeslekGörüntüle
13HAKKI, Bursalı İsmail Hakkı Bursevîd. 1652-1653 - ö. 20.07.1724Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14AHMED, Şeyh Gazzî Ahmed Efendid. 1644-1645 - ö. 27.01.1738Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15VÂHİDÎ, Şeyh Alî Vâhidî Efendid. ? - ö. 1764-1765Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ÂKİF, Hasan Âkifd. 1882 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17AŞKÎ, Hasan Efendid. ? - ö. 22 Ekim 1661Madde AdıGörüntüle
18SUHRÂNÎ, Monlâ-zâded. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle