Orhan Midhat Barbaros

O.M., Muhâmî Orhan Midhat
(d. 1894 / ö. 27 Temmuz 1964)
Yazar, Avukat, Öğretmen
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Ali Mahir Bey ile Ayşe Şaziye Hanım’ın oğlu olarak İstanbul’da doğdu. Kasımpaşa Bahriyesinde başkâtip olan babası, ek işler yaparak ailesini geçindiriyordu (Barbaros Gürel, 2008: 18-23).

Sekiz kardeşin en büyüğü olan Orhan Midhat, Bedreka-i İrfân ve Şişli Fransız Mektebinde gördüğü eğitimin ardından 1904’te Kabataş Lisesinden mezun oldu (Oktay, 1959: 62). 1911’de (Barbaros Gürel, 2008: 12) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesini pekiyi dereceyle bitirerek iş hayatına atıldı. 1914’te Deniz Harp Okulunda başladığı lisan, edebiyat ve coğrafya öğretmenliğinden 1919’da istifa etti. Bir süre yalnızca avukatlık ve yazarlıkla uğraştı (Oktay, 1959: 62). 1923’te Darülfünun Hukuk Medresesinde ders verdi (Durkheim, 1923: 1). 1930’lu yıllarda Serbest Fırka’nın İstanbul Vilayet İdare Heyetinde görev aldı (Yetkin, 1982: 104). İki çocuk babası yazar, kalp krizi geçirerek vefat etti (Çalışlar, 2011: 264).

Orhan Midhat, ilk yazısını 1911’de Mütalaa mecmuasında yayımladı (Oktay, 1959: 62). 1938’e kadar çeşitli dergilerde yazar ve mesul müdür sıfatıyla yer aldı. 1914-1923 yılları arasında çevirmenlik yaptı. Hukuk, toplum ve iktisatla ilgili dört kitap yazdı.

Çalışmalarının çeşitliliğine rağmen edebî kimliğini romancı olarak kurdu. 1917-1925 yılları arasında “popüler” olarak nitelendirilebilecek yedi roman kaleme aldı. Eserlerinde aşk, vatan sevgisi, görücü usulü evlilik, eski ve yeni neslin çatışması, ahlaki yozlaşma gibi konuları işledi. Toplumsal değişimin çarpık yönlerine ayna tuttuğu bu eserlerde, müstehcen ifadelere sıklıkla yer verdi. Ayrıca iki öykü kitabı bulunan yazar, eserlerinin kuruluşunda ve içerik ögelerinde Tanzimat romanlarından beslendi. Toplumu eğitme amacı güttüğü için sade ve anlaşılır bir dil kullandı.

Kaynakça

Barbaros Gürel, İnci (2008). Bir Yaşamdan. İstanbul: Berfin Yayınları.

Çalışlar, Oral (2011). Portreler. İstanbul: Everest Yayınları.

Durkheim, Emile (1923). İctimâî Taksîm-i A’mâl. çev. O. Midhat [Barbaros]. İstanbul: Matbaa-i Amire.

Oktay, Afşin (1958). Biyoğrafiler Ansiklopedisi. Ankara: Bereket Matbaası.

Yetkin, Çetin (1982). Serbest Cumhuriyet Fırkası Olayı. [İstanbul?]: Karacan Yayınları.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: BETÜL SOLMAZ
Yayın Tarihi: 09.09.2018
Güncelleme Tarihi: 09.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
İçtimai İnkılaplar: İslamiyetin Mazi, Hâl ve İstikbaliCemiyet Kütüphanesi / İstanbul1916Diğer
Kahraman Türk KızıCemiyet Kütüphanesi / İstanbul1917Roman
Kanlı MuaşakaCemiyet Kütüphanesi / İstanbul1917Roman
Genç ve GüzelKitâbhâne-i Sûdî / İstanbul1918Roman
Küçük GelinKitâbhâne-i Sûdî / İstanbult.y.Roman
Hıyanetİtimat Kütüphanesi / İstanbul1920Hikâye
Şişli HayatıKitâbhâne-i Sûdî / İstanbul1923Roman
Aşk İhtiyacıİkbal Kütüphanesi Sahibi Hüseyin / İstanbul1924Roman
İktisadi İlletlerimizKitâbhâne-i Sûdî / İstanbul1924Diğer
Kırmızı KitapMarifet Matbaası / İstanbul1924Diğer
Meçhul Kanİkbal Kütüphanesi Sahibi Hüseyin / İstanbul1925Roman
Büyük Gazi'nin Karşısında: Hisler ve FikirlerMatbaa-i Osmaniye / İstanbul1927Diğer
Kızlarımızın Katilleri GangsterlerZigomala Basımevi / İstanbul1945Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1CEMÂL, Yûsuf Cemâl Molla Beyd. 1867 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Ayşe Çolakoğlud. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ŞEYHÎ/LÂLÎ, Şeyh Mehmed Memiş Efendid. ? - ö. 1723-24Doğum YeriGörüntüle
4ALİ AĞA HALHALİd. 1894 - ö. 1989Doğum YılıGörüntüle
5Abdulla Kadirîd. 10 Nisan 1894 - ö. 4 Kasım 1938Doğum YılıGörüntüle
6MEYİTTÎ/SIRRİ, Süleyman Özdolapd. 1894 - ö. 1963Doğum YılıGörüntüle
7Umran Nazif Yiğiterd. 21 Mart 1915 - ö. 28 Aralık 1964Ölüm YılıGörüntüle
8Melek Hiçd. 1893? - ö. 6 Ocak 1964Ölüm YılıGörüntüle
9FEYZİ MİRZAOĞLUd. 1896 - ö. 1964Ölüm YılıGörüntüle
10Hüsnü Açıksözd. 1896 - ö. 27 Ağustos 1939MeslekGörüntüle
11Üzeyir Gündüzd. 1 Mart 1950 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Özer Revanoğlud. 1938 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Manastırlı Mehmed Rifatd. 1851 - ö. 1907Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14İrfan Hazard. 1898 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Ali Selahattin Yiğitoğlud. 1887 - ö. 31 Aralık 1939Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Orhan Gökdemird. 1963 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Orhan Pamukd. 07 Haziran 1952 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18GARİP, Süleyman Orhand. 1929 - ö. ?Madde AdıGörüntüle