İffet Halim Oruz

Oruz
(d. 1904 / ö. 20 Ağustos 1993)
Yazar, Şair, Bürokrat
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Yazı ve şiirlerinde "Oruz" imzasını da kullandı. 1904 yılında İstanbul'da doğdu. Babası, maliye nezareti memurluklarında bulunmuş olan Bursalı Fincanizade Nizamettin Bey, büyükbabası şair Hilmi Efendi, annesi Moralı Rifat Efendi'nin kızı ve kıymetli şairlerimizden Faruk Nafiz Çamlıbel'in halası Saide Hanım'dır. İlk ve ortaöğrenimini İstanbul Erenköy Kız Lisesi'nde tamamladı. Sonra İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'ni bitirdi (1940). Ticaret Bakanlığı'nda ve İstanbul Belediyesi'nde Fiyat Murakabe Bürosu şefliği, İthalatçılar Birliği Fiyat Kontrolü Bürosu müdürlüğü görevlerinde bulundu (1941-45). General Halim Oruz'la evlendi. Bir çocuk annesidir.

On dört yaşından itibaren vezinli ve kafiyeli şiirler yazmaya başladı (Yazar 1941: 14). İlk yazılarını 1927'de Diyarbakır'da Halk Sesi adlı gazetede yayımladı. İlk şiir kitabı Füsun'u 1928 yılında çıkardı. 19 şiirden oluşan bu ilk kitapta hece vezniyle yazdığı ve Diyarbakır, İstanbul ve kadın temalarına yoğunlaşan şiirlerini bir araya getirdi. Şair, 1931 yılında ikinci şiir kitabı Tul Daireleri'ni, Cumhuriyet'in onuncu yılı münasebetiyle Burla (1933) adlı üç perdelik piyesi yayımladı. Güçlü bir hatip olan İffet Halim, 1927'den 1935'e kadar çeşitli mekân ve toplantılarda yaptığı konuşmalardan bir seçkiyi 1936 yılında Arkadaşlar adıyla neşretti. İkinci Dünya Savaşı esnasında devleti dolandıran organizasyonlar ve karaborsayı konu edinen İstifçi adlı romanını Kadın gazetesinde tefrika etti. Oruz, 1965 yılında üçüncü şiir kitabı Kışın Bahar'ı yayımladı. Türklük, kahramanlık ve vatan sevgisi gibi temaları didaktik bir üslupla işlediği şiirleriyle tanınan İffet Halim Oruz'un özellikle Türkiye'de kadın hareketleri üzerine inceleme kitapları da vardır.

Kaynakça

Köse, Erdal (2006). İffet Halim Oruz`un Hayatı, Sanatı, Eserleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Yalçın, Murat (Ed., 2010). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi (3. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. C. II. s. 785-786.

Yazar, Mehmet Behçet (24.3.1941). "İffet Halim Oruz". Yedigün. C. 17. S. 420. s. 14.

Yıldırım, Tahsin (2006). Edebiyatımızda Müstear İsimler. İstanbul: Selis Yayınları.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NECATİ TONGA
Yayın Tarihi: 16.08.2018
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Füsun? / İstanbul1928Şiir
Tul DaireleriHakimiyeti Milliye Matbaası / Ankara1931Şiir
Burla: Manzum OyunMaarif Vekaleti Yay. / Ankara1933Tiyatro
Yeni Türkiye'de KadınHakimiyeti Milliye Matbaası / Ankara1933İnceleme
Arkadaşlar!Selâmet Basımevi / İstanbul1936Sohbet
Türkiye'de Fiyat Murakabesi: Mevzuat ve Tatbikat? / İstanbul1944Diğer
Kışın BaharÇolakoğlu Matbaası / İstanbul1965Şiir
Atatürk Döneminde Türkiye'de Kadın DevrimiGül Matbaası / İstanbul1986İnceleme
Türkiye'de Kadın DevrimiGül Matbaası / İstanbul1986İnceleme
İstifçiSalkımsöğüt Yay. / Erzurum2012Roman

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Adli Morand. 1919 - ö. 1981Doğum YeriGörüntüle
2RE’FET, Mehmed Azîz, Vâsık-zâde, Madrûb-zâded. 1723 - ö. 1765Doğum YeriGörüntüle
3Ahmet Muhip Dıranasd. 1908 - ö. 21 Haziran 1980Doğum YeriGörüntüle
4Ahmet Naimd. 1904 - ö. 24 Nisan 1967Doğum YılıGörüntüle
5HESEN MÜLKÜLÜd. 1904 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Azmiye Hami Güvend. 1904 - ö. 1954Doğum YılıGörüntüle
7Şahinkaya Dild. 18 Haziran 1931 - ö. 13 Nisan 1993Ölüm YılıGörüntüle
8ALİ, Ali Akışd. 1929 - ö. 03.06.1993Ölüm YılıGörüntüle
9Meliha Avni Sözend. 1905 - ö. 29 Mart 1993Ölüm YılıGörüntüle
10Zeynep Sati Yalçınd. 10 Ağustos 1972 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Mahmut Şevket Özdönmezd. 13 Temmuz 1873 - ö. 1954MeslekGörüntüle
12MATRİ, Ketad. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13Semih Kaplanoğlud. 04 Nisan 1963 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14İnci Adalıd. 07 Haziran 1948 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Salih Tüzün Bozbeyoğlud. 1936 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16NÂFİ', Abdünnâfi' İffet Efendid. 1823 - ö. 1891Madde AdıGörüntüle
17Tektaş Ağaoğlud. 3 Mart 1934 - ö. 8 Ocak 2018Madde AdıGörüntüle
18Halim Şafakd. 29 Eylül 1962 - ö. ?Madde AdıGörüntüle