PERİŞÂNÎ, Molla Mehmet

(d. ? / ö. ?)
âşık
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Molla Mehmet 19. yüzyılın son çeyreği ile 20. yüzyılın ilk yarısında Sivas'ın Merkez ilçesine bağlı Çongar köyünde yaşamıştır. Doğum tarihi hakkında kesin bilgi yoktur. Şiirlerinde Perişanî mahlasını kullanmıştır. Perişanî mahlasını o zamanın âlimlerinden sayılan Tahyurtlu Hacı Said Efendi kendisine vermiştir. Molla Mehmet'in babası Mustafa, aslen Çongar köyü yakınlarında yer alan Hanlı köyündendir. Çongar’a daha sonra göç etmiştir. Ömrü fakirlik içerisinde geçen Perişanî, anlatılanlara göre kişilik olarak saf ve temiz bir insandır. Nakşıbendi tarikatine intisab etmiş, ömrünün çoğunu oruç tutarak geçirmiştir. Onun bu durumu, hakkında çeşitli menkıbeler ortaya çıkmasına neden olmuş, halk onun keramet sahibi bir insan olduğuna inanmıştır (Pürlü 2002: 239). Doğduğu köy olan Çongar’da vefat eden Molla Mehmet’in mezarı da aynı köyde (Kaya 2009: 403) olup ne zaman öldüğü bilinmemektedir.

Perişanî'nin şiirlerini yazmış olduğu defteri oğlu tarafından ırmağa düşürülerek kaybedilmiştir. Bu sebeple ne yazık ki günümüze kadar birkaç şiiri ulaşabilmiştir. Bunlar; "Kıtlık Destanı" ve "İhtiyarlık Destanı"dır. Bazı şiirlerinin başkaları tarafından yazılmış olma ihtimali ile zamanla ortaya çıkabileceği ümit edilmektedir. Mevcut şiirlerine bakıldığında Perişanî'nin güçlü bir şair olduğu anlaşılmaktadır (Pürlü 2002: 239-242).

Kaynakça

Karakuş, Mesut (2002). Sivas Güney Köyü Halk Edebiyatı Örnekleri. Bitirme Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi. 

Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şâirleri IV. Sivas: Önder Matbaacılık.

Pürlü, Kadir (2002). Sivas'ta İlbeyli Türkmenleri I. Sivas: Doğan Matbaacılık.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. DOĞAN KAYA - ARAŞ. GÖR. MURAT ÇİL
Yayın Tarihi: 05.03.2019
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ESRAFİL, Esrafil Akyold. 1950 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2MUSTAFA, Mustafa Kavakd. 1924 - ö. 2001Doğum YeriGörüntüle
3ALİ SULTAN, Ali Tozkoparand. 1944? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ESRAFİL, Esrafil Akyold. 1950 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5MUSTAFA, Mustafa Kavakd. 1924 - ö. 2001Doğum YılıGörüntüle
6ALİ SULTAN, Ali Tozkoparand. 1944? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7ESRAFİL, Esrafil Akyold. 1950 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8MUSTAFA, Mustafa Kavakd. 1924 - ö. 2001Ölüm YılıGörüntüle
9ALİ SULTAN, Ali Tozkoparand. 1944? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10ESRAFİL, Esrafil Akyold. 1950 - ö. ?MeslekGörüntüle
11MUSTAFA, Mustafa Kavakd. 1924 - ö. 2001MeslekGörüntüle
12ALİ SULTAN, Ali Tozkoparand. 1944? - ö. ?MeslekGörüntüle
13ESRAFİL, Esrafil Akyold. 1950 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14MUSTAFA, Mustafa Kavakd. 1924 - ö. 2001Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ALİ SULTAN, Ali Tozkoparand. 1944? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ESRAFİL, Esrafil Akyold. 1950 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17MUSTAFA, Mustafa Kavakd. 1924 - ö. 2001Madde AdıGörüntüle
18ALİ SULTAN, Ali Tozkoparand. 1944? - ö. ?Madde AdıGörüntüle