Türâbî/Nidâî, Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi

(d. ?/? - ö. 1131/1718)
hattat, ser-müezzin, vakanüvis, şair
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

  İstanbullu olan Türâbî kaynaklarda Nidâî ve Yekçeşm Mehmed isimleriyle de zikredilmektedir.

  Tuhfe-i Hattâtîn’de anlatıldığı üzere Koca Mustafa Paşa Camii yakınlarında oturan Mehmed Çelebi bu vesileyle de meşhur hattat Hâfız Osman’dan hatta icazet aldı. Katılmış olduğu Belgrad seferi sırasında 1102/1690 tarihinde kaza eseri tek gözünü kaybedince “Yekçeşm” lakabıyla anılmaya başlayan Mehmed Türâbî, ser-müezzin-i şehriyârî olması yanında bir çok kez vakanüvislik de yapmıştır. Müstakimzâde Süleyman Sadeddin yine Tuhfe-i Hattâtîn isimli eserinde “Figân” kelimesinin ebced hesabıyla onun ölüm tarihi olan 1131/1718 tarihini işaret ettiğini belirtmektedir.

 Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi, celî müsennâ tarzı yazıda başarılı bir hattat olarak gösterilmiştir. Hâfız Osman’ın meşhur öğrencileri arasında gösterilmektedir. Bugün Beyazıt’ta Besim Ömer Paşa Caddesi ile Profesör Ümit Yaşar Doğanay Sokağı’nın kesiştiği yerde yer alan Kaptân-ı deryâ Hacı İbrahim Paşa’nın yaptırdığı camide bulunan levhaların onun tarafından yazıldığı belirtilmektedir. Müezzinlliği sebebiyle “Nidâî” mahlasını alıp “basit” şiirler söylediği ifade ediliyorsa da bu şiir örneklerine tesadüf edilmemektedir.

Kaynakça

Alparslan, Ali (1999). Osmanlı Hat Sanatı Tarihi. İstanbul: YKY. 71.

Altınok, Baki Yaşa (2006). Turâbî Dîvânı/Yanbolulu Ali Turâbî Baba. İstanbul: Horasan Yay. 14.

Azar, Birol (2005). Türabî Divânı (İnceleme-Metin). Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi. 78.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şâirleri. Ankara: Akçağ Yay. 440.

Müstakimzâde Süleyman Sadedddin Efendi (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: Devlet Matbaaası. 485-86.

Tuman, Mehmed Nâil (2001). Tuhfe-i Nâilî. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay. 129.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MÜJGÂN ÇAKIR
Yayın Tarihi: 01.09.2014
Güncelleme Tarihi: 23.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1VÂHÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2SAFÂYî, Mustafa Deded. ? - ö. 1688-89Doğum YeriGörüntüle
3VEFÂ, Müstakîm-zâde Şeyh Mustafa Vefâ Efendid. ? - ö. Mart-Nisan 1724Doğum YeriGörüntüle
4VÂHÎd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5SAFÂYî, Mustafa Deded. ? - ö. 1688-89Doğum YılıGörüntüle
6VEFÂ, Müstakîm-zâde Şeyh Mustafa Vefâ Efendid. ? - ö. Mart-Nisan 1724Doğum YılıGörüntüle
7VÂHÎd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8SAFÂYî, Mustafa Deded. ? - ö. 1688-89Ölüm YılıGörüntüle
9VEFÂ, Müstakîm-zâde Şeyh Mustafa Vefâ Efendid. ? - ö. Mart-Nisan 1724Ölüm YılıGörüntüle
10VÂHÎd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11SAFÂYî, Mustafa Deded. ? - ö. 1688-89MeslekGörüntüle
12VEFÂ, Müstakîm-zâde Şeyh Mustafa Vefâ Efendid. ? - ö. Mart-Nisan 1724MeslekGörüntüle
13VÂHÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14SAFÂYî, Mustafa Deded. ? - ö. 1688-89Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15VEFÂ, Müstakîm-zâde Şeyh Mustafa Vefâ Efendid. ? - ö. Mart-Nisan 1724Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16VÂHÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17SAFÂYî, Mustafa Deded. ? - ö. 1688-89Madde AdıGörüntüle
18VEFÂ, Müstakîm-zâde Şeyh Mustafa Vefâ Efendid. ? - ö. Mart-Nisan 1724Madde AdıGörüntüle