Türâbî/Nidâî, Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi

(d. ?/? - ö. 1131/1718)
hattat, ser-müezzin, vakanüvis, şair
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

  İstanbullu olan Türâbî kaynaklarda Nidâî ve Yekçeşm Mehmed isimleriyle de zikredilmektedir.

  Tuhfe-i Hattâtîn’de anlatıldığı üzere Koca Mustafa Paşa Camii yakınlarında oturan Mehmed Çelebi bu vesileyle de meşhur hattat Hâfız Osman’dan hatta icazet aldı. Katılmış olduğu Belgrad seferi sırasında 1102/1690 tarihinde kaza eseri tek gözünü kaybedince “Yekçeşm” lakabıyla anılmaya başlayan Mehmed Türâbî, ser-müezzin-i şehriyârî olması yanında bir çok kez vakanüvislik de yapmıştır. Müstakimzâde Süleyman Sadeddin yine Tuhfe-i Hattâtîn isimli eserinde “Figân” kelimesinin ebced hesabıyla onun ölüm tarihi olan 1131/1718 tarihini işaret ettiğini belirtmektedir.

 Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi, celî müsennâ tarzı yazıda başarılı bir hattat olarak gösterilmiştir. Hâfız Osman’ın meşhur öğrencileri arasında gösterilmektedir. Bugün Beyazıt’ta Besim Ömer Paşa Caddesi ile Profesör Ümit Yaşar Doğanay Sokağı’nın kesiştiği yerde yer alan Kaptân-ı deryâ Hacı İbrahim Paşa’nın yaptırdığı camide bulunan levhaların onun tarafından yazıldığı belirtilmektedir. Müezzinlliği sebebiyle “Nidâî” mahlasını alıp “basit” şiirler söylediği ifade ediliyorsa da bu şiir örneklerine tesadüf edilmemektedir.

Kaynakça

Alparslan, Ali (1999). Osmanlı Hat Sanatı Tarihi. İstanbul: YKY. 71.

Altınok, Baki Yaşa (2006). Turâbî Dîvânı/Yanbolulu Ali Turâbî Baba. İstanbul: Horasan Yay. 14.

Azar, Birol (2005). Türabî Divânı (İnceleme-Metin). Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi. 78.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şâirleri. Ankara: Akçağ Yay. 440.

Müstakimzâde Süleyman Sadedddin Efendi (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: Devlet Matbaaası. 485-86.

Tuman, Mehmed Nâil (2001). Tuhfe-i Nâilî. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay. 129.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MÜJGÂN ÇAKIR
Yayın Tarihi: 01.09.2014
Güncelleme Tarihi: 23.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HANÎF, İbrahim Hanîf Beyd. ? - ö. Aralık 1775Doğum YeriGörüntüle
2MÜDÂMÎ, Müdâmî Beyd. ? - ö. 1552Doğum YeriGörüntüle
3SÂMİH, Nasûhî-zâde Mehmed Sâmih Efendid. ? - ö. 1894Doğum YeriGörüntüle
4HANÎF, İbrahim Hanîf Beyd. ? - ö. Aralık 1775Doğum YılıGörüntüle
5MÜDÂMÎ, Müdâmî Beyd. ? - ö. 1552Doğum YılıGörüntüle
6SÂMİH, Nasûhî-zâde Mehmed Sâmih Efendid. ? - ö. 1894Doğum YılıGörüntüle
7HANÎF, İbrahim Hanîf Beyd. ? - ö. Aralık 1775Ölüm YılıGörüntüle
8MÜDÂMÎ, Müdâmî Beyd. ? - ö. 1552Ölüm YılıGörüntüle
9SÂMİH, Nasûhî-zâde Mehmed Sâmih Efendid. ? - ö. 1894Ölüm YılıGörüntüle
10HANÎF, İbrahim Hanîf Beyd. ? - ö. Aralık 1775MeslekGörüntüle
11MÜDÂMÎ, Müdâmî Beyd. ? - ö. 1552MeslekGörüntüle
12SÂMİH, Nasûhî-zâde Mehmed Sâmih Efendid. ? - ö. 1894MeslekGörüntüle
13HANÎF, İbrahim Hanîf Beyd. ? - ö. Aralık 1775Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14MÜDÂMÎ, Müdâmî Beyd. ? - ö. 1552Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SÂMİH, Nasûhî-zâde Mehmed Sâmih Efendid. ? - ö. 1894Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HANÎF, İbrahim Hanîf Beyd. ? - ö. Aralık 1775Madde AdıGörüntüle
17MÜDÂMÎ, Müdâmî Beyd. ? - ö. 1552Madde AdıGörüntüle
18SÂMİH, Nasûhî-zâde Mehmed Sâmih Efendid. ? - ö. 1894Madde AdıGörüntüle