Türâbî/Nidâî, Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi

(d. ?/? - ö. 1131/1718)
hattat, ser-müezzin, vakanüvis, şair
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

  İstanbullu olan Türâbî kaynaklarda Nidâî ve Yekçeşm Mehmed isimleriyle de zikredilmektedir.

  Tuhfe-i Hattâtîn’de anlatıldığı üzere Koca Mustafa Paşa Camii yakınlarında oturan Mehmed Çelebi bu vesileyle de meşhur hattat Hâfız Osman’dan hatta icazet aldı. Katılmış olduğu Belgrad seferi sırasında 1102/1690 tarihinde kaza eseri tek gözünü kaybedince “Yekçeşm” lakabıyla anılmaya başlayan Mehmed Türâbî, ser-müezzin-i şehriyârî olması yanında bir çok kez vakanüvislik de yapmıştır. Müstakimzâde Süleyman Sadeddin yine Tuhfe-i Hattâtîn isimli eserinde “Figân” kelimesinin ebced hesabıyla onun ölüm tarihi olan 1131/1718 tarihini işaret ettiğini belirtmektedir.

 Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi, celî müsennâ tarzı yazıda başarılı bir hattat olarak gösterilmiştir. Hâfız Osman’ın meşhur öğrencileri arasında gösterilmektedir. Bugün Beyazıt’ta Besim Ömer Paşa Caddesi ile Profesör Ümit Yaşar Doğanay Sokağı’nın kesiştiği yerde yer alan Kaptân-ı deryâ Hacı İbrahim Paşa’nın yaptırdığı camide bulunan levhaların onun tarafından yazıldığı belirtilmektedir. Müezzinlliği sebebiyle “Nidâî” mahlasını alıp “basit” şiirler söylediği ifade ediliyorsa da bu şiir örneklerine tesadüf edilmemektedir.

Kaynakça

Alparslan, Ali (1999). Osmanlı Hat Sanatı Tarihi. İstanbul: YKY. 71.

Altınok, Baki Yaşa (2006). Turâbî Dîvânı/Yanbolulu Ali Turâbî Baba. İstanbul: Horasan Yay. 14.

Azar, Birol (2005). Türabî Divânı (İnceleme-Metin). Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi. 78.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şâirleri. Ankara: Akçağ Yay. 440.

Müstakimzâde Süleyman Sadedddin Efendi (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: Devlet Matbaaası. 485-86.

Tuman, Mehmed Nâil (2001). Tuhfe-i Nâilî. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay. 129.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MÜJGÂN ÇAKIR
Yayın Tarihi: 01.09.2014
Güncelleme Tarihi: 23.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Caner Bilginerd. 01 Haziran 1967 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2HÜSNÎ, Hasan Hüsnî Efendid. ? - ö. 1829Doğum YeriGörüntüle
3Debîrî, Hâki Biraderid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Caner Bilginerd. 01 Haziran 1967 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5HÜSNÎ, Hasan Hüsnî Efendid. ? - ö. 1829Doğum YılıGörüntüle
6Debîrî, Hâki Biraderid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Caner Bilginerd. 01 Haziran 1967 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8HÜSNÎ, Hasan Hüsnî Efendid. ? - ö. 1829Ölüm YılıGörüntüle
9Debîrî, Hâki Biraderid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10Caner Bilginerd. 01 Haziran 1967 - ö. ?MeslekGörüntüle
11HÜSNÎ, Hasan Hüsnî Efendid. ? - ö. 1829MeslekGörüntüle
12Debîrî, Hâki Biraderid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13Caner Bilginerd. 01 Haziran 1967 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HÜSNÎ, Hasan Hüsnî Efendid. ? - ö. 1829Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Debîrî, Hâki Biraderid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Caner Bilginerd. 01 Haziran 1967 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17HÜSNÎ, Hasan Hüsnî Efendid. ? - ö. 1829Madde AdıGörüntüle
18Debîrî, Hâki Biraderid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle