NÛRÎ, Mehmed Nureddin Cerrahî

(d. ?/1678 - ö. ?/1721)
divan-tekke şairi
(Divan-Tekke / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mutasavvıf şair ve hattat olan Nûrî, 1678'de İstanbul’da Cerrahpaşa Camiinin karşısındaki Yağcızâde Konağında doğdu. Asıl adı Mehmed Nureddin Cerrahi’dir. Babası IV. Mehmed devrinde mirahor-ı sânîlik yapan Abdullah Ağa, annesi Emine Nesime Hanım'dır. Soyu ashaptan Ebu Ubeydetü’l-Cerrah’a ulaştığı için kendisine Cerrahi nisbesi verildiği söylenmekte ise de Cerrahpaşalı oluşundan dolayıdır, diyenler çoğunluktadır. Çocukluğunda Kur’an okumayı öğrendi, sülüs-nesih ve talik yazılarını meşketti. İstanbul’da medrese öğrenimi gördü. Şeyhülislâm Yenişehirli Abdullah Efendinin talebesi oldu. Meşhur Divan şairi Nâbî’den edebiyat dersleri aldı. 1696’da Mısır Mevleviyetine kadı olarak tayin edildi; ancak yola çıkmadan Üsküdar’daki Köstendil Müftüsü Şeyh Ali Efendi ile tanışarak Mısır’a gitmeyeceğini bildirip Şeyhe intisab etti. 1703’te sülûkunu tamamlayarak Halvetiye tarikatından icazet aldı. Karagümrük semtinde Canfeda Hatun Camiinin sağ yanında Bakkal İsmail Efendi adında bir zat tarafından yaptırılan eve yerleşerek ibadet ve irşatla meşgul oldu. Daha sonra Darüssaade Ağası Beşir Ağa, bir söylentiye göre de III. Ahmed tarafından Karagümrük’te inşa edilen Cerrahi Dergâhına taşındı ve vefatına kadar burada şeyhlik yaptı. Halvetiye tarikatının Ramazaniye kolunun bir şubesi olan Cerrahiye tarikatını tesis etti. İstanbul’da 1721 yılında vefat etti ve Cerrahi Dergâhı'nın mukabelehanesinde defnedildi. Hayatı, menakıbı ve tarikatı hakkında üç eser kaleme alındı. Nûrî mahlasıyla şiirler yazdı. Eserleri: Murşid-ı Dervişân, Evrâd-ı Kebîr, Evrâd-ı Sağir, Divan. 

Kaynakça

 "Nûrî" (2006). Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 6. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay. 654-655.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. YELİZ ÖZAY
Yayın Tarihi: 27.02.2015
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ÂDİLE, Âdile Sultand. 1826 - ö. 1899Doğum YeriGörüntüle
2MEVCÎ, Defterdar Mehmed Paşad. ? - ö. 1643Doğum YeriGörüntüle
3SEDÂD ALİ BEY, Cevdet Paşa-zâded. 1857 - ö. 1900Doğum YeriGörüntüle
4TATLI, Hasand. 1677/1678 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5İSHÂK, Ebûishâk-zâde İshâk Efendid. 1678-79 - ö. 1734Doğum YılıGörüntüle
6AFVÎ, Yakubd. 1678 - ö. 1736-37Doğum YılıGörüntüle
7EDÎB, Rikabdâr Abdullah Ağa-zâde Hazîneli Süleyman Edîb Beyd. ? - ö. 1721-1722Ölüm YılıGörüntüle
8HALÎLd. ? - ö. 1721-22Ölüm YılıGörüntüle
9SA'ÎD, Topkapılı-zâde Mehmed Efendid. ? - ö. 1721Ölüm YılıGörüntüle
10RASİM, Mustafa, Acemoğlud. 1829 - ö. 1892MeslekGörüntüle
11NECÎB, Sultan Ahmed-i Sâlis b. Sultan IV. Mehmedd. 31 Ocak 1673 - ö. 24 Haziran 1736MeslekGörüntüle
12İFFETÎ, Abdülkerim-zâde Hâfız Mustafa İffetî Efendid. ? - ö. 17 Eylül 1726MeslekGörüntüle
13RIZÂ, Neccâr-zâde Şeyh Rızâd. 1679-80 - ö. 07.02.1746Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ŞEMSÎ, Seyyîd Mehmed Şemseddîn Efendid. ? - ö. 1812-1813Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15NESÎB, Gazzî-zâde Mustafa Nesîb Efendid. 1722-1723 - ö. 24.10.1787Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ARAB-ZÂDE, Mehmed Efendid. ? - ö. 1561Madde AdıGörüntüle
17GAFFÂR / GAFFÂRÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18HAKKI, İsmâil Hakkı Efendi, Silivrilid. 1819 - ö. 1845Madde AdıGörüntüle