Rıza Ümit

(d. 1922 / ö. 1977)
Şair, Öğretmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Erzurum'da doğdu. Sunucu Güner Ümit'in babasıdır. İlk ve ortaokulu Kars'ta okudu. 1939'da Sivas İlköğretmen Okulu'nu bitirerek yurdun çeşitli yerlerinde öğretmenlik ve yöneticilik yaptı. Ankara Keçiören Çizmeci İlkokulu öğretmeni iken 1970 yılında kendi isteğiyle emekliye ayrıldı. 1977 yılında öldü.

Rıza Ümit, Kars Ortaokulu'nda öğrenciyken şiirleriyle Türkçe öğretmeni olan Halide Nusret Zorlutuna'nın dikkatini çekmiştir. Onun teşvik ve himayesini gören Ümit, ilk şiirlerini Yedigün, Çınaraltı, Varlık gibi dergilerde yayımlamıştır. Hece ve aruz ölçüsüyle şiirler yazmış, Yunus Emre ve Fuzuli'nin özelliklerini birleştiren bir şair olmuştur. Mistik, sıcak, derinlikli ve düşündürücü şiirlere imza atmıştır.

Şairin son dönemdeki yakın arkadaşlarından biri olan Halil Soyuer, hatıralarında Rıza Ümit'in şiir dünyası ile ilgili şu tespitleri yapar: "Rıza Ümit'in köklü bir din eğitimi ile yuğrulduğu şiirlerinden belli oluyordu. Allah sevgisini mısra mısra dile getiriyor ve bundan gurur da duyuyordu: 'Eğer bilmeyen varsa / Şayet bizi ararsa / Arayan bana yârsa / Bir seher Allah diye / Yanarken bulsun beni.' Rıza Ümit, şiirlerini aruz ve hece vezniyle yazardı. Rubai tarzının en güzel örneklerini vermişlerden biriydi. Yunus Emre'ye deli gibi vurgun olduğundan, koşma tarzındaki şiirlerinde Allah sevgisini yüceltirdi. Şiirlerinin Allah tarafından ilham yoluyla yazdırılan dizeler olduğunu söyler dururdu. Rıza Ümit, Türk musikisine de vâkıftı. Nota ve usul bilir, çok güzel de ut çalardı. Keçiören'in Ünal Sokağı'ndaki evinin bahçesinde yaz aylarında musiki günleri düzenler, Keçiören'in gençlerine Türk musikisi sevgisini aşılamaya çalışırdı. Besteleri de vardı, bestelenmiş şiirlerinden biri şuydu: 'Hâlâ yanıyor besteler en son nefesinde / Hâlâ gülüyor bahçelerin nadide hazda / Lâkin güze girmiş ne yazık gözleri yaşlı / Hicran diye bir velvele var şimdi Boğaz'da.'" (Soyuer 1982: 147-149)

Rıza Ümit, bir ömür boyu yazdığı şiirlerini Beşgen Dünya adlı bir kitapta toplamayı tasarlamışsa da bu arzusunu gerçekleştiremeden vefat etmiştir..

Kaynakça

Soyuer, Halil (1982). Anılarla Şairler Albümü I. Ankara: Ankara Basım Sanayi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NECATİ TONGA
Yayın Tarihi: 22.05.2019
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1GAMLI YILMAZ, Yılmaz Bulutd. 03.01.1950 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Mazhar Candand. 1941 - ö. 8 Mart 2011Doğum YeriGörüntüle
3Zeynep Delavd. 1980 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4HÜSEYİN/NAMVERî, Hüseyin Namverîd. 1922 - ö. 2000Doğum YılıGörüntüle
5Orhan Ülkülüd. 1922 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Şinasi Özdenoğlud. 30 Ağustos 1922 - ö. 12 Ocak 2019Doğum YılıGörüntüle
7Süreyya Yusufd. 1923 - ö. 1977Ölüm YılıGörüntüle
8Fazlı Ertekind. 1911 - ö. 17 Şubat 1977Ölüm YılıGörüntüle
9DİDARÎ, Behram Coşkund. 1913 - ö. 22.01.1977Ölüm YılıGörüntüle
10Velet Çelebi İzbudakd. 16 Temmuz 1867 - ö. 4 Mayıs 1953MeslekGörüntüle
11Nüvit Özdoğrud. 5 Mayıs 1925 - ö. 20 Haziran 2002MeslekGörüntüle
12SELİM GİRAYd. ? - ö. 1704MeslekGörüntüle
13Faruk Uysald. 14 Aralık 1955 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Tahsin Yüceld. 17 Şubat 1933 - ö. 22 Ocak 2016Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Ayhan Kırdard. ? Mayıs 1936 - ö. 30 Ocak 1999Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Ümit Körekend. 1978 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17RIZÂ, Ali Rızâ Efendi, Bursalıd. 1816 - ö. 1905Madde AdıGörüntüle
18Resul Rızad. 19 Mayıs 1910 - ö. 1 Nisan 1981Madde AdıGörüntüle