Hüsnü Açıksöz

(d. 1896 / ö. 27 Ağustos 1939)
Gazeteci, yazar
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Bulgaristan’ın Kırcaali şehrinde doğdu. Babasının memuriyeti dolayısıyla İlk ve ortaokulu Çerkeş’te, liseyi Kastamonu Sultanisinde bitirdi. Vatanî görevini 1915'te Kafkas cephesinde yerine getirdi. Milli Mücadele’ye destek vermek amacıyla 15 Haziran 1919’da Kastamonu’da Açıksöz gazetesini kurdu, 1931’e kadar yayımladı. 19 Mayıs 1937’de Doğrusöz gazetesini çıkarmaya başladı. 1930’da Serbest Fırkanın il örgütü ve Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurucuları arasında yer aldı. Kastamonu’da önce valilikte sonra Darülhilafe Medresesi'nde çalıştı. Bir süre İmam-Hatip ve Sanat Mekteplerinde Türkçe ve tarih öğretmenliği yaptı. 1939’da CHP’den Kastamonu milletvekili seçildi. Aynı yıl 27 Ağustos 1939’da İstanbul’da vefat etti ve Feriköy Mezarlığına defnedildi.

Hüsnü Açıksöz, Açıksöz'teki yazılarında bağımsızlığı savunur, vatanseverliği ve Türklük şuurunu işler. Açıksöz Milli Mücadele’ye destek vermekle kalmayıp siyaset, kültür ve sanat konularındaki yazıları ile de halkı aydınlatır. Gazetede İsmail Habib Sevük, İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Ahmet Talat Onay, Mustafa Necati, Zeki Ömer Defne, Fazıl Berki Tümtürk, Orhan Şaik Gökyay, Arif Nihat Asya, Rıfat Ilgaz gibi önemli isimlerin yazı ve şiirleri yayımlanır. Ayrıca İstiklal Marşımız Sebilürreşat’ta yayımlandıktan dört gün sonra 21 Şubat 1921’de Açıksöz’de de neşredilir. 1933’te İstiklal Harbinde Kastamonu adlı belge niteliğindeki eseri yayımlanır. Burada yaşadıklarını, gördüklerini anlatır; o zaman kurulan dernekler ve Kastamonu’ya gelip giden önemli kişiler hakkında bilgiler verir. Bunun dışında Başefendi ve Kim Kimi Yola Getirdi adlı iki de piyesi vardır. İhsan Ozanoğlu, Hüsnü Açıksöz’ün on beş kadar basılmamış eserinin olduğunu ifade eder ancak bunlar hakkında herhangi bir bilgi yoktur.

Kaynakça

Eski, Mustafa (2008). Hüsnü Açıksöz’ün Makaleleri, Kastamonu Valiliği Yayınları.

Eski, Mustafa (2012). Kent Kültürünün Oluşmasında Basının Görevi: Kastamonu Örneği, Dört Öge, S. 1, 141-152.

Eski, Mustafa (2016). Hüsnü Açıksöz’ün Gazeteciliği, Millî Mücadele’nin Anadolu’daki Basın Bayraktarı Hüsnü Açıksöz, Ed. Arzu Cihangir, İstanbul: Basın İlan Kurumu Yayınları, 29-42.

Hasdedeoğlu, Onur (2016). Hüsnü Açıksöz’ün Yazılarında Kullandığı Dil ve Üslup, Millî Mücadele’nin Anadolu’daki Basın Bayraktarı Hüsnü Açıksöz, Ed. Arzu Cihangir, İstanbul: Basın İlan Kurumu Yayınları, 87-98.

Oktay, Ahmet vd. (2005). Cumhuriyet Ansiklopedisi 1923-1940, Cilt 1, 5. Baskı, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Tural, Sadık vd. (2002). Türk Dünyası Edebiyatçılar Ansiklopedisi, Cilt 1, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.

Yılmaz, Mehmet Serhat (2016). Açıksöz Gazetesinde Yazı Yazan Önemli Şahsiyetler, Millî Mücadele’nin Anadolu’daki Basın Bayraktarı Hüsnü Açıksöz, Ed. Arzu Cihangir, İstanbul: Basın İlan Kurumu Yayınları, 43-64.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: KAMİL PARIN
Yayın Tarihi: 21.01.2020
Güncelleme Tarihi: 16.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
İstiklal Harbinde KastamonuKastamonu Vilayet Matbaası / Kastamonu1933Hatıra
BaşefendiAçıksöz Matbaası / Kastamonu1934Tiyatro
Kim Kimi Yola GetirdiAçıksöz Matbaası / Kastamonu1934Tiyatro

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Şefika Refikd. 1978 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Ömer Osman Erendorukd. 12 Şubat 1934 - ö. 19 Ekim 2006Doğum YeriGörüntüle
3Mustafa Bayramalid. 1938 - ö. 2018Doğum YeriGörüntüle
4OSMAN BEHÇETd. 1895/1896 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5M. Şevki Yazmand. 1896 - ö. 1974Doğum YılıGörüntüle
6YILDIRIM, Mevlüt Yıldırımd. 1896 - ö. 04.04.1954Doğum YılıGörüntüle
7ZİKRİ, Abdulgani Oğuzd. 1873 - ö. 1939Ölüm YılıGörüntüle
8HAMDİd. 1864 - ö. 1939Ölüm YılıGörüntüle
9MESLEKİ, Bekir Umutd. 1848 - ö. 1939Ölüm YılıGörüntüle
10Işık Ergüdend. 24 Şubat 1960 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Mesut Doğand. 15 Nisan 1968 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Selami İzzet Sedesd. 1896 - ö. 13 Mayıs 1964MeslekGörüntüle
13Ali Canip Yöntemd. 1887 - ö. 26 Ekim 1967Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Ali Nihad Tarland. 1898 - ö. 30 Eylül 1978Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15İbrahim Hilmi Çığıraçand. 1880 - ö. 12 Haziran 1963Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Fazıl Hüsnü Dağlarcad. 26 Ağustos 1914 - ö. 15 Ekim 2008Madde AdıGörüntüle
17CEMİLE, Cemile Açıksöz Kamburd. 1953 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18OZAN LEŞGERİ, Hüsnü İyidoğand. 1963 - ö. ?Madde AdıGörüntüle