Yusuf Ziya Demircioğlu

(d. 1887 / ö. 29 Mart 1973)
Folklor araştırmacısı, eğitimci, musikişinas, yazar
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Muğla’nın Ula ilçesinde dünyaya gelir. Babasının adı İsmail, annesinin adı Ayşe’dir. Baba mesleği demircilik olduğundan “Demircioğlu” soyadını alır. Ula kahvelerinde saz çalan ve türkü söyleyen âşıklardan etkilenir. Medrese eğitimi sırasında saz çalması, okuldan atılmasına neden olur. Eğitimine Muğla’da, İzmir Dârülmuallimîn Mektebi’nde devam eder. Bursa’da tahsilini tamamlayıp İzmir’e geri döner.

Yusuf Ziya Bey, muallim olarak Ula’nın Karaböğürtlen köyüne atanır. Bozdoğan ve Edremit başta olmak üzere pek çok yerde öğretmenlik ve idarecilik yapar. Yunan işgali sırasında, Harvan/Balıkesir’de hastahane müdürü olarak çalışır. İşgalin genişlemesiyle İstanbul’a gider. İstanbul’da muallimlik sonrası, Dârülelhan’da idari görevler üstlenir. 29 Mart 1973'te ölür.

Yusuf Ziya Bey’le birlikte Dârülelhan’da halk türküleri notaya geçirilir, türkü konserleri icra edilir. Türkü derleme faaliyetleri anketle yapılır. Derlemler için Paris’ten ses kayıt cihazı (fonograf) getirtilir. 1926’da Dârulelhan’da ilk araştırma heyetini kurar ve 1926’da Anadolu’yu karış karış dolaşıp türkü derlemeleri yaparlar. 1927’de ikinci derleme gerçekleştirilir. Anadolu Halk Şarkıları 1927'de yayımlanır. 1928’de üçüncü gezi sonrası Halk Türküleri yayımlanır. 1929’da dördüncü ilmi gezi sonrası Şarkî Anadolu Türkü ve Oyunları ve Halk Türküleri on üç defter olarak yayımlanır. Böylece Türkiye Cumhuriyetinde resmi olarak ilk derleme gerçekleştirilmiş olur. Eserlerinin tamamında bizzat derlediği halk kültürü malzemeleri yer alır. Türk halk kültürüne kendi döneminde önemli katkılarda bulunur. İlklere imza atar.

Yusuf Ziya Bey’in çeşitli dergilerde ve gazetelerde yayımlanmış çok sayıda makalesi bulunmaktadır.

Kaynakça

Atillâ, Osman (1976). “Millî Folklorumuzun Bir Direği Yıkıldı”. Yeni Adam. S. 897: 14-15.

Atillâ, Osman (1976). “Yusuf Ziya Demircioğlu”. Türk Folklor Araştırmaları. S.326: 7756-7758.

Hança, Baki Bora (2001). Bir Folklorcu Olarak Yusuf Ziya Demircioğlu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Muğla. Muğla Üniversitesi.

Hınçer, İhsan (1976). “Büyük Folklorcu Yusuf Ziya”. Türk Folklor Araştırmaları. S.326: 7754-7756.

Nefesli, Nizami (1976). “Yusuf Ziya Demircioğlu’na Ait Anılar”. Türk Folklor Araştırmaları: S.326. 7760-7761.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET NACİ ÖNAL
Yayın Tarihi: 01.05.2019
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Boş Beşik ve AkkuşMilliyet Matbaası / İstanbul1932Roman
Şu Dağların ArdındaMilli Mecmua Matbaası / İstanbul1933Derleme
Anadolu'da Eski Çocuk OyunlarıMilli Mecmua Matbaası / İstanbul1934Derleme
Yörükler ve Köylüler Arasında-MasallarGüneş Matbaası / İstanbul1934Derleme
Anadolu'da Eski Düğün ve Evlenme AdetleriBurhanedddin Matbaaası / İstanbul1938Derleme
Köy Halk TürküleriBurhaneddin Matbaa / İstanbul1938Derleme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Ece Ayhand. 10 Eylül 1931 - ö. 12 Temmuz 2002Doğum YeriGörüntüle
2Sabri Kuşkonmazd. 15 Mart 1962 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Ünal Şöhret Dirlikd. 1938 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Ali Canip Yöntemd. 1887 - ö. 26 Ekim 1967Doğum YılıGörüntüle
5Huriye Önizd. 11 Mayıs 1887 - ö. 02 Kasım 1950Doğum YılıGörüntüle
6Müfit Ratipd. 29 Mayıs 1303 (1887) - ö. 29 Mayıs 1336 (1920)Doğum YılıGörüntüle
7İSMAİL SOLARd. 1913 - ö. 25.02.1973Ölüm YılıGörüntüle
8Sabahattin Eyuboğlud. 1908 - ö. 13 Ocak 1973Ölüm YılıGörüntüle
9İ. Galip Arcand. 3 Kasım 1894 - ö. 8 Ağustos 1973Ölüm YılıGörüntüle
10Olcay Önderd. 1965 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Şükrü Tekin Kaptand. 16 Kasım 1942 - ö. 11 Ekim 2007MeslekGörüntüle
12Recaizade Mahmut Ekremd. 1 Mart 1847 - ö. 31 Ocak 1914MeslekGörüntüle
13Faik Şemsettin Benlioğlud. 1889 - ö. 1949Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Osman Cemal Kaygılıd. 4 Ekim 1890 - ö. 9 Ocak 1945Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Müfit Ratipd. 29 Mayıs 1303 (1887) - ö. 29 Mayıs 1336 (1920)Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Abdullah Ziya Kozanoğlud. 16 Ocak 1906 - ö. 29 Mart 1966Madde AdıGörüntüle
17ZİYA ÖZDAĞd. 06.01.1944 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18TORÂNÎ YUSUFd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle