DUMANLI, Ziyattin Yıldız

(d. 11.07.1959 / ö. -)
çiftçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Ziyattin Yıldız olan âşık, 11 Temmuz 1959 tarihinde Kars’ın Sarıkamış ilçesine bağlı Köroğlu köyünde dünyaya gelmiştir (Kömürcü 2011: 637). 1975 yılında ilkokuldan mezun olmuş, 1984 yılında evlenmiş ve üç çocuk sahibi olmuştur (Aydemir 2013: 525). On sekiz yaşında bir arkadaşının yardımlarıyla saz çalmaya başlayan Yıldız, 1982 yılında Ankara'ya gitmiş ve burada Âşık Muhlis Denizer’in yanında çırak olarak ders almaya başlamıştır. Daha sonra Sarıkamış’ın Köroğlu köyüne geri dönen âşık, 2006’ya kadar burada yaşamını sürdürmüştür. Memleketinde kaldığı bu süre zarfında âşıklığın yanı sıra tarım ve hayvancılıkla da uğraşmıştır (Kömürcü 2011: 638). Şiir söylemeye ilkokul çağlarında başlayan âşık, Murat Çobanoğlu, Yaşar Reyhani, Mevlüt İhsani, Rüstem Alyansoğlu gibi âşıklardan etkilenmiştir (Aydemir 2013: 525). 2006 yılında i Ankara'ya yerleşen Yıldız, âşıklık geleneğini burada sürdürmektedir (Kömürcü 2011: 638).

Şiirlerinde Dumanlı mahlasını kullanmıştır. Dumanlı mahlası, 2008 yılında Âşık Günay Yıldız ve Âşık Muhlis Denizer tarafından kendisine verilmiştir (Aydemir 2013: 525). Dumanlı, şiirlerini genellikle 8’li ve 11’li hece ölçüsüyle, sadece divan türünde yazdığı şiirlerini ise 15’li hece ölçüsüyle yazmıştır. Şiirlerinin tamamına yakınında başlık kullanmıştır. Başlıkları çoğunlukla dörtlüklerin sonunda tekrarladığı rediflerden seçmiştir. Nadir olarak buna uymayan şiirleri de vardır. Âşık, şiirlerinde genel olarak açık ve sade bir dil kullanmakla beraber yer yer Erzurum-Kars ağzını da kullanmaktadır. Kafiye şekli olarak genellikle yarım kafiyeyi kullanmakla birlikte tam ve zengin kafiyeye de yer verdiği görülmektedir. Âşığın şiirleri genel olarak aşk, Kars’a özlem, Sarıkamış’ın güzellikleri, gurbet, ayrılık, ve yer yer de kahramanlık temaları üzerinde yoğunlaşır. Âşığın şiirlerinde tasavvufi unsurlara pek rastlanmaz. Şiirlerinde bahsettiği sevgili gerçek hayatta karşılaşabileceğimiz bir sevgilidir. Bununla birlikte, Dumanlı'nın şiirlerinde sevgiliye kavuşamamadan dolayı bir yakınma sezilir (Kömürcü 2011: 641-643).

Kaynakça

Aydemir, Emrah (2013). "Ziyattin Yıldız (Âşık Dumanlı)". Sazın ve Sözün Sultanları Yaşayan Halk Şairleri - IX. Ed. Fatma Ahsen Turan ve Reyhan Gökben Saluk. Ankara: Gazi Kitabevi. 525-532.

Kömürcü, Bedri (2011). "Âşık Ziyattin Yıldız Hayatı Sanatı Şiirleri". Kars Aşıklarının Hayatları, Sanatları ve Şiirlerinden Örnekler. Hzl. Kürşat Öncül. Kars: Kafkas Üniversitesi Türk Halkbilimi Uygulama ve Araştırma Merkezi Yay. 637-649.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ERKAN ASLAN
Yayın Tarihi: 19.04.2018
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HÂMİDÎ, Karslıd. 1779 - ö. 1854Doğum YeriGörüntüle
2Alparslan Parlakd. 27 Aralık 1971 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3FERYADÎ, Ferhatd. 1795 - ö. 1900Doğum YeriGörüntüle
4HÂMİDÎ, Karslıd. 1779 - ö. 1854Doğum YılıGörüntüle
5Alparslan Parlakd. 27 Aralık 1971 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6FERYADÎ, Ferhatd. 1795 - ö. 1900Doğum YılıGörüntüle
7HÂMİDÎ, Karslıd. 1779 - ö. 1854MeslekGörüntüle
8Alparslan Parlakd. 27 Aralık 1971 - ö. ?MeslekGörüntüle
9FERYADÎ, Ferhatd. 1795 - ö. 1900MeslekGörüntüle
10HÂMİDÎ, Karslıd. 1779 - ö. 1854Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Alparslan Parlakd. 27 Aralık 1971 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12FERYADÎ, Ferhatd. 1795 - ö. 1900Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13HÂMİDÎ, Karslıd. 1779 - ö. 1854Madde AdıGörüntüle
14Alparslan Parlakd. 27 Aralık 1971 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15FERYADÎ, Ferhatd. 1795 - ö. 1900Madde AdıGörüntüle