Rasim Haşmet

Rasim Hikmet
(d. 1888 / ö. 1919)
gazeteci, öğretmen, yazar, şair
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Zekiye Hanım ile tüccar Haşmet Bey’in oğludur. Selanik’te Fransız mektebini bitirdikten sonra İstanbul Hukuk Mektebi’nde öğrenimini tamamlamış, bir süre İzmir’de öğretmenlik yapmıştır. 1909 yılında Selanik’te kurulan “Sosyalist Amele Heyet-i Müttehidesi”ne katılan yazar, bu federasyonun yayın organı olan Amele gazetesinin yazı işlerini yönetmiştir. Balkan savaşının çıkması üzerine 1913 yılında İstanbul’a gelen Rasim Haşmet, Konya (1915-1917) ve İstanbul Gelenbevî Sultanîlerinde (1917-1919) felsefe öğretmenliği yapmıştır. Konya’da bulunduğu zamanlarda İttihat ve Terakki’nin çıkardığı Osmanlı gazetesini yöneten yazar, 1919 yılında vefat etmiştir. (Bezirci 1997: 115-116; Kurdakul 1973: 323, Tunçay 2009: 93)

Rasim Haşmet, Türkiye’nin ilk sosyalist şair ve gazetecisi olarak kabul edilir. (Bezirci 1997: 115) Öğrencilik yıllarından itibaren yazılar kaleme alan Rasim Haşmet, “Rasim Hikmet” imzasını da kullanmıştır. Yazı ve şiirleri -bazıları Selanik’te yayımlanan- Yeni Asır, Bahçe, Genç Kalemler, Yeni Felsefe, Eşref, Musavver Eşref, Rebab, Resimli Kitap, Hale, Tenkit, Zekâ gibi gazete ve dergilerde yayımlanır. Bunun yanı sıra özellikle 1911’de yayımlanan Yeni Felsefe dergisindeki “Mezahib-i İçtimaiye” başlıklı yazı dizisiyle tanınmıştır. (Bezirci 1997: 116; Kurdakul 1973: 323) Gazete ve dergilerde yayımlanan yazı ve şiirlerinin dışında kitap boyutunda bir eserine ulaşamadığımız Rasim Haşmet’in şiirlerinde genellikle sosyal ve siyasi temalar öne çıkmaktadır. Asım Bezirci’ye göre “Rasim Haşmet’in şiirleri estetik yönden zayıf da olsa, içerik yönünden güçlüdür. Ayrıca, sosyalist edebiyatımızın ilk örnekleri olmaları ve çağlarına göre sade bir dille yazılmaları dolayısıyla önemleri büyüktür”. (Bezirci 1997: 118)

Kaynakça

Kurdakul, Şükran (1973). “Rasim Haşmet”. Şairler ve Yazarlar Sözlüğü. Ankara: Bilgi Basımevi.

Bezirci, Asım (1997). Halk ve Sosyalizm İçin Kültür ve Edebiyat. İstanbul: Evrensel Kültür Kitaplığı.

Tunçay, Mete (2009). Türkiye’de Sol Akımlar (1908-1925) Cilt I. İstanbul: İletişim Yayınları.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. TANER TUNÇ
Yayın Tarihi: 15.11.2019
Güncelleme Tarihi: 12.12.2022

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SUN’Î, İbrâhîm Sun‘îd. 1822 - ö. – ö.?Doğum YeriGörüntüle
2Münevver Ayaşlıd. 1906 - ö. 20 Ağustos 1999Doğum YeriGörüntüle
3ÂKİF/MÜŞTÂK, Hasan Âkif Efendid. ? - ö. 1827Doğum YeriGörüntüle
4YAŞAR ŞADİ BEY, İsmaild. 16.09.1888 - ö. 29.06.1923Doğum YılıGörüntüle
5MAHİRİ, Mehmet Özkoluaçıkd. 1888 - ö. 10.02.1952Doğum YılıGörüntüle
6Kılıç Ali (Emrullahzade Asaf)d. 1888 - ö. 14 Temmuz 1971Doğum YılıGörüntüle
7(DELİ) MUSTAFA REMZÎd. 1849 - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
8CEVLÂNÎ, Muhammedd. 1845 - ö. 1904/1919?Ölüm YılıGörüntüle
9ÂYETULLÂH BEYd. ? - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
10Şule Köklüd. 23 Mart 1970 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Şengül Kırand. 29 Haziran 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Batuhan İşcand. 1972 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Yusuf Ziya Ortaçd. 23 Ocak 1895 - ö. 11 Mart 1967Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Necmeddin Veysi Akhasanoğlud. 1897 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Nurettin Artamd. 1900 - ö. 26 Ekim 1958Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Neriman Hikmetd. 22 Aralık 1912 - ö. 31 Ekim 1987Madde AdıGörüntüle
17Galip Erdemd. 10 Mart 1930 - ö. 12 Mart 1997Madde AdıGörüntüle
18FERDÎ, Rasimd. 1854 - ö. 1907-1909?Madde AdıGörüntüle