Rıza Ümit

(d. 1922 / ö. 1977)
Şair, Öğretmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Erzurum'da doğdu. Sunucu Güner Ümit'in babasıdır. İlk ve ortaokulu Kars'ta okudu. 1939'da Sivas İlköğretmen Okulu'nu bitirerek yurdun çeşitli yerlerinde öğretmenlik ve yöneticilik yaptı. Ankara Keçiören Çizmeci İlkokulu öğretmeni iken 1970 yılında kendi isteğiyle emekliye ayrıldı. 1977 yılında öldü.

Rıza Ümit, Kars Ortaokulu'nda öğrenciyken şiirleriyle Türkçe öğretmeni olan Halide Nusret Zorlutuna'nın dikkatini çekmiştir. Onun teşvik ve himayesini gören Ümit, ilk şiirlerini Yedigün, Çınaraltı, Varlık gibi dergilerde yayımlamıştır. Hece ve aruz ölçüsüyle şiirler yazmış, Yunus Emre ve Fuzuli'nin özelliklerini birleştiren bir şair olmuştur. Mistik, sıcak, derinlikli ve düşündürücü şiirlere imza atmıştır.

Şairin son dönemdeki yakın arkadaşlarından biri olan Halil Soyuer, hatıralarında Rıza Ümit'in şiir dünyası ile ilgili şu tespitleri yapar: "Rıza Ümit'in köklü bir din eğitimi ile yuğrulduğu şiirlerinden belli oluyordu. Allah sevgisini mısra mısra dile getiriyor ve bundan gurur da duyuyordu: 'Eğer bilmeyen varsa / Şayet bizi ararsa / Arayan bana yârsa / Bir seher Allah diye / Yanarken bulsun beni.' Rıza Ümit, şiirlerini aruz ve hece vezniyle yazardı. Rubai tarzının en güzel örneklerini vermişlerden biriydi. Yunus Emre'ye deli gibi vurgun olduğundan, koşma tarzındaki şiirlerinde Allah sevgisini yüceltirdi. Şiirlerinin Allah tarafından ilham yoluyla yazdırılan dizeler olduğunu söyler dururdu. Rıza Ümit, Türk musikisine de vâkıftı. Nota ve usul bilir, çok güzel de ut çalardı. Keçiören'in Ünal Sokağı'ndaki evinin bahçesinde yaz aylarında musiki günleri düzenler, Keçiören'in gençlerine Türk musikisi sevgisini aşılamaya çalışırdı. Besteleri de vardı, bestelenmiş şiirlerinden biri şuydu: 'Hâlâ yanıyor besteler en son nefesinde / Hâlâ gülüyor bahçelerin nadide hazda / Lâkin güze girmiş ne yazık gözleri yaşlı / Hicran diye bir velvele var şimdi Boğaz'da.'" (Soyuer 1982: 147-149)

Rıza Ümit, bir ömür boyu yazdığı şiirlerini Beşgen Dünya adlı bir kitapta toplamayı tasarlamışsa da bu arzusunu gerçekleştiremeden vefat etmiştir..

Kaynakça

Soyuer, Halil (1982). Anılarla Şairler Albümü I. Ankara: Ankara Basım Sanayi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NECATİ TONGA
Yayın Tarihi: 22.05.2019
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NAZİF, Nazif Aktaşd. 06.02.1964 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2GARİP BEKTAŞ, Bektaş Eyid. 01.01.1938 - ö. 26.05.2008Doğum YeriGörüntüle
3GÜLTEKİN, Gülaydın Gültekin Öztürkd. 19.05.1945 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ALİ CELALETTİN ULUSOYd. 25.02.1922 - ö. 18.04.1990Doğum YılıGörüntüle
5ÜLFETÎ, Muharrem Aktaşd. 01.07.1922 - ö. 25.02.1969Doğum YılıGörüntüle
6Hacı Murat Yıldızd. 1922 - ö. 2003Doğum YılıGörüntüle
7Abdülkadir Noyand. 1886 - ö. 1977Ölüm YılıGörüntüle
8SEFEROV MEHEMMED HEMİD OĞLUd. 1903 - ö. 1977Ölüm YılıGörüntüle
9M.Akil Koyuncud. 1886 - ö. 8 Mart 1977Ölüm YılıGörüntüle
10Melih Erçind. 12 Ağustos 1919 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Bekir Sıtkı Erdoğand. 8 Aralık 1926 - ö. 24 Ağustos 2014MeslekGörüntüle
12Vicdan Efed. 02 Şubat 1964 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Alaaddin Soykand. 10 Mart 1943 - ö. 21 Kasım 2020Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Haldun Derind. 1912 - ö. 12 Mart 2004Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Erkan Tunçd. 10 Nisan 1981 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RÂMî, Rızad. 1866 - ö. 1921Madde AdıGörüntüle
17Ümit Zeynep Kayabaşd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18RIZA, Ali Rıza Yıldırımd. 1925 - ö. 11.04.2000Madde AdıGörüntüle