Türâbî/Nidâî, Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi

(d. ?/? - ö. 1131/1718)
hattat, ser-müezzin, vakanüvis, şair
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

  İstanbullu olan Türâbî kaynaklarda Nidâî ve Yekçeşm Mehmed isimleriyle de zikredilmektedir.

  Tuhfe-i Hattâtîn’de anlatıldığı üzere Koca Mustafa Paşa Camii yakınlarında oturan Mehmed Çelebi bu vesileyle de meşhur hattat Hâfız Osman’dan hatta icazet aldı. Katılmış olduğu Belgrad seferi sırasında 1102/1690 tarihinde kaza eseri tek gözünü kaybedince “Yekçeşm” lakabıyla anılmaya başlayan Mehmed Türâbî, ser-müezzin-i şehriyârî olması yanında bir çok kez vakanüvislik de yapmıştır. Müstakimzâde Süleyman Sadeddin yine Tuhfe-i Hattâtîn isimli eserinde “Figân” kelimesinin ebced hesabıyla onun ölüm tarihi olan 1131/1718 tarihini işaret ettiğini belirtmektedir.

 Yekçeşm Mehmed Türâbî Çelebi, celî müsennâ tarzı yazıda başarılı bir hattat olarak gösterilmiştir. Hâfız Osman’ın meşhur öğrencileri arasında gösterilmektedir. Bugün Beyazıt’ta Besim Ömer Paşa Caddesi ile Profesör Ümit Yaşar Doğanay Sokağı’nın kesiştiği yerde yer alan Kaptân-ı deryâ Hacı İbrahim Paşa’nın yaptırdığı camide bulunan levhaların onun tarafından yazıldığı belirtilmektedir. Müezzinlliği sebebiyle “Nidâî” mahlasını alıp “basit” şiirler söylediği ifade ediliyorsa da bu şiir örneklerine tesadüf edilmemektedir.

Kaynakça

Alparslan, Ali (1999). Osmanlı Hat Sanatı Tarihi. İstanbul: YKY. 71.

Altınok, Baki Yaşa (2006). Turâbî Dîvânı/Yanbolulu Ali Turâbî Baba. İstanbul: Horasan Yay. 14.

Azar, Birol (2005). Türabî Divânı (İnceleme-Metin). Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi. 78.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şâirleri. Ankara: Akçağ Yay. 440.

Müstakimzâde Süleyman Sadedddin Efendi (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: Devlet Matbaaası. 485-86.

Tuman, Mehmed Nâil (2001). Tuhfe-i Nâilî. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay. 129.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MÜJGÂN ÇAKIR
Yayın Tarihi: 01.09.2014
Güncelleme Tarihi: 23.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HÜSÂM, Hüsâm Beyd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2İFFET, Mustafa İffet Efendid. ? - ö. 1759-60Doğum YeriGörüntüle
3SA'ÎD, Şehrî-zâde Mehmed Efendid. 1730 - ö. 1764Doğum YeriGörüntüle
4HÜSÂM, Hüsâm Beyd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5İFFET, Mustafa İffet Efendid. ? - ö. 1759-60Doğum YılıGörüntüle
6SA'ÎD, Şehrî-zâde Mehmed Efendid. 1730 - ö. 1764Doğum YılıGörüntüle
7HÜSÂM, Hüsâm Beyd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8İFFET, Mustafa İffet Efendid. ? - ö. 1759-60Ölüm YılıGörüntüle
9SA'ÎD, Şehrî-zâde Mehmed Efendid. 1730 - ö. 1764Ölüm YılıGörüntüle
10HÜSÂM, Hüsâm Beyd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11İFFET, Mustafa İffet Efendid. ? - ö. 1759-60MeslekGörüntüle
12SA'ÎD, Şehrî-zâde Mehmed Efendid. 1730 - ö. 1764MeslekGörüntüle
13HÜSÂM, Hüsâm Beyd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14İFFET, Mustafa İffet Efendid. ? - ö. 1759-60Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SA'ÎD, Şehrî-zâde Mehmed Efendid. 1730 - ö. 1764Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HÜSÂM, Hüsâm Beyd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17İFFET, Mustafa İffet Efendid. ? - ö. 1759-60Madde AdıGörüntüle
18SA'ÎD, Şehrî-zâde Mehmed Efendid. 1730 - ö. 1764Madde AdıGörüntüle