YAHYA BEY DİLGEM

(d. ?/? - ö. ?/1838/1840)
âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Doğum tarihi net olarak bilinmemektedir. 18. yüzyılın ikinci yarısı ile 19. yüzyılın birinci yarısında Azerbaycan’da Şamhor vilayetinin (şimdiki Şemkir ilinin) Deller Cırdahan köyünde yaşamıştır. Rivayete göre 1838 veya 1840 yıllarında vefat etmiştir.

Şiir yazmaya 15 yaşlarındayken başlamıştır. Azerbaycan âşık şiirinin önemli temsilcilerindendir. Şiirlerinde alışılmışa binaen aşk, tabiat, sevgili, sevgilinin vefasızlığı, feleğin cevri gibi konulara ağırlık vermekle birlikte, toplumsal meselelere de değinmiştir. Dil ve üslubu oldukça sade ve akıcı olan şair, edebî sanatları başarıyla kullanmış, fakat şiirlerinde genellikle karamsar bir tablo çizmiştir. Koşma ve koçaklamaları dışında atışmaları ile de tanınan Dilgem’in kendi hayatı çevresinde şekillenen bir de halk hikâyesi mevcuttur.

 

Kaynakça

Ahundov, Ehliman, İsrafil Abbaslı, Hüseyin İsmayılov (hzl.) (2005). Azerbaycan Aşıg Şerinden Seçmeler. C. 1. Bakı: Şerg-Gerb Neşriyyatı. 

Ahundov, Ehliman (1983). Azerbaycan Aşıgları ve El Şairleri. Bakı: Elm Neşriyyatı. 

http://azerbaycanedebiyati.com/index.php/sayfa/detay/dilgem_ [erişim tarihi: 20.11.2014].

Muhtaroğlu, Vilayet (hzl.) (1993). “Yahya Bey Dilgem”, Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi. Azerbaycan Türk Edebiyatı. C. 2. İstanbul: Kültür Bakanlığı Yay. 370-372.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. PARVANA BAYRAM
Yayın Tarihi: 31.01.2015
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Koşma

Zineti nezgizden ter benövşeden

Al yaşıl geyinib şad olan dağlar

Ruhu tezeleyir gülab suları

Dehanları şirin dad olan dağlar

 

Gerenfil şegayig lale taze ter

Baharın gülleri onu al bezer

Kara gelsin süsen sünbül serbeser

Bülbülü güllerden yad olan dağlar

 

Gızılcadı soyug bulag yaylağı

Bereleri şahin şahbaz oylağı

Ab-ı heyat kövser gözeller sağı

Canlara mötedil bad olan dağlar

 

Bir yanda yaylardı Keçili, Deller

Bir yanda yurd salır o ağır eller

Açılıb nesteren gırmızı güller

Lalezar türfeli ad olan dağlar

Ahundov, Ehliman, İsrafil Abbaslı, Hüseyin İsmayılov (hzl.) (2005). Azerbaycan Aşıg Şerinden Seçmeler. C. 1. Bakı: Şerg-Gerb Neşriyyatı. 244.

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HASAN BEY ZERDÂBÎd. 1837 - ö. 1907Doğum YeriGörüntüle
2FEGANİ, Alipaşa Feganid. 1912 - ö. 1975Doğum YeriGörüntüle
3SERDAR MEMMEDOVd. 1963 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4HASAN BEY ZERDÂBÎd. 1837 - ö. 1907Doğum YılıGörüntüle
5FEGANİ, Alipaşa Feganid. 1912 - ö. 1975Doğum YılıGörüntüle
6SERDAR MEMMEDOVd. 1963 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7HASAN BEY ZERDÂBÎd. 1837 - ö. 1907Ölüm YılıGörüntüle
8FEGANİ, Alipaşa Feganid. 1912 - ö. 1975Ölüm YılıGörüntüle
9SERDAR MEMMEDOVd. 1963 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10HASAN BEY ZERDÂBÎd. 1837 - ö. 1907MeslekGörüntüle
11FEGANİ, Alipaşa Feganid. 1912 - ö. 1975MeslekGörüntüle
12SERDAR MEMMEDOVd. 1963 - ö. ?MeslekGörüntüle
13HASAN BEY ZERDÂBÎd. 1837 - ö. 1907Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14FEGANİ, Alipaşa Feganid. 1912 - ö. 1975Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SERDAR MEMMEDOVd. 1963 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HASAN BEY ZERDÂBÎd. 1837 - ö. 1907Madde AdıGörüntüle
17FEGANİ, Alipaşa Feganid. 1912 - ö. 1975Madde AdıGörüntüle
18SERDAR MEMMEDOVd. 1963 - ö. ?Madde AdıGörüntüle