Oya Adalı

(d. 20 Mart 1942 / ö. -)
Araştırmacı, Yazar
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Sivas’ta doğdu. Dil ve edebiyat araştırmacısıdır. Lise eğitimini Ankara Kız Lisesinde tamamladı; Ankara Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünü bitirdi. Aynı fakültenin Dilbilim bölümünde yüksek lisans yaptı. 1983’ten önce Türk Dil Kurumu’nun dil bilgisi ve terim kollarında uzman olarak çalıştı. Hacettepe, Ege, Boğaziçi ve Galatasaray Üniversitelerinde Türkçe dersleri okuttu. Gelişim Yayınları’nın yayımladığı Gelişim, Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi’nin sözlük bölümünü yönetti. Ana Yazım Kılavuzu’nu hazırlayanların içinde yer aldı. Yusuf Çotuksöken’le birlikte Özel MEF Lisesi’nin Türkçe-Türk Dili ve Edebiyatı programlarını hazırladı. Dil Derneği’nin 2013 yılı Beşir Göğüş Dil Ödülü’nü aldı.

Yazar, halen dil, eğitim ve yazı çalışmalarını Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği’nde yürütmektedir.

Dil, dilbilim, eğitim ve edebiyat üzerine araştırma, inceleme ve denemeler kalemeler almıştır. 2002’de Şeyda Özil’le birlikte Nasıl Bir Edebiyat Eğitimi adlı çalıştay raporu yayımlayarak bu raporda Türk dili ve edebiyatıyla ilgili yeni çalışmalar, Türkçe ve edebiyat öğretmenliği eğitimi, liselerde edebiyat eğitimi, edebiyat öğretiminin sorunları ve çözüm yolları, edebiyat dersleri üzerine gözlemler ile ilgili konulardan bahsedilmiştir. 2003’te Anlamak ve Anlatmak adlı eseri öncelikle okuma yazma uğraşı içindeki okurların ve yükseköğretimde Türk dili öğrenimi gören öğrencilerin yararlanması için yazılmıştır. 2004’te Türkiye Türkçesinde Biçim Birimler adlı eserinde kullandığı terminoloji ile bu alana bir yenilik getirmiştir (Altınkaynak, 2007: 21). Bu eser günümüz dilbilim görüş ve yöntemlerine göre yazılmıştır ve Türkiye Türkçesi biçimbilimine bir yaklaşım denemesidir.

2007’de şiirlerle örülü, halk kaynaklarından beslenen dili ve üslubuyla yazılmış Dadaloğlu adlı eseri beş bölümde aktarmıştır.

2010’da basılan Etkileşimli ve Eleştirel Okuma Teknikleri adlı eseri hem öğretmen ve öğretmen adayları hem de Türkçe dersi gören öğrenciler için yararlı bir kaynak niteliğindedir (Işık, 2006: 50).

Çeşitli dergi ve gazetelerde yazarlar, Oya Adalı ve onun eserlerinden bahsetmişlerdir. Bunlardan Arif Gülderen, Virgül dergisindeki yazısında Adalı'nın Anlamak ve Anlatmak (2003) adlı kitabını tanıtmıştır. Kitabın ilk bölümü daha çok bir ders kitabı niteliğindedir. İkinci bölümü ise "Dil ve Dilbilgisi" başlığını taşımaktadır ve bu bölümden itibaren kitabın okuyucular için bir kılavuz özelliği kazandığını görüyoruz. Ayrıca her bölümün sonunda kaynakça bilgilerine de yer verilmiştir (Gülderen 2003: 5). Bunun yanında Kemal Ateş Virgül dergisindeki Türkçenin Gücü Nerede (2002) adlı yazısında ve Cumhuriyet Kitap’ta Vitrindekiler bölümünde Oya Adalı’dan bahsetmişlerdir.

Kaynakça

Altınkaynak, Hikmet (2007). "Oya Adalı". Türk Edebiyatında Yazarlar ve Şairler Sözlüğü. İstanbul: Doğan Kitap. 20-21.

Ateş, Kemal (1980). "Türkiye Türkçesindeki Biçimbirimlerin Sayısal Dökümü [Oya Adalı: Türkiye Türkçesinde Biçimbirimler]". Türk Dili. C. XLI, S: 342: 189-191

Ateş, Kemal (2002). "Türkçenin Gücü Nerede?". Virgül. 50.

Gülderen, Arif (2003). "Anlamak ve Anlatmak". Virgül. 61: 5.

Işık, İhsan (2006). "Oya Adalı". Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. Ankara: Elvan Yayınları, s. 50.

Uyguner, Muzaffer (1983). "Yansımalar: Sözlü ve Yazılı Anlatım Sorunları". Türk Dili. C. XLVI. 376: 250-251.

Oya Adalı ile Söyleşi. (2006). Toroslu Kitaplığı. http://www.toroslu.com/soylesiOyaAdali.htm (Erişim Tarihi: 05/09/2018)

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. TUĞBA SARIKAYA AKSOY
Yayın Tarihi: 06.01.2020
Güncelleme Tarihi: 16.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
DadaloğluTürk Dil Kurumu / Ankara1973İnceleme
Türkiye Türkçesinde BiçimbirimlerTürk Dil Kurumu / Ankara1979İnceleme
Yüksek Öğrenimde Sözlü ve Yazılı AnlatımAydın / İzmir1982Araştırma
Gelin Çocuklar Birlikte DÜşünelim (Nazan İpşiroğlu, Zehra İpşiroğlu ile birlikte)Adam / İstanbul1998Derleme
Nasıl Bir Edebiyat EğitimiÇağdaş Yaşamı Destekleme Derneği / İstanbul2002Diğer
Anlamak ve AnlatmakPan / İstanbul2003Deneme
Gençler İçin Sorunlar-Çözümler (Nazan İpşiroğlu, Zehra İpşiroğlu, Şeyda Ozil ile birlikte)Çınar / İstanbul2005Derleme
Etkileşimli ve Eleştirel Okuma TeknikleriToroslu Kitaplığı / İstanbul2010İnceleme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SANATÎ, Abdurrahman Dursund. 1902 - ö. 1975Doğum YeriGörüntüle
2KAYNAR, Abdülkadir Kaynard. 1937 - ö. 1995Doğum YeriGörüntüle
3MEDİNE, Medine Kayapınard. 1935 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4MEYDANÎ, İdris Eroğlud. 03.03.1942 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5SELAHATTİN BAYSALd. 10.04.1942 - ö. 11.03.2015Doğum YılıGörüntüle
6AYDIN, Aydın Kubatlar (Ağdemir)d. 1942 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Mustafa Baleld. 1 Eylül 1945 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Doğan Gündüzd. 1966 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Mehmet Ocaktand. 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Handan Gökçekd. 08 Haziran 1968 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Metin Cengizd. 03 Mayıs 1953 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Turhan R. Oğuzbaşd. 14 Mart 1933 - ö. 15 Mayıs 1997Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Oya Uysald. 24 Mayıs 1952 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14İlkay Adalıd. 14 Ocak 1944 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15Sait Faik Abasıyanıkd. 18 Kasım 1906 - ö. 11 Mayıs 1954Madde AdıGörüntüle