Madde Detay
Oya Adalı
(d. 20 Mart 1942 / ö. -)
Araştırmacı, Yazar
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Sivas’ta doğdu. Dil ve edebiyat araştırmacısıdır. Lise eğitimini Ankara Kız Lisesinde tamamladı; Ankara Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünü bitirdi. Aynı fakültenin Dilbilim bölümünde yüksek lisans yaptı. 1983’ten önce Türk Dil Kurumu’nun dil bilgisi ve terim kollarında uzman olarak çalıştı. Hacettepe, Ege, Boğaziçi ve Galatasaray Üniversitelerinde Türkçe dersleri okuttu. Gelişim Yayınları’nın yayımladığı Gelişim, Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi’nin sözlük bölümünü yönetti. Ana Yazım Kılavuzu’nu hazırlayanların içinde yer aldı. Yusuf Çotuksöken’le birlikte Özel MEF Lisesi’nin Türkçe-Türk Dili ve Edebiyatı programlarını hazırladı. Dil Derneği’nin 2013 yılı Beşir Göğüş Dil Ödülü’nü aldı.
Yazar, halen dil, eğitim ve yazı çalışmalarını Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği’nde yürütmektedir.
Dil, dilbilim, eğitim ve edebiyat üzerine araştırma, inceleme ve denemeler kalemeler almıştır. 2002’de Şeyda Özil’le birlikte Nasıl Bir Edebiyat Eğitimi adlı çalıştay raporu yayımlayarak bu raporda Türk dili ve edebiyatıyla ilgili yeni çalışmalar, Türkçe ve edebiyat öğretmenliği eğitimi, liselerde edebiyat eğitimi, edebiyat öğretiminin sorunları ve çözüm yolları, edebiyat dersleri üzerine gözlemler ile ilgili konulardan bahsedilmiştir. 2003’te Anlamak ve Anlatmak adlı eseri öncelikle okuma yazma uğraşı içindeki okurların ve yükseköğretimde Türk dili öğrenimi gören öğrencilerin yararlanması için yazılmıştır. 2004’te Türkiye Türkçesinde Biçim Birimler adlı eserinde kullandığı terminoloji ile bu alana bir yenilik getirmiştir (Altınkaynak, 2007: 21). Bu eser günümüz dilbilim görüş ve yöntemlerine göre yazılmıştır ve Türkiye Türkçesi biçimbilimine bir yaklaşım denemesidir.
2007’de şiirlerle örülü, halk kaynaklarından beslenen dili ve üslubuyla yazılmış Dadaloğlu adlı eseri beş bölümde aktarmıştır.
2010’da basılan Etkileşimli ve Eleştirel Okuma Teknikleri adlı eseri hem öğretmen ve öğretmen adayları hem de Türkçe dersi gören öğrenciler için yararlı bir kaynak niteliğindedir (Işık, 2006: 50).
Çeşitli dergi ve gazetelerde yazarlar, Oya Adalı ve onun eserlerinden bahsetmişlerdir. Bunlardan Arif Gülderen, Virgül dergisindeki yazısında Adalı'nın Anlamak ve Anlatmak (2003) adlı kitabını tanıtmıştır. Kitabın ilk bölümü daha çok bir ders kitabı niteliğindedir. İkinci bölümü ise "Dil ve Dilbilgisi" başlığını taşımaktadır ve bu bölümden itibaren kitabın okuyucular için bir kılavuz özelliği kazandığını görüyoruz. Ayrıca her bölümün sonunda kaynakça bilgilerine de yer verilmiştir (Gülderen 2003: 5). Bunun yanında Kemal Ateş Virgül dergisindeki Türkçenin Gücü Nerede (2002) adlı yazısında ve Cumhuriyet Kitap’ta Vitrindekiler bölümünde Oya Adalı’dan bahsetmişlerdir.
Kaynakça
Altınkaynak, Hikmet (2007). "Oya Adalı". Türk Edebiyatında Yazarlar ve Şairler Sözlüğü. İstanbul: Doğan Kitap. 20-21.
Ateş, Kemal (1980). "Türkiye Türkçesindeki Biçimbirimlerin Sayısal Dökümü [Oya Adalı: Türkiye Türkçesinde Biçimbirimler]". Türk Dili. C. XLI, S: 342: 189-191
Ateş, Kemal (2002). "Türkçenin Gücü Nerede?". Virgül. 50.
Gülderen, Arif (2003). "Anlamak ve Anlatmak". Virgül. 61: 5.
Işık, İhsan (2006). "Oya Adalı". Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. Ankara: Elvan Yayınları, s. 50.
Uyguner, Muzaffer (1983). "Yansımalar: Sözlü ve Yazılı Anlatım Sorunları". Türk Dili. C. XLVI. 376: 250-251.
Oya Adalı ile Söyleşi. (2006). Toroslu Kitaplığı. http://www.toroslu.com/soylesiOyaAdali.htm (Erişim Tarihi: 05/09/2018)
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. TUĞBA SARIKAYA AKSOYYayın Tarihi: 06.01.2020Güncelleme Tarihi: 16.12.2020
Yayın Tarihi: 06.01.2020Güncelleme Tarihi: 16.12.2020
Güncelleme Tarihi: 16.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Dadaloğlu | Türk Dil Kurumu / Ankara | 1973 | İnceleme |
Türkiye Türkçesinde Biçimbirimler | Türk Dil Kurumu / Ankara | 1979 | İnceleme |
Yüksek Öğrenimde Sözlü ve Yazılı Anlatım | Aydın / İzmir | 1982 | Araştırma |
Gelin Çocuklar Birlikte DÜşünelim (Nazan İpşiroğlu, Zehra İpşiroğlu ile birlikte) | Adam / İstanbul | 1998 | Derleme |
Nasıl Bir Edebiyat Eğitimi | Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği / İstanbul | 2002 | Diğer |
Anlamak ve Anlatmak | Pan / İstanbul | 2003 | Deneme |
Gençler İçin Sorunlar-Çözümler (Nazan İpşiroğlu, Zehra İpşiroğlu, Şeyda Ozil ile birlikte) | Çınar / İstanbul | 2005 | Derleme |
Etkileşimli ve Eleştirel Okuma Teknikleri | Toroslu Kitaplığı / İstanbul | 2010 | İnceleme |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | SANATÎ, Abdurrahman Dursun | d. 1902 - ö. 1975 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | KAYNAR, Abdülkadir Kaynar | d. 1937 - ö. 1995 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | MEDİNE, Medine Kayapınar | d. 1935 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | MEYDANÎ, İdris Eroğlu | d. 03.03.1942 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | SELAHATTİN BAYSAL | d. 10.04.1942 - ö. 11.03.2015 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | AYDIN, Aydın Kubatlar (Ağdemir) | d. 1942 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Mustafa Balel | d. 1 Eylül 1945 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | Doğan Gündüz | d. 1966 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | Mehmet Ocaktan | d. 1955 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Handan Gökçek | d. 08 Haziran 1968 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Metin Cengiz | d. 03 Mayıs 1953 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Turhan R. Oğuzbaş | d. 14 Mart 1933 - ö. 15 Mayıs 1997 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | Oya Uysal | d. 24 Mayıs 1952 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | İlkay Adalı | d. 14 Ocak 1944 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | Sait Faik Abasıyanık | d. 18 Kasım 1906 - ö. 11 Mayıs 1954 | Madde Adı | Görüntüle |