Madde Detay
Ahmet Özer
(d. 19 Ocak 1946 / ö. -)
Öğretmen, öğretim görevlisi, şair, yazar, editör
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Trabzon Maçka’da Zehra Hanım ve öğretmen İsmail Özer’in oğlu olarak doğdu. 1964’te Trabzon Lisesi’nden mezun olduktan sonra Fatih Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü’nü bitirdi. Bununla yetinmeyen Ahmet Özer, sonrasında ise Anadolu Üniversitesi’nde Türk Dili ve Edebiyatı bölümünü bitirdi. Mezun olduktan sonra 29 yıl öğretmenlik yapan yazar, Bilkent Üniversitesi İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi’nde 1996-2015 yılları arasında Öğretim Görevlisi olarak çalıştı. Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi Kıyı ve Bilkent Üniversitesi Kültür-Sanat-Edebiyat Dergisi 4 Mevsim dergilerinde sanat yönetmenliği yaptı.
İlk ödülünü 1981 Nevzat Üstün Şiir Başarı Ödülü’yle alan Ahmet Özer, sonrasında; 1982 Ömer Faruk Toprak Şiir Mansiyonu, 1989 TRT İstanbul Radyosu “Gecenin İçinden” Programı Öykü Ödülü, 1991 Kökten Kitabevi Öykü Ödülü, 1993 Yunus Nadi Yayımlanmamış Şiir Kitabı Ödülü, 1998 Cevdet Kudret Edebiyat Ödülü, 2000 Trabzon Gazeteciler Cemiyeti Yılın Sanat Ödülü, 2002 Ceyhun Atuf Kansu Şiir Ödülü, 2002 Sabahattin Sağıroğlu Trabzon’a Hizmet Ödülü ve 2016 İsmet Kemal Karadayı Onur Ödülü’ (Şiir dalında)nün sahibi oldu.
Yarım kalan roman denemesinin ardından ilk şiiri 1966’da Son Haber Gazetesinde yayımlanan Ahmet Özer’in yoğun bir yayın hayatı olmuştur. Bu dönemde öğretmeni Rasim Şimşek, Öner Ciravoğlu, Ertan Tokinan, İsmail Gümüş ve Ayhan Can gibi isimler Ahmet Özer’in sanat anlayışını etkileyen isimler arasındadır. Özellikle “Ayhan Can’ın dosyamla ilgili görüşleriyle yazdığı onlarca mektup, bugünkü şiirimin temel yapısını oluşturmuştur diyebilirim. Bu nedenle kendisine çok şey borçluyum” (Özer 2001: 3) diyen şair için bu dönem sanat anlayışının şekillenmesi açısından önemli olmuştur.
Ahmet Özer, şiir, araştırma-inceleme, deneme, tanıtı, söyleşi, biyografi, gezi ve öykü vb. alanlarda birçok yayın yapmıştır. “Çok yazmanın yanında çok gezmiş bir insanım. Gezdiğim her coğrafya; şiirime, yazılarıma, düşüncelerime ufuk açmıştır. […] Farklı mekanlarda bulunma olanağım oldu. Değişik her ortamın iç dünyamı çok yönlü ışıttığını belirtebilirim” (Sezer 2009: 94) diyen Ahmet Özer, 60’lı yıllardaki olayların yakından bir takipçisi de olmuştur. Kişiliğinin gelişimine katkıda bulunan bu olaylar kalemine de yansımıştır.
1968’de Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) üyesi olan Ahmet Özer’in bu dönemde takip ettiği süreli yayınları arasında Varlık, Türk Dili, Yeni Edebiyat, Yeni Dergi, Yeni Ufuklar ve Ant dergileri yer almıştır. 1972-1975 yılları arasında Yansıma dergisinde yazıları, şiirleri, derginin son sayısında ise hikâyesi yayımlanmıştır.
Şiirlerini 1966’da yayımlamaya başlamasına karşın ilk şiir kitabını ancak 1981’da yayımlamıştır. Bu durum “[…] onun kitap çıkarmakta ivecen davranmadığını, ürünlerini sabırla işleyip dinlendirdiğini, seçerken ince eleyip sık dokuduğunu gösteriyor” (Bezirci 1998: 108). İlk kitabının yanı sıra ilk ödülü, geçirdiği rahatsızlık, gelen röportaj talepleri ve hakkındaki olumlu yazılar ile 1981 yılı Ahmet Özer’in hayatında hareketli bir yıl olmuştur. Şairliğinin yanı sıra dergiciliğiyle de ön plana çıkan sanatçı için 1981 yılının ayrıca bir önemi daha vardır. Sanatçı, lise yıllarından beri iç içe olduğu 1961’den itibaren aralıklarla çıkan Kıyı dergisinin 3. döneminden kapanışına (1983) kadar dergiye sanatıyla dâhil olmuştur. Ardından 1983’de üye olduğu Danışma Kooperatifi tarafından ikinci kitabı basılmıştır. Yine bu dönemde Ankara’da çıkarmaya başladıkları Karşı dergisi için sürekli şehir dışına çıkan Ahmet Özer, dostlarıyla da bir araya gelmiş ve bu toplantılarda Kıyı’nın ülkenin dört bir yanına yayıldığını gözlemlemiştir.
Yayımlanan son şiir kitabı Suları Çekilen Nehir’le birlikte on şiir kitabı bulunan Ahmet Özer’e göre şiir zor bir sanattır: “Şiirin ağır bir işçilikle yazıldığını biliyorum. En yalın şiirlerde bile bir kolaylığın bir basitliğin olmadığına inanıyorum. Şiiri bilmeden şiir yazmak çok insana kolay geliyor. Oysa zaman içinde şiir dünyasında bir geziye çıkıldığında önümüze nice zorluklar çıkıyor” (Eroğlu Kasım 1987: 34).
Kendi kuşağı için; “[…] Çok okuyan, iyi dinleyen, gerekli araştırmalar yapan kişiler olarak şiirimizin etki gücünün, kendimizden başlayarak geniş bir alanı kapsamanı istiyorduk. […] Dönemin şairleri olarak düşünsel alanda hiç yalpalamadan, şiirini devrimci bir damara bağlayarak yaşamına sindirmeyi temel ilke edinmiştik. Bu anlayışı sürdürdüğümüze inanıyoruz” (Duran Kasım/ Aralık 2018: 8) diyen şair, 1960’lı yılların da kuşağı için oldukça önemli olduğunu vurgular:
“60’lı yılların ikinci yarısından bugüne, çağına tanıklık eden bir şiiri kurmaya çalıştık. Yaşamın her türlü acılarına, yıkımlarına, darbelerine, yasaklarına karşı koyan bir anlayışla sürüp getirdik şiiri. Onca çelişkinin, onca kirlenmenin, onca dağılmanın ortasında ayakta kalmanın savaşıydı bu. […] Kendimizi edebiyatın nöbetini tutan kişiler olarak değerlendiriyorum. Bu alandan çıksak, büyük bir boşluk doğacak diye düşünüyorum” (Duran Kasım/ Aralık 2018: 9).
Farklı dergilerde yazıları yayımlanan yazarın yine gazetelerde pek çok köşe yazısı yayımlanmıştır. Bazı dergi ve gazeteler yaşamı ve sanatı üzerine özel sayı çıkarmıştır. Bunlar arasında Edebiyat Nöbeti, Yaşam Sanat ve Damar dergileri yer almaktadır. Ahmet Özer, gezi ve köşe yazılarını kitaplaştırmış, Şinasi Özdenoğlu, Baki Akgül, Nabi Üçüncüoğlu, Ömer Turan Eyuboğlu, İsmet Kemal Karadayı gibi pek bilinmeyen değerler hakkında biyografiler yazmıştır.
Şairin şiirleri farklı dillere de çevrilir. “Denizin Sesiyle” adlı şiir kitabı Yaprak Damla Yıldırım tarafından İngilizce olarak yayımlanır. Şiirleri, Nevzat Yusuf Sarıgöl-Nermin Yusuf’un Romence çevirisiyle Romanya’da çıkan Poezie turcă modernă’da ve Necdet Adabağ’ın İtalyanca yayıma hazırladığı Antologia della poesia turca contemporanea’da, Gino Leineweber’in yayıma hazırladığı Leaves of Autumn (İnternational Poetry) adlı antolojide de yer alır.
Kaynakça
Bezirci, Asım (1998). Güle Dil Verenler. İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
Sezer, Çiğdem (2009). Akan Söz Çınlayan Zaman (Ahmet Özer’in Yaşamı ve Yapıtları). İstanbul: Heyemola Yayınları.
Eroğlu, Haydar (Kasım 1987). “‘Gecenin Kanayan Yerinden’ Kitabı Dolayısıyla Ahmet Özer’le Söyleşi”. Varlık, s. 34.
Özer, Ahmet (Eylül 2001). “Yaşama Bir Uzun Yolculuk”. Damar, S. 126, s. 2.
Aydın, Duran (Kasım / Aralık 2018). “Ahmet Özer: Sanat, Üreticisinden Yaşamını İstiyor…”. Yaşam Sanat, S. 38, s. 8-9.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. HATEM TÜRKYayın Tarihi: 25.06.2019Güncelleme Tarihi: 26.10.2020
Yayın Tarihi: 25.06.2019Güncelleme Tarihi: 26.10.2020
Güncelleme Tarihi: 26.10.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Ayrı Beraberlikler | Türkiye Yazıları Yayınları / Ankara | 1981 | Şiir |
Günle Dokunan | Dayanışma Kooperatifi Yayınları / Ankara | 1984 | Şiir |
Gecenin Kanayan Yerinden | Kerem Yayınları / Ankara | 1987 | Şiir |
Söyle Yüzüm Tanığımsın | Cem Yayınları / İstanbul | 1990 | Şiir |
Aşklar Yedeğinde Ömrümüzün | Cem Yayınları / İstanbul | 1993 | Şiir |
Çocuklar Varken | Prospero Yayınları / Ankara | 1995 | Hikâye |
Onlarla Yaşadım | Prospero Yayınları / Ankara | 1995 | İnceleme |
Atlastan Bir Yeryüzü | İlkyaz Kitaplığı / Ankara | 1996 | Gezi Yazısı |
Sordum Söylediler | Anadolu Sanat Yayınları / İstanbul | 1996 | Sohbet |
Yıldızlar Geceyle Gelir | Karşı Yayınları / Ankara | 1996 | İnceleme |
Aşkın Taçyaprağı | Bilgi Yayınevi / Ankara | 1998 | Şiir |
Denizin Öptüğü Kent | Güldikeni Yayınları / Ankara | 1998 | Diğer |
Sarkaç | Güldikeni Yayınları / Ankara | 1998 | Diğer |
Sesimi Rüzgâra Verdim | Güldikeni Yayınları / Ankara | 1999 | Diğer |
Cumhuriyet Şiirimizin Korkusuz ve Coşkulu Şairi ŞİNASİ ÖZDENOĞLU | Kültür Bakanlığı Yayınları / Ankara | 2000 | Biyografi |
Yüzün Yeryüzüdür | Güldikeni Yayınları / Ankara | 2000 | Diğer |
Sözümüz Vardı | Bilgi Yayınevi / Ankara | 2001 | Şiir |
Bir Uzun Ölüm | Kültür Bakanlığı Yayınları / Ankara | 2002 | Derleme |
Sözün Kanatlarında | Kültür Bakanlığı Yayınları / Ankara | 2002 | Diğer |
Yolcu Yolun Nereye | Etikus Yayınları / İstanbul | 2004 | Diğer |
Bir Düşün Ardından | Damar Yayınları / Ankara | 2005 | Makale |
Ömer Güner’e Armağan | Trabzon Gazeteciler Cemiyeti Yayınları / Trabzon | 2005 | Hatıra |
Kemençenin Telinden | Kıyı Dergisi Yayınları / Trabzon | 2007 | Diğer |
Yer Değiştiriyoruz Hayatla | Sarissa Yayınları / İstanbul | 2008 | Diğer |
Memleket Şairi Nabi Üçüncüoğlu | Phoenix Yayınları / Ankara | 2010 | Biyografi |
Bir Şehrin Boynundayız | Yapı Kredi Yayınları / İstanbul | 2011 | Şiir |
Çığlık | Kıyı Yayınları / Trabzon | 2011 | Makale |
Trabzon’un Kalbi Meydan | Heyamola Yayınları / İstanbul | 2011 | Diğer |
Ağızda Dilleri Gördüm | İsim Yayınları / Ankara | 2012 | İnceleme |
Güneşi Alnında Taşıyan Gazeteci-Şair Ömer Turan Eyuboğlu | İsim Yayınları / Ankara | 2012 | Biyografi |
Yazının ve Hukukun Aydınlık Penceresi Baki Akgül | Kıyı Yayınları / Trabzon | 2012 | Biyografi |
Sözün Nakışı | Kıyı Dergisi Yayınları / Trabzon | 2014 | Diğer |
Sulusepken | Kıyı Dergisi Yayınları / Trabzon | 2014 | Diğer |
Düşlerine Tutundum | Panama Yayıncılık / Ankara | 2015 | Sohbet |
Sesime Ses Verenler | Panama Yayıncılık / Ankara | 2015 | Sohbet |
Aydınlanma Savaşçısı İsmet Kemal Karadayı | Artshop Yayınları / İstanbul | 2016 | Araştırma |
Denizin Sesiyle (Türkçe-İngilizce Şiirler) | Artshop Yayınları / İstanbul | 2018 | Şiir |
Kardeş Yağmurlar | Usar Yayınları / İstanbul | 2018 | Şiir |
Suları Çekilen Nehir | Bilgi Yayınevi / Ankara | 2018 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | SÜLEYMAN SIRRI AYGÜN | d. 1876 - ö. 12.04.1948 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Yusuf Ahıskalı | d. 10 Mart 1909 - ö. 26 Haziran 1983 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | İLMÎ, Ahmed Çelebi | d. ? - ö. Mart-Nisan 1739 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | KURŞUNÎ/NOKSANÎ/TEVHİDÎ/AVCI HACI DELİ YÜCEL BEY, Yücel Uğur Kılıçyaldır | d. 13.07.1946 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Attilâ Damar | d. 01 Ocak 1946 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Mehmet Taner | d. 04 Aralık 1946 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Abdürrahim Balcıoğlu | d. 1928 - ö. 14 Temmuz 2012 | Meslek | Görüntüle |
8 | Ahmet Şevket Bohça | d. 1920 - ö. 26 Şubat 1988 | Meslek | Görüntüle |
9 | Halit Kıvanç | d. 18 Şubat 1925 - ö. 25 Ekim 2022 | Meslek | Görüntüle |
10 | Füruzan Toprak | d. 1926 - ö. 13 Ocak 2010 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Vicdan Efe | d. 02 Şubat 1964 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Sırma Köksal | d. 1964 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | Hilmi Yücebaş | d. 1915 - ö. 21 Şubat 1996 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | Ahmet Bozkurt | d. 11 Eylül 1977 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | Ahmet Kabaklı | d. 24 Mayıs 1924 - ö. 8 Şubat 2001 | Madde Adı | Görüntüle |